Οι αλλαγές που υποσχέθηκε το κράτος για τον νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας πλησιάζουν. Τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση ένα καινούργιο σχέδιο νόμου, που αποσκοπεί στη μείωση του αριθμού των αυτοκινητιστικών ατυχημάτων στη χώρα. Το πρόβλημα με τα αυτοκινητιστικά δυστυχήματα στην Ελλάδα είναι ευρέως γνωστό, γι’ αυτό δεν μπορεί πλέον να κρύβεται... “κάτω από χαλί”.
Τα νούμερα κυριολεκτικά σοκάρουν, η χώρα μας συνεχίζει να... κρατάει γερά την 6η θέση στην κατάταξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη θνησιμότητα των ατυχημάτων. Το 2023 καταγράφηκαν 637 δυστυχήματα, πράγμα που σημαίνει ότι έχασαν τη ζωή τους 61 άνθρωποι ανά ένα εκατομμύριο πολίτες μέσα σε ένα μόλις χρόνο. Το ποσοστό αυτό διαφέρει κατά πολύ σε σχέση με την κατάσταση που επικρατεί στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπου σημειώθηκαν κατά μέσο όρο 46 θάνατοι από αυτοκινητιστικά δυστυχήματα ανά ένα εκατομμύριο πολίτες.
Το 2024, τα πράγματα δε βελτιώθηκαν. Μάλιστα, ο αριθμός 61 φαίνεται να έχει “στοιχειώσει” τα ελληνικά στατιστικά, αφού μέχρι τώρα η Κρήτη έχει θρηνήσει 61 ανθρώπους, οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους στην άσφαλτο.
Τι προβλέπει ο νόμος
Το σχέδιο νόμου προβλέπει αλλαγές και προσθήκες που εμφανώς προσπαθούν να ελέγξουν την παραβατικότητα, στοχεύοντας στην πρόληψη των ατυχημάτων. Μεγάλο κομμάτι αυτών των αλλαγών αφορούν το καινούργιο σύστημα κατηγοριοποίησης των ποινών. Μια σημαντική αλλαγή έχει να κάνει με το ποιος θα ζημιώνεται σε περίπτωση παράβασης ή ατυχήματος· μέχρι πρότινος, ο ιδιοκτήτης επιβαρυνόταν για οτιδήποτε αφορούσε το όχημά του. Στις νέες διατάξεις, ο οδηγός θεωρείται υπόλογος πλέον. Οι παραβάσεις από μέρους τους μπαίνουν σε νέες κατηγορίες που έχουν κωδικοποιηθεί σε Ε1, Ε2 και Ε3.
Η πρώτη κατηγορία (Ε1) αφορά τις «χαμηλής επικινδυνότητας» παραβιάσεις, όπως λόγου χάρη την παράνομη στάθμευση ή την απουσία απαραίτητων εγγράφων που οφείλει να έχει ο οδηγός όσο είναι στον δρόμο (π.χ. βεβαίωση ΚΤΕΟ). Οι ποινές γι’ αυτήν την κατηγορία είναι πιο ελαφριές, με πρόστιμα που φτάνουν τα 30 ευρώ και αφαίρεση της άδειας κυκλοφορίας για 10 μέρες.
Στη δεύτερη κατηγορία (Ε2) οι ποινές είναι πιο αυστηρές, με επιβολή προστίμων που φτάνουν τα 150 ευρώ και την αφαίρεση της άδειας κυκλοφορίας να επεκτείνεται στις 20 μέρες.
Η τρίτη κατηγορία (Ε3) περιλαμβάνει παραπτώματα όπως η παραβίαση του “στοπ” και του κόκκινου σηματοδότη, η υπέρβαση του ορίου ταχύτητας, η επικίνδυνη οδήγηση γενικότερα και η στάθμευση σε θέση ΑμεΑ ή ράμπα φορτοεκφόρτωσης. Για όλα τα παραπάνω, ο παραβάτης θα “χρεωθεί” έως και 350 ευρώ και θα αναγκαστεί να “αφήσει το τιμόνι” για ένα μήνα.
Τέλος στο σβήσιμο των κλήσεων
Το υπουργείο Μεταφορών φαίνεται ότι θέλει να ελέγξει και το λεγόμενο “σβήσιμο” που γίνεται σε πολλές κλήσεις. Για τον λόγο αυτό, οι αστυνομικοί θα έχουν στη διάθεσή τους ηλεκτρονικές συσκευές και θα υποχρεούνται να αναρτούν τις ποινές αμέσως, στη νέα πλατφόρμα που θα φτιαχτεί για τον συγκεκριμένο σκοπό. Το ενιαίο μητρώο καταγραφής των ποινών θα προστατεύσει τη διαδικασία από την οποιαδήποτε μεσολάβηση που αποσκοπεί στη διαγραφή της κλίσης.
Από την πλατφόρμα, το πρόστιμο θα μεταφέρεται στο TAXISnet, ενώ η άδεια του παραβάτη θα παραμένει στην κατοχή της Τροχαίας ωσότου πληρωθεί η κλήση. Ο οδηγός θα μπορεί να καταβάλει ένσταση στην ποινή, με διορία έως και 10 μέρες, προκειμένου αυτή να ακυρωθεί.
Τι προβλέπεται για τα δίκυκλα
Εκτός αυτών, έχουν προστεθεί πολλές διατάξεις για τους οδηγούς δίκυκλων που αξίζει να έχουν υπόψη τους. Αρχικά επιτρέπεται η “διείσδυση” ανάμεσα σε άλλα οχήματα, με όριο ταχύτητας 25 χιλιόμετρα την ώρα, ενώ θα μπορούν να σταματούν μπροστά από τα οχήματα όσο περιμένουν στα φανάρια. Εκτός αυτού, οι οδηγοί δίκυκλων πλέον οφείλουν να μην παρκάρουν παράλληλα στο οδόστρωμα, διότι έτσι καταλαμβάνουν διπλάσιο χώρο απ’ όσο χρειάζεται. Όλα τα παραπάνω, βεβαίως, με απώτερο στόχο να κυλάει καλύτερα η κυκλοφορία στους δρόμους.
Στα νέα μέτρα συμπεριλαμβάνονται οι ποδηλάτες, όπως επίσης και εκείνοι που χρησιμοποιούν ηλεκτρικά πατίνια, οι οποίοι υποχρεωτικά πρέπει να φορούν προστατευτικό κράνος. Τέλος, είναι πολύ πιθανό να πέσει το όριο ταχύτητας μέσα στον αστικό ιστό, στα 30 χλμ./ώρα σε δρόμους εντός κατοικημένων περιοχών και στα 20 χλμ./ώρα για δρόμους που συνορεύουν με σχολεία.
Βοηθά το έργο της Αστυνομίας ο νέος ΚΟΚ
Είναι όμως όλα αυτά αρκετά για να αποτρέψουν το μεγάλο πρόβλημα των ατυχημάτων που πλήττει την κοινωνία της Κρήτης και της Ελλάδας; Ο κ. Στέλιος Καρακούδης, διοικητής της Τροχαίας του νομού Ηρακλείου, μίλησε στη “Νέα Κρήτη” και το neakriti.gr, σχολιάζοντας τον νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας: «Σίγουρα μία θεσμική παρέμβαση θα βελτιώσει κατά πολύ την κατάσταση».
Ο κ. Καρακούδης επισήμανε ότι οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις του Κώδικα, που είναι ήδη σε ισχύ, έχουν βοηθήσει το έργο της Αστυνομίας.
«Είναι ένα από τα καλά θεσμικά πλαίσια, γιατί έδωσε έμφαση στην αφαίρεση του διπλώματος και όχι σε χρηματικά πρόστιμα, όπως τα προηγούμενα. Ο φόβος αφαίρεσης του διπλώματος είναι αρκετός για πολλούς, ώστε να συμμορφωθούν και να μην κάνουν παραβιάσεις. Θα δουλέψουμε με αυτό που έρχεται, όπως δουλέψαμε και με το προηγούμενο», σημείωσε.
Δε φτάνει μόνο το νομικό πλαίσιο όμως για να υπάρξει πραγματική αλλαγή: «Είναι και θέμα παιδείας. Δε θα σταματήσουμε να λέμε ότι η οδική παιδεία πρέπει να γίνει μάθημα στο σχολείο, να καλλιεργείται στους ανθρώπους και να γίνει δεύτερη φύση τους», είπε καταληκτικά ο κ. Καρακούδης στη δήλωσή του.
Συμβουλές οδηγικής παιδείας
Και επειδή η παιδεία είναι το “άλφα και το ωμέγα” για τη συμπεριφορά στον δρόμο, η “Νέα Κρήτη” και το neakriti.gr απευθύνθηκε σε έναν γνώστη, τον κ. Μανόλη Γιαλυτάκη, που έχει 25 χρόνια εμπειρία στο κομμάτι της οδηγικής εκπαίδευσης, για να σχολιάσει και εκείνος με τη σειρά του τον νέο ΚΟΚ.
«Το πρόβλημα στους δρόμους είναι τεράστιο. Εμείς μαθαίνουμε στα παιδιά να μένουν ασφαλή και να κινούνται χωρίς να φέρνουν τον κίνδυνο στους γύρω τους. Όμως τα μέτρα που ισχύουν τώρα δεν προωθούν τη σωστή κίνηση στον δρόμο. Ειδικά για τα νέα παιδιά. Είναι φύσει αδύνατο να ελέγξουν την υπερβολική ταχύτητα, που ακόμη και για έναν έμπειρο οδηγό είναι επικίνδυνη», τόνισε.
Το θέμα είναι, όπως είπε και ο κ. Γιαλυτάκης, ότι τα 50 χλμ./ώρα δεν αρμόζουν μέσα στην πόλη. «Είμαι απόλυτα σύμφωνος με τη μείωση του ορίου ταχύτητας. Κάνει τα πράγματα πολύ πιο ασφαλή για τους οδηγούς και τον περίγυρό τους, ειδικά σε περιοχές που κυκλοφορούν παιδιά, όπως κοντά σε σχολεία».
Όμως, ο κ. Γιαλυτάκης έχει και τις αντιρρήσεις του σχετικά με το θέμα της νομιμοποίησης της “διείσδυσης”: «Αυτό σίγουρα δεν έπρεπε να αλλάξει. Η οδήγηση μηχανής είναι ήδη περισσότερο επικίνδυνη σε σύγκριση με του αυτοκινήτου, δε χρειάζεται να βάζουμε σε κίνδυνο τους οδηγούς για να μην “μπλοκάρει” η κυκλοφορία».