ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΥΚΟΣ

Βασίλης Λύκος: Κερδοσκοπία- υφαρπαγή γης, fund countries και εξευγενισμού (gentrification)

Κοινωνία
Βασίλης Λύκος: Κερδοσκοπία- υφαρπαγή γης, fund countries και εξευγενισμού (gentrification)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο διδάκτορας ολοκληρωμένης περιβαλλοντικής διαχείρισης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Βασίλης Λύκος, συζητά στον 98.4 για τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές προεκτάσεις του gentrification

Με τον όρο gentrification περιγράφουμε τη διαδικασία κατά την οποία ανώτερα κοινωνικά στρώματα μετεγκαθίστανται σε υποβαθμισμένες περιοχές των κέντρων των πόλεων, εκτοπίζοντας τους παλαιούς κατοίκους χαμηλότερων κοινωνικών στρωμάτων, αναβαθμίζοντας το οικιστικό απόθεμα των περιοχών αυτών, με αποτέλεσμα την αύξηση της αξίας γης, αλλά και την απομάκρυνση των παλαιών τοπικών εμπορίων για τη μετεγκατάσταση νέων, πιο συμβατών με τους νέους κατοίκους.

Ο όρος gentrification εισήχθη το 1964, από τη Βρετανίδα κοινωνιολόγο Ruth Glass, που μελέτησε τις μεταλλαγές της κοινωνικής δομής και της αγοράς κατοικίας σε ορισμένες περιοχές του Λονδίνου.

Οι διαδικασίες όμως αυτές επιτείνονται ιδιαίτερα ύστερα από φυσικές καταστροφές, όπου χρειάζεται να ανασυγκροτηθεί μια ολόκληρη περιοχή. Γιατί σύμφωνα με τον επιστημονικό τρόπο σκέψης της Κριτικής Μελέτης των Καταστροφών (Critical Disaster Studies), η έννοια της καταστροφής ως προς τον άνθρωπο από ένα φυσικό φαινόμενο εξαρτάται από τις εξής μεταβλητές:

  • Το μέγεθος του πληθυσμού των κατοίκων στη συγκεκριμένη περιοχή.
  • Τις υποδομές που θα επιτρέψουν στους κατοίκους να «ανθέξουν» (κατά το Ταμείο Ανθεκτικότητας) στο φυσικό φαινόμενο.
  • Την πρόσβαση των ασθενέστερων στους μηχανισμούς διάσωσης και υπηρεσίες εκκένωσης.
  • Τη δυνατότητά τους να ανοικοδομήσουν και αποκαταστήσουν τις περιοχές που επλήγησαν.

Το χειρότερο όμως σε τέτοιες πληγείσες περιοχές συμβαίνει μετά. Είναι ο καπιταλισμός της καταστροφής, όπως χαρακτηριστικά τον κατονόμασε η δημοσιογράφος Ναόμι Κλάιν το 2004. Δηλαδή, η κάθοδος ιδιωτικών συμφερόντων σε μία περιοχή που υπέστη ισοπεδωτική καταστροφή, τα οποία επιδιώκουν να εξαγοράσουν ολόκληρες περιοχές για «ένα κομμάτι ψωμί».

Με άλλα λόγια, θα έλεγε κανείς ότι μετά την καταστροφή και καθώς ο κόσμος είναι γονατισμένος, επέρχεται το «πλιάτσικο» μέσω πολιτικών gentrification (εξευγενισμού), όπου με χωρικές και κοινωνικές διαδικασίες «αναδιαρθρώνονται» οι υποβαθμισμένες περιοχές. Με την εξέλιξη της διαδικασίας, οι παλαιότεροι και πιο αδύναμοι, οικονομικά και πολιτικά, πληθυσμοί εκτοπίζονται, και τη θέση τους καταλαμβάνουν μεσαία και ανώτερα κοινωνικά στρώματα. Ταυτόχρονα, οι τιμές γης αυξάνονται και δημιουργούνται υπεραξίες, κυρίως μέσα από τη διαμόρφωση του χάσματος γαιοπροσόδου.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News