Όλα τα είχε η “Μαριωρή” με τα προβλήματα της ελαιοκαλλιέργειας, τις τιμές ιδίως φέτος που κατρακυλούν, την έλλειψη αγροτικών χεριών, τις κουτσουρεμένες επιδοτήσεις και τις “αμαρτίες” του ΟΠΕΚΕΠΕ, το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής υποχρεωτικά και μέσα από το χωράφι της... έλειπε.
Από 1/12/2024 τίθεται σε υποχρεωτική εφαρμογή η έκδοση ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής για τους ελαιοπαραγωγούς.
Είναι σαφές, βεβαίως, ότι το νέο σύστημα έχει στόχο τη διαφάνεια και τον έλεγχο στη διακίνηση προϊόντων, μέσω της σύνδεσης των παραστατικών με την πλατφόρμα myDATA.
Η χρήση του QR κωδικού επιτρέπει γρήγορους και απομακρυσμένους ελέγχους από τις αρμόδιες Αρχές, ενώ διευκολύνει τη συσχέτιση της παραγωγής με τη διακίνηση.
Όμως για τον τυπικό ελαιοπαραγωγό κατά χιλιάδες στην αγροτική Ελλάδα και την Κρήτη, το e-ΔΑ φέρνει αλλαγές στη διαχείριση των παραδόσεων.
Δημιουργούνται πλείστα πρακτικά προβλήματα, όπως:
- Ότι οι ελαιοπαραγωγοί θα πρέπει να πραγματοποιούν ψηφιακές συναλλαγές σε πραγματικό χρόνο, δηλαδή μέσα από το ίδιο το χωράφι τους.
- Ότι θα πρέπει να εκδίδεται δελτίο αποστολής όταν δε θα υπάρχει ενδεχομένως η δυνατότητα να γίνει ζύγισμα στο χωράφι.
- Ότι θα υπάρχει βέβαιη και σημαντική απόκλιση μεταξύ του βάρους της συγκομιδής που θα αναγράφεται στο δελτίο αποστολής του ελαιοπαραγωγού, από την αντίστοιχη μέτρηση του ελαιουργείου, οπότε θα έχει ήδη πλυθεί και ξεχωρίσει ο καρπός από φύλλα, κλαδιά, μικρά και ξένα σώματα και θα έχει αφαιρεθεί το απόβαρο του μέσου μεταφοράς της σοδειάς.
- Ότι οι ελαιοπαραγωγοί θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες στην έκδοση και αποστολή του ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής, σε περίπτωση που δεν έχουν πρόσβαση σε ίντερνετ σε δύσβατα σημεία και σε ρεματιές.
- Ότι δεν είναι όλοι οι ελαιοπαραγωγοί εξοικειωμένοι ή και δε διαθέτουν ηλεκτρονική συσκευή (smartphone ή laptop) για να προβούν στην ηλεκτρονική έκδοση δελτίου αποστολής στο πεδίο, δεδομένου ότι, στην Κρήτη για παράδειγμα, οι περισσότεροι αγρότες δεν έχουν τις ανάλογες ψηφιακές δεξιότητες.
- Ότι σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει οι ελαιοπαραγωγοί να επικοινωνούν από το χωράφι με τους λογιστές τους για να εκδώσουν οι λογιστές τα δελτία. Κοινώς, λογιστές πλέον και για τη συγκομιδή στο χωράφι...
Είναι, δε, κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι θα υπάρξουν προβλήματα και υποχρεωτική καθήλωση στο χωράφι αν δεν είναι διαθέσιμοι οι λογιστές ή αν πέφτει η πλατφόρμα λόγω φόρτου όταν θα δέχεται ταυτόχρονα όλα τα δελτία αποστολής κάθε απόγευμα που θα ολοκληρώνεται η συλλογή ελαιοκάρπου.
Έτσι, με την επικείμενη έναρξη της υποχρέωσης έκδοσης ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής για τους ελαιοπαραγωγούς θα δημιουργήσει πρακτικές δυσκολίες στην εφαρμογή του μέτρου. Η εφαρμογή του μέτρου θα απαιτήσει την προσαρμογή των ελαιοπαραγωγών στη διακίνηση του προϊόντος τους.
Οι ελαιοπαραγωγοί ανησυχούν ήδη για τη δυσκολία προσαρμογής, ενώ αρκετοί ζητούν παράταση της εφαρμογής, προκειμένου να υπάρξει περισσότερος χρόνος για εκπαίδευση και εξοικείωση και κυρίως να απαντηθεί πειστικά τι θα γίνει με όσους έχουν αδυναμία κάλυψης ηλεκτρονικά του συστήματος ή ψηφιακό αναλφαβητισμό.
Αντιδράσεις μέχρι στιγμής οργανωμένες δεν υπάρχουν, ίσως γιατί αυτήν την ώρα απασχολεί η συγκομιδή και η τύχη των κουτσουρεμένων επιδοτήσεων. Μοναδική εξαίρεση, η δημόσια ανάρτηση που αλιεύσαμε και μάλιστα από τοπικό κυβερνητικό στέλεχος της Ν.Δ., του Νίκου Αντωνακάκη, ο οποίος εύλογα διατυπώνει την εξής άποψη: «Να δοθεί παράταση στην εφαρμογή του μέτρου υποχρεωτικής έκδοσης ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής για τους ελαιοπαραγωγούς κατά τη διακίνηση του προϊόντος τους, ώστε να έχουν το περιθώριο να ενημερωθούν και να προσαρμοστούν ομαλά στις νέες απαιτήσεις του συστήματος».
