Αύξηση των περιστατικών της νόσου Αλτσχάιμερ παρατηρείται στην Κρήτη, πράγμα που σύμφωνα με τους ειδικούς οφείλεται στην αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης. Μάλιστα, το ποσοστό των κρουσμάτων αγγίζει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και συγκεκριμένα ποσοστό που προσεγγίζει το 10-15%.
Αυτό ήταν, μεταξύ άλλων, ένα από τα βασικά συμπεράσματα τα οποία ανέδειξε η εκπομπή “Τετ-α-τετ” του “ΝΟΤΟS TV” την Τρίτη 16 Απριλίου, όπου καλεσμένοι ήταν η κ. Ιωάννα Κορτσιδάκη, πρόεδρος της Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ Ηρακλείου και Υγιούς Γήρανσης, και ο κ. Συμεών Παναγιωτάκης, γηρίατρος και αντιπρόεδρος της Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ Ηρακλείου και Υγιούς Γήρανσης.
Αρχικά, στη συζήτηση τον λόγο πήρε ο κ. Παναγιωτάκης, ο οποίος μίλησε για την «ιατρική πρόκληση του 21ου αιώνα» που λέγεται «νόσος Αλτσχάιμερ».
«Λέμε για παράδειγμα ότι η άνοια αποτελεί τον “διαβήτη του εγκεφάλου” και ακριβώς ο λόγος που ακούγεται έτσι είναι ότι οι παράγοντες που προκαλούν τη συγκεκριμένη νόσο είναι ανάλογοι με εκείνους που προκαλούν τον διαβήτη, ο οποίος οδηγεί στα καρδιαγγειακά νοσήματα. Με τη λογική αυτή, μπορούμε να την προλάβουμε. Τα πρώιμα συμπτώματα της νόσου χτυπάνε το “καμπανάκι”, το οποίο θα μας σπρώξει στον γιατρό νωρίτερα και με τις θεραπείες που έχουμε μπορούμε να καθυστερήσουμε την εξέλιξη της νόσου», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος τόνισε πως «ο εγκέφαλος έχει μια πλαστικότητα. Δεν έχει την πλαστικότητα που έχουν άλλα όργανα του ανθρώπινου σώματος, όπως το ήπαρ που αναγεννιέται κ.λπ. Με τη λογική αυτή, θα μπορέσουμε να το εικάσουμε. Αλλά από τη στιγμή που δε γνωρίζουμε τι το προκαλεί, πώς μπορούμε να ισχυριστούμε ότι μπορούμε να θεραπεύσουμε τη νόσο; Είναι εύκολες οι θεωρίες και οι ειδήσεις. Το θέμα είναι τι κάνουμε στην πράξη. Ξέρουμε πως η νόσος αυτή έχει μια επίπτωση γύρω στο 5% μεταξύ 65 και 70 ετών και ότι ανά πενταετία διπλασιάζεται. Μετά την ηλικία των 85 ετών, 1 στους 3 έχει αυτήν τη διαταραχή. Υπάρχει φυσιολογική πορεία της γήρανσης του εγκεφάλου, όσο και φυσιολογική πορεία γήρανσης όλου του συστήματος. Η άνοια και ειδικά η νόσος Αλτσχάιμερ είναι κάτι παραπάνω από μια αναμενόμενη, φυσιολογική γήρανση».
Ο κ. Παναγιωτάκης μίλησε για την πορεία της νόσου, τονίζοντας: «Ένα μεγάλο μέρος της νόσου είναι υποκλινικό. Ακόμη όμως κι αν πάρει ο ιατρός ένα ιστορικό και εξετάσει τον ασθενή ενδελεχώς, δε θα βρει τη νόσο. Όμως την περίοδο αυτή ο άνθρωπος καταλαβαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά με αυτόν - με την αντίληψή του, τη μνήμη του... Αυτό είναι ένα υποκλινικό στάδιο που μπορεί να κρατήσει από 5 έως 7 χρόνια. Μετά αρχίζουν τα ελλείμματα αυτά να γίνονται πιο έντονα και να γίνονται αντιληπτά από τους συγγενείς, και συγκεκριμένα τον σύντροφο-σύζυγο και τα παιδιά. Συνήθως είναι μέσα στην οικογένεια. Βρισκόμαστε στο στάδιο της ήπιας γνωσιακής διαταραχής, το οποίο δεν είναι άνοια. Γι’ αυτό πολλοί λένε πως σχετίζεται άμεσα με τον συναισθηματικό παράγοντα, το άγχος, τη μελαγχολία κ.λπ.».
Η κ. Κορτσιδάκη από τη δική της πλευρά μίλησε για τον ρόλο της Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ. Όπως είπε, «είναι μη κερδοσκοπική εταιρεία που έχει ξεκινήσει εδώ και 14 χρόνια, από το 2005. Συγκεκριμένα ξεκίνησε από μια ομάδα συγγενών των ασθενών, ψυχιάτρων, γιατρών και άλλων επαγγελματιών υγείας με κύριο στόχο την ενημέρωση του κόσμου για το τι είναι Αλτσχάιμερ και για το ότι η αρρώστια δεν είναι ντροπή. Δίνουμε βαρύτητα στην ενημέρωση και με διάφορους τρόπους προσπαθούμε να μάθει ο κόσμος την ύπαρξη της νόσου. Πρέπει να πούμε εδώ πως πάσχει και ο ασθενής και ο περιθάλπων από αυτήν την ασθένεια. Απευθυνόμαστε στους περιθάλποντες - στην οικογένεια - τους οποίους και εντάσσουμε σε προγράμματα ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ψυχολογικής υποστήριξης».
Το προφίλ των ασθενών με άνοια
Η κ. Κορτσιδάκη σκιαγράφησε τα άτομα-ασθενείς που έρχονται στην Εταιρεία Νόσου Αλτσχάιμερ, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Είναι άτομα που ξεχνούν τα πρόσφατα γεγονότα. Τα παλιά τα θυμούνται γιατί ο εγκέφαλος τα κατέγραφε. Δυσκολεύονται. Επαναλαμβάνουν τα ίδια και τα ίδια. Ξεχνούν τα παιδιά τους και βρίσκονται σε μια δύσκολη κατάσταση».
Αναφερόμενη στη φαρμακευτική αγωγή που οι ασθενείς λαμβάνουν, είπε πως «πολύ καλό κάνουν τα φάρμακα όταν δίνονται στην αρχή και σωστά. Στην αρχή, φρενάρουν τη νόσο και κάνουν καλύτερες τις συνθήκες ζωής και γι’ αυτούς και για τους περιθάλποντες. Τα φάρμακα είναι ευεργετικά αλλά δε θεραπεύουν. Απλά βοηθούν. Η εταιρεία μας κάνει μη φαρμακευτική παρέμβαση. Βοηθάει τα άτομα στα αρχικά τους στάδια, μέχρι εκεί που μπορούν να έρχονται».
Τι συμβαίνει όμως στον νομό Ηρακλείου;
Είναι μεγάλος ο αριθμός των κρουσμάτων;
Ο κ. Παναγιωτάκης απάντησε πως «στην Ελλάδα δεν υπάρχει αρχείο καταγραφής ασθενών με τη νόσο Αλτσχάιμερ, όπως είναι με τα αυτοάνοσα νοσήματα. Προσπαθούμε να κάνουμε καταγραφές για το πόσοι είναι αυτοί που έχουν πρόβλημα. Κάτι επίσημο, ωστόσο, δεν έχουμε. Εμείς τρέξαμε μια μελέτη με το πρόγραμμα “Θαλής” το 2013-2015 στον νομό Ηρακλείου σε άτομα άνω των 65 ετών που έρχονταν στα ιατρεία για συνταγογράφηση, και βρήκαμε κάποια περιστατικά της νόσου τα οποία πλησιάζουν τα ποσοστά της Ευρώπης, που προσεγγίζει το 10-15% των ανθρώπων. Είναι ένας μεγάλος αριθμός. Ανάμεσα σε αυτούς είχαμε και άτομα με ήπια γνωσιακή διαταραχή. Κάτι επίσημο, όμως, δεν έχω να σας πω».
