Πρόσφατες παγκόσμιες μελέτες φέρνουν στην επιφάνεια στοιχεία τα οποία για εμάς τους Έλληνες είναι γνωστά από την αρχαιότητα. Από τον Όμηρο της μυθολογίας, μέχρι τον Ιπποκράτη της αρχαίας ελληνικής Ιστορίας, έμεινε δυνατός στο πέρασμα του χρόνου ο θαυμασμός για τις προστατευτικές, αλλά και θεραπευτικές ιδιότητες του ελαιολάδου. Το ελαιόλαδο είναι η αρχή και το τέλος της κρητικής παραδοσιακής διατροφής.
Γράφει η Αθηνά Σπανάκη*
Η κρητική παραδοσιακή διατροφή, μέσα από το έμφυτο ταλέντο της να συνδυάζει τοπικά προϊόντα πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία με το ελαιόλαδο, έχει στρέψει πάνω της, με αξιολάτρευτη μαεστρία, τα βλέμματα ερευνητών και ερευνητικών μελετών.
Όλος ο διεθνής επιστημονικός κόσμος - και όχι άδικα - έχει επικεντρωθεί στην Κρήτη και τη λατρευτή κουζίνα της, μέσα από μια προσπάθεια ανακάλυψης του μηχανισμού της προαγωγής υγείας και μακροζωίας, που προσφέρει σε εκείνους που την έχουν καθιερώσει ως τρόπο ζωής. Αξιοθαύμαστη και καθόλου απαρατήρητη η εξαιρετικά νόστιμη γεύση της, παρ' όλη την απλότητα παρασκευής πολλών διαφορετικών πιάτων, με ποικιλία από συνδυασμούς, από νοικοκυρές και μάγειρες, που θα τους ζήλευαν και οι πιο σπουδαίοι καλλιτέχνες.
Η κρητική παραδοσιακή κουζίνα, μέσα από την απόλαυση, προάγει την υγεία, προστατεύει και αντιμετωπίζει πολλές παθήσεις και ιώσεις.
Επιστημονικά δεδομένα φέρνουν τα καρδιαγγειακά νοσήματα στην πρώτη θέση θανάτου παγκοσμίως. Ανάμεσά τους, η στεφανιαία νόσος, με βασικότερη κλινική εκδήλωση το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Ακολουθούν η αρτηριακή υπέρταση, τα εγκεφαλικά επεισόδια, ο σακχαρώδης διαβήτης κ.ά.
Μέσα από ερευνητικές μελέτες, φαίνεται πως η κρητική παραδοσιακή διατροφή προστατεύει και μειώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο σε μεγάλο ποσοστό, αφού συντελεί σημαντικά στην αντιμετώπιση της χρόνιας φλεγμονής, στη μείωση του δείκτη μάζας σώματος και στη ρύθμιση του μεταβολισμού γλυκόζης-αντίστασης ινσουλίνης.
Όμως δε σταματάει εκεί η ευεργετική της δράση! Ενισχύσει σε μεγάλο βαθμό το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθώντας το να αντιμετωπίσει λοιμώξεις-ιώσεις, αλλά και πολλές άλλες ασθένειες.
Πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και όχι μόνο, δημιουργεί μια αντιοξειδωτική "ασπίδα" εξουδετέρωσης των ελεύθερων ριζών, που βλάπτουν το DNA των κυττάρων. Και συνεχίζει, προσφέροντας μια επαρκή πρόσληψη πρωτεϊνών, μέσα από ατελείωτους συνδυασμούς τοπικών προϊόντων, ενισχύοντας την καταπολέμηση των λοιμώξεων, την πρόσληψη γλουταμίνης ως ισχυρό θρεπτικό υπόστρωμα, αλλά και την πρόσληψη προβιοτικών τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, καθώς και έντονη αντίσταση στην ανάπτυξη μικροβίων. Αποκορύφωση του πλούτου της, η προσφορά ενέργειας μέσα από τη λήψη της, όταν αυτή γίνεται με τακτική ισορροπημένη ενεργειακή πρόσληψη.
Ψάχνοντας τη διατροφική αξία μέσα από ελάχιστα εκ των πολλών τοπικών προϊόντων της θαυμαστής κρητικής γης, συναντάμε πρώτο και κύριο συστατικό το ελαιόλαδο. Η ελιά του νησιού παράγει μεγάλη ποσότητα αγνού, παρθένου ελαιολάδου. Θαυμαστές οι μαγικές του ικανότητες, όπως:
- Υψηλή περιεκτικότητα μονοακόρεστων λιπαρών, τα οποία προστατεύουν από καρδιαγγειακά νοσήματα, από σακχαρώδη διαβήτη κ.ά.
- Αυξημένη ποσότητα αντιοξειδωτικών.
- Αντιφλεγμονώδεις δράσεις.
- Ικανότητα ανακούφισης από άλγος αρθρίτιδας.
- Καταπολέμηση της κατάθλιψης και του χρόνου εμφάνισης Αλτσχάιμερ.
- Πρόληψη κατά των εγκεφαλικών επεισοδίων.
- Πλούσια ενυδάτωση.
- Τα άγρια χόρτα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη δράση.
- Το παξιμάδι από κριθάρι ή σίκαλη, από δημητριακά και φυτικές ίνες, που ενισχύουν το ανοσοποιητικό και βοηθούν στη σωστή λειτουργία των οστών, των δοντιών, αλλά και του νευρικού συστήματος, έχει μια μεγάλη διατροφική αξία.
- Τα ζυμαρικά από νερό και σιμιγδάλι είναι πλούσια σε βιταμίνη Β, απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία αγγείων, εγκεφαλικών κυττάρων και νευρικού συστήματος.
- Το θυμαρίσιο μέλι είναι ένας μαγικός θησαυρός από υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, αμινοξέα, ασβέστιο, χαλκό, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, ψευδάργυρο και ένζυμα, με απίστευτες φαρμακευτικές και θεραπευτικές ιδιότητες απέναντι σε μικρόβια-παράσιτα, στο έλκος, με επουλωτικές, αντιφλεγμονώδεις δράσεις, ενίσχυση της μνήμης, καταπολέμηση γρίπης, προστασία αγγείων της καρδιάς, ρύθμιση μεταβολισμού και αρτηριακής πίεσης και σωστή λειτουργία πεπτικού συστήματος... Αλλά το λατρεμένο των Κρητικών είναι το πάντρεμα της μυζηθρόπιτας με μέλι και ρακή.
- Η ρακή, η αγαπημένη τσικουδιά, είναι από απόσταγμα σταφυλιών. Πάντα με προσοχή, χαρίζει μια όμορφη ψυχική ευεξία, οδηγώντας στη λατρεμένη κρητική μαντινάδα.
- Το κόκκινο κρασί, από διαλεκτά σταφύλια, παρασκευάζεται με μαεστρία και μεράκι και είναι πλούσιο σε οφέλη, αφού μια μικρή πάντα δόση του και προσεκτική κατανάλωση προστατεύει από θρομβώσεις, τον ιστό μεγάλων αιμοφόρων αγγείων και οδηγεί στον καθαρισμό των κυττάρων του αίματος.
- Τα ψάρια, φρέσκα, πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα, έχουν βασικό ρόλο στην αντιμετώπιση στεφανιαίας νόσου, αρτηριακής υπέρτασης, σακχαρώδους διαβήτη, παθήσεων νεφρών, παθήσεων πνεύμονα, ψυχικών διαταραχών, νευρολογικών παθήσεων, αλλά και σε πολλά άλλα.
- Το κόκκινο κρέας, προερχόμενο κυρίως από κατσίκα ελευθέρας βοσκής: Μια ισορροπημένη διατροφή κόκκινου κρέατος βοηθάει στην πρόσληψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων, αλλά και πρωτεϊνών σημαντικής βιολογικής αξίας.
Ο κορωνοϊός υποκλίνεται στην ελληνική παραδοσιακή μεσογειακή-κρητική διατροφή...
Μέχρι σήμερα δεν έχει εγκριθεί κανένα συστατικό τροφίμων από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων ως προστασία του οργανισμού από λοιμώξεις. Όμως, μετά από έρευνες που έγιναν, η έλλειψη θρεπτικών ουσιών μειώνει την ανοσολογική αντίδραση, ενώ μια ισορροπημένη διατροφή με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά βοηθάει σημαντικά στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η κρητική διατροφή φαίνεται πως για μια ακόμη φορά, οπλισμένη και αγέρωχη, ενισχύοντας με όλα τα οφέλη της το ανοσοποιητικό σύστημα, στέκεται ασπίδα προστασίας κατά του κορωνοϊού.
Βέβαια θα πρέπει να τονιστεί πως υπάρχουν παράγοντες, όπως η άσκοπη χρήση φαρμάκων, το έντονο άγχος, η απουσία φυσικής άσκησης, η υπερφαγία, το κάπνισμα και η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, οι οποίοι μειώνουν σημαντικά τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και καθιστούν ευάλωτους τους οργανισμούς, όχι μόνο σε έναν υψηλής δυναμικής ιό, αλλά και σε ασθενέστερους.
Επιλογή από τον καθένα ξεχωριστά είναι η διατήρηση μιας υγιεινής ζωής-δραστηριοτήτων και ισορροπημένης διατροφής, ώστε να εκμεταλλευτεί σοφά τα οφέλη του παραδείσου της Κρήτης αρχόντισσας, της Μεσογείου.
Οφέλη που αποτελούν ισχυρό όπλο, ακόμα και στον κορωνοϊό.
* Η Αθηνά Σπανάκη είναι ιατρός βιοπαθολόγος με εξειδίκευση στην Κλινική Διατροφή.
(Πηγή: cardiologynews.gr)
