Οι χθεσινές ευρωεκλογές στη χώρα μας είχαν έναν και μοναδικό μεγάλο και αδιαφιλονίκητο νικητή: την αποχή!
Η απογοήτευση του λαού της χώρας από το πολιτικό μας σύστημα, η αδιαφορία των νεότερων γενιών, που έχουν γαλουχηθεί σε ένα περιβάλλον απολιτικού κυνισμού, και η συνολική απάθεια που επιδεικνύει πλέον ένας λαός που καταλαβαίνει ότι οτιδήποτε κι αν επιλέξει απλώς θα βρεθεί στην προκρούστεια κλίνη, οδήγησαν σε ένα αποτέλεσμα που ξεπέρασε και τις πιο δυσοίωνες προσδοκίες. Η συμμετοχή με το ζόρι ξεπέρασε το 40%, κάνοντας... “σκόνη” το ρεκόρ αποχής - η μικρότερη συμμετοχή σε εκλογές στη χώρα μας ήταν το 53,74% του περασμένου Ιουνίου. Βεβαίως ήταν εθνικές εκλογές και τούτες είναι ευρωεκλογές, αλλά... και πάλι, αν συγκρίνουμε με τον Μάη του 2019, που ήταν οι τελευταίες ευρωεκλογές, η εικόνα είναι ακόμη χειρότερη: Σχεδόν το 59% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων είχε προσέλθει στις κάλπες στις ευρωεκλογές που ήταν προοίμιο των εθνικών εκλογών που ακολούθησαν.
Σε κάθε περίπτωση, ο νικητής των ευρωεκλογών ήταν η αποχή, η αδιαφορία, η απογοήτευση και όλα αυτά είναι στοιχεία που θα τα βρούμε μπροστά μας από εδώ και πέρα. Διότι πλέον παγιώνεται “ο θάνατος της πολιτικής” στη χώρα μας. Και αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για το μέλλον.
Αλλά γι’ αυτά θα έχουμε την ευκαιρία να τα πούμε ξανά στο μέλλον - μάλλον σύντομα μάλιστα. Επί του παρόντος, ας κρίνουμε τα αποτελέσματα των εκλογών και ας βγάλουμε ό,τι συμπεράσματα μπορούμε να βγάλουμε από τις εκλογές στις οποίες συμμετείχε το 40% των εγγεγραμμένων με δικαίωμα ψήφου πολιτών της χώρας.
Η Δεξιά και η... πιο Δεξιά
Όπως υπονοήσαμε ήδη, τα όποια πολιτικά συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν από το αποτέλεσμα αυτής της εκλογικής αναμέτρησης είναι στην καλύτερη περίπτωση επισφαλή, στη χειρότερη... εντελώς έωλα. Ωστόσο, θα προσπαθήσουμε, χειριζόμενοι το αποτέλεσμα με την αίρεση της εξαιρετικά μικρής συμμετοχής.
Βάσει των παραπάνω λοιπόν, η Νέα Δημοκρατία υπέστη μια δεινή ήττα. Σε ποσοστά, χάνει 13% σε σχέση με αυτά που έλαβε μόλις ένα χρόνο πριν, στις εκλογές του Ιουνίου του 2023. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και το επιτελείο του είχαν λάβει τα μηνύματα από πολύ νωρίς - έχω ήδη εκτιμήσει, πολλούς μήνες πριν, ότι αυτός ήταν ο σχεδιασμός τους - ότι η ψήφος των ευρωεκλογών θα ήταν “τιμωρητική”. Γι’ αυτό και επέλεξαν να θέσουν τον πήχη στο 33%. Ένα ποσοστό εξαιρετικά χαμηλό για ένα κόμμα που ένα χρόνο πριν κέρδισε εθνικές εκλογές με 41%. Ωστόσο, το εύρος των απωλειών δεν επιτρέπει κανενός είδους damage control από το επιτελείο του Μαξίμου και τα φίλια media: είναι ένα εξαιρετικά ηχηρό μήνυμα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ένα πολύ σημαντικό μέρος αυτής της απώλειας είναι βεβαίως ψηφοφόροι που δεν πήγαν να ψηφίσουν. Αλλά επίσης μια κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων της Ν.Δ. προτίμησε άλλα κόμματα της “δεξιάς πολυκατοικίας”. Οι επιλογές του Κυριάκου Μητσοτάκη, να προχωρήσει σε κάποιες κινήσεις που δυσαρέστησαν βαθύτατα τους παραδοσιακούς δεξιούς ψηφοφόρους (μιλάμε κυρίως για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, αλλά... όχι μόνο, προσωπικά θεωρώ ότι εξίσου πολλές απώλειες, ίσως και περισσότερες, είχε λόγω της φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, που πέρυσι ψήφισαν χέρια-πόδια Ν.Δ.), έπαιξαν ένα πολύ σοβαρό ρόλο.
Βεβαίως, αν ψάξουμε να δούμε τις αιτίες σε βάθος, η αλαζονική άσκηση εξουσίας από τη Ν.Δ. έπαιξε πολύ σοβαρό λόγο στο να... απωθήσει πάρα πολλούς ψηφοφόρους, που τον περασμένη Ιούνιο ψήφισαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη για πρωθυπουργό. Το παράδοξο (όχι και τόσο όπως θα δούμε) είναι ότι τους μισούς δεν τους οδήγησε να ψηφίσουν κάτι άλλο, αλλά απλώς... να μην ψηφίσουν. Οι άλλοι μισοί... επέστρεψαν στις ρίζες τους και ψήφισαν τα τρία ακροδεξιά κόμματα.
Αυτήν την “αποχώρηση” παραδοσιακών ψηφοφόρων, που κατευθύνθηκαν στην αποχή, είναι κάτι που το είδαμε ξανά, με τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ αρχικά, ένα σημαντικό ποσοστό των οποίων συνεχίζει ακόμη και σήμερα να μην ψηφίζει, το είδαμε με εκείνους του ΣΥΡΙΖΑ, που τον εγκατέλειψαν μαζικά πέρυσι. Τώρα το βλέπουμε και με τους ψηφοφόρους της Ν.Δ.
Σε λίγο θα μείνουν μόνο οι φασίστες να ψηφίζουν, φοβούμαι...
Η Κεντροαριστερά στα ρηχά
Όπως προβλέπαμε, “μάχη” για τη δεύτερη θέση δεν υπήρξε. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν καθαρά μπροστά, παρότι απώλεσε κι άλλο σε σχέση με πέρυσι και “διασώθηκε” εκεί κοντά στο 15%. Ένα ποσοστό που για ένα κόμμα που θέλει να λέγεται διεκδικητής της εξουσίας είναι τραγικό και δεν επιτρέπει καμία αισιοδοξία για το μέλλον, παρά τις τρομακτικές απώλειες της Ν.Δ.
Βεβαίως το ποσοστό δεν είναι τόσο χάλια που να καταστήσει απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις (λ.χ. εξωπέταγμα Κασσελάκη), αλλά δεν προσδίδει καμία δυναμική στον ΣΥΡΙΖΑ.
Η εικόνα του ΠΑΣΟΚ, το οποίο πάντως (και λόγω εντοπιότητας του προέδρου και λόγω κάποιων άλλων παραγόντων) “έβαψε πράσινους” δύο νομούς της Κρήτης, ήταν επίσης αποκαρδιωτική για τους φίλους του. Ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει ακόμη περισσότερο, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν μπορεί να πάρει ψηφοφόρους από την Κεντροαριστερά, ή μάλλον να... επαναπατρίσει παλιούς ψηφοφόρους του ή να κερδίσει νέους. Το ΠΑΣΟΚ ήθελε ένα “ξεπέταγμα” στο 14% για να αποκτήσει “δυναμική διεκδικητή”. Ο πήχης ήταν τραγικά χαμηλά, αλλά... το ΠΑΣΟΚ πέρασε από κάτω.
Παραμένοντας στα κεντροαριστερά, το ΜέΡΑ25 συνέχισε τις χαμηλές “πτήσεις” και κάπου εδώ το ταξίδι του Γιάνη Βαρουφάκη στην πολιτική σκηνή μοιάζει άνευ νοήματος και ουσίας - είναι μια “διαφορετική φωνή”, αλλά η απήχησή του δεν μπορεί να ξεπεράσει το ελάχιστο δυνατό.
Η Νέα Αριστερά ξεκίνησε δυναμικά, την έπαιξαν λίγο τα media (στην αρχή, για να κάνουν ζημιά στον ΣΥΡΙΖΑ), μετά την εγκατέλειψαν και εντέλει απέτυχε να προσελκύσει τους απογοητευμένους αριστερούς και κεντροαριστερούς και έμεινε κάτω ακόμη και από το μόρφωμα της Λατινοπούλου. Μια εξαιρετικά αποτυχημένη παρουσία από ένα κόμμα που θα μπορούσε να είχε παίξει κάποιον ρόλο.
Το ΚΚΕ συνεχίζει
Η πιο συνεπής και σοβαρή πολιτική δύναμη, που δεν κάνει εκπτώσεις στις ιδέες και τις πράξεις της κι ας μην είναι δημοφιλείς, συνέχισε την ανοδική πορεία. Αργά αλλά σταθερά. Συνεχίζει να προσελκύει ανθρώπους στην κάλπη το ΚΚΕ και όταν όλοι από το κέντρο και δώθε πάνε προς τα κάτω, αυτό διατηρεί τις δυνάμεις του και ενισχύει τα ποσοστά του. Είναι σημαντική η παρουσία του ΚΚΕ, διότι είναι η μόνη διαφορετική φωνή που έχει να πει κάτι άλλο.
Η Πλεύση στην Ευρωβουλή
Η Ζωή Κωνσταντοπούλου έχει να το λέει, ότι κατόρθωσε να βάλει το κόμμα της και στην Ευρωβουλή. Με μια θολή ατζέντα, δίχως πολιτική θέση («ούτε αριστερά ούτε δεξιά», λέει η Ζωή), βελτίωσε το ποσοστό των εθνικών εκλογών και μπήκε στην Ευρωβουλή.
Η ακροδεξιά έκανε “πάρτι”
Και περνάμε στους μεγάλους νικητές αυτών των ευρωεκλογών, στην ελληνική άκρα δεξιά. Η Ελληνική Λύση του Βελόπουλου ήταν το κόμμα που όλοι περίμεναν να “ροκανίσει” τα ποσοστά της Ν.Δ. και ακριβώς αυτό έγινε. Ο Βελόπουλος έχει χρηματοδότες και προβολή και το μήνυμά του περνά στη βάση της Δεξιάς, όπου έχει ιδιαίτερη απήχηση. Η συγκυρία είναι “ταμάμ” για τον πρώην τηλεπλασιέ πολιτικό, που πλέον βάζει πλώρη για... ψηλότερα.
Η παρουσία της “Νίκης” ήταν επίσης αναμενόμενη. “Τσίμπησε” κάμποσες ψήφους από τη Ν.Δ., ενίσχυσε τα ποσοστά της και θα πάει να ενισχύσει την ομάδα ID στο Ευρωκοινοβούλιο (εκεί είναι όλοι οι “Πουτινικοί”, άλλωστε).
Η έκπληξη ήταν η Αφροδίτη Λατινοπούλου. Όχι 100% έκπληξη, αφού τα σημάδια ήταν εκεί: το νεοπαγές σχήμα ήταν το μόνο από τα "εναλλακτικά" ακροδεξιά σχήματα που είχε άφθονο χρήμα για ξόδεμα κατά την προεκλογική εκστρατεία και που παιζόταν συστηματικά από τα media. Επίσης, σε αυτήν κατευθύνθηκαν και κάμποσες ψήφοι των “Σπαρτιατών”, αν και μάλλον μοιράστηκαν και με τους άλλους δύο, Βελόπουλο και “Νίκη”. Η Λατινοπούλου προφανώς κατάφερε να αποκτήσει “πλάτες” στην ελληνική ελίτ και θα τη βλέπουμε τακτικά στο εξής...
Γενικά η ακροδεξιά έκανε “πάρτι” σε αυτές τις εκλογές και ψηφίστηκαν και άλλα “ανθυποκομματίδια” του ίδιου χώρου. Κάτι που μας λέει ότι οι μετριοπαθείς ή προοδευτικοί ψηφοφόροι για μία ακόμη φορά έκατσαν στο σπίτι τους και πήγαν στην κάλπη οι δεξιοί και ακροδεξιοί, κυρίως.
Μια τάση που, αν συνεχιστεί, θα έχει πραγματικά καταστροφικά αποτελέσματα για τη χώρα μας.
