Πεντακόσιοι σαράντα είναι ο αριθμός των νέων φορέων HIV, σύμφωνα με το σύστημα υποχρεωτικής δήλωσης, μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2018. Οι νέες διαγνώσεις HIV ανά 100.000 πληθυσμού για το πρώτο δεκάμηνο του 2018 είναι σε πόμοια επίπεδα με εκείνες που δηλώθηκαν το αντίστοιχο χρονικό διάστημα των δύο προηγούμενων ετών και προσεγγίζουν τα προ της επιδημίας επίπεδα, η οποία σημειώθηκε την περίοδο 2011-2013.
Σύμφωνα με στοιχεία που επικαλείται το ΚΕΕΛΠΝΟ, μέχρι και την 31η Οκτωβρίου του 2018 έχουν καταγραφεί 17.241 περιστατικά HIV λοίμωξης (82,83% άνδρες). Από το σύνολο των ατόμων αυτών, 4.199 έχουν εμφανίσει AIDS και 10.177 βρίσκονται υπό αντιρετροϊκή θεραπεία. Ο συνολικός αριθμός των θανάτων ανέρχεται στους 2.846. Τους πρώτους δέκα μήνες του 2018 διαγνώστηκαν και δηλώθηκαν στο KΕΕΛΠΝΟ 540 περιστατικά HIV λοίμωξης (5 ανά 100.000 πληθυσμού), εκ των οποίων τα 448 (82,96%) αφορούσαν σε άνδρες και τα 92 (17,04%) σε γυναίκες.
«Ένα σημαντικό θέμα είναι ότι η Ελλάδα δεν αξιοποιεί τη βεντάλια πρόληψης που μας δίνει η επιστήμη»
Γιώργος Τσιακαλάκης, υπεύθυνος Επικοινωνίας Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας - Θετική Φωνή
Η “Νέα Κρήτη” επικοινώνησε με τον κ. Γιώργο Τσιακαλάκη, ο οποίος είναι υπεύθυνος Επικοινωνίας στον Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδας “Θετική Φωνή” (“Positive Voice”). Ο κ. Τσιακαλάκης σχολίασε πως το γεγονός ότι παραμένει σταθερός ο αριθμός των κρουσμάτων είναι ένα θετικό μήνυμα, το οποίο όμως πρέπει να μας κρατάει σε επαγρύπνηση. Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε και σ’ ένα χρόνιο πρόβλημα, που είναι η καθυστερημένη διάγνωση στην Ελλάδα.
«Παρουσιάζεται μια σταθεροποίηση την τελευταία τριετία σε επίπεδα πρώτης επιδημικής έκρηξης του 2010-2011 και μετά. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν πρέπει αυτή η σταθεροποίηση σε αριθμό κρουσμάτων να μας κρατάει σε ηρεμία. Σαφώς είναι θετικό μήνυμα το γεγονός ότι σταθεροποιείται ο αριθμός των κρουσμάτων για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, ωστόσο από την άλλη υπάρχουν παράμετροι που πρέπει να λάβουμε υπόψη. Ορισμένες από αυτές τις παραμέτρους είναι πως στην Ελλάδα εξακολουθούν τα επίπεδα καθυστερημένης διάγνωσης να είναι πολύ υψηλά. Καθυστερημένη διάγνωση σημαίνει πως, εάν ένα άτομο εκτεθεί σήμερα και διαγνωσθεί μετά από 3, 4 ή 5 χρόνια, το άτομο αυτό ζημιώνει και την υγεία του αλλά και είναι μεταδοτικό. Μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε άλλους ανθρώπους. Εάν είναι σε αντιρετροϊκή αγωγή, δε μεταδίδει το ιό ακόμη και με σεξουαλική επαφή», είπε χαρακτηριστικά.
Από τα στοιχεία ανάλυσης των νέων διαγνώσεων των τελευταίων 9 ετών, φαίνεται ότι προεξάρχουσα ηλικιακή ομάδα κατά τη διάγνωση είναι αυτή των 30-39 ετών. Ωστόσο, από το 2013 παρατηρείται σταδιακή αύξηση στις νέες διαγνώσεις στις ηλικίες 50-64 ετών. Παράλληλα, ενώ από το 2011 παρατηρείται μείωση στο ποσοστό των ατόμων ηλικίας 19-29 ετών, το 2018 καταγράφεται αύξηση. Στα άτομα ηλικίας 40-49 ετών μέχρι το 2017 παρατηρείται αύξηση στο ποσοστό των νέων διαγνώσεων, ενώ το 2018 παρατηρείται πτωτική τάση.
Την περίοδο 2011-2013 σημειώθηκε στην Ελλάδα σημαντική αύξηση των νέων διαγνώσεων HIV στους χρήστες ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών (PWID). Από το 2014, η πορεία στη συγκεκριμένη ομάδα πληθυσμού είναι πτωτική και χαρακτηρίζεται από μικρές αυξομειώσεις, ενώ τα περισσότερα περιστατικά που διαγνώστηκαν και δηλώθηκαν στο KΕΕΛΠΝΟ αφορούσαν σε άτομα που μολύνθηκαν μέσω της απροφύλακτης σεξουαλικής επαφής, κυρίως μεταξύ ανδρών (MSM). Το πρώτο δεκάμηνο του 2018, το 40,74% των νέων HIV διαγνώσεων αφορούσε σε άνδρες που είχαν σεξουαλικές επαφές με άνδρες, ενώ για το 20% και το 16,85% των νέων περιστατικών δηλώθηκε ως πιθανός τρόπος μόλυνσης η απροφύλακτη ετεροφυλοφιλική σεξουαλική επαφή (HETERO) και η χρήση ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών, αντίστοιχα. Κατά τους πρώτους 10 μήνες του 2018 δε δηλώθηκε κανένα περιστατικό κάθετης μετάδοσης του ιού.
Σχολιάζοντας τα παραπάνω στοιχεία, ο κ. Τσιακαλάκης τόνισε πως χρειάζονται συντονισμένες ενέργειες ώστε να περιοριστεί ο επιπολασμός από άνδρες που κάνουν σεξ με άλλους άνδρες, ενώ μίλησε και για «περιορισμένα», όπως τα χαρακτήρισε, προγράμματα μείωσης βλάβης για τους χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών.
Από τα στοιχεία ανάλυσης των νέων διαγνώσεων των τελευταίων 9 ετών, φαίνεται ότι προεξάρχουσα ηλικιακή ομάδα κατά τη διάγνωση είναι αυτή των 30-39 ετών.
«Το πρώτο δεκάμηνο του 2018 οι περισσότερες μεταδόσεις του ιού αποδίδονται στην απροφύλακτη σεξουαλική επαφή, κυρίως σε αυτή μεταξύ ανδρών. Ο επιπολασμός στην ομάδα που πλήττεται περισσότερο από τον HIV είναι οι άνδρες που κάνουν σεξ με άλλους άνδρες. Εκεί τα ποσοστά παραμένουν υψηλά και γι’ αυτό απαιτούνται στοχευμένες ενέργειες. Σημαντικό πρόβλημα είναι και τα περιορισμένα προγράμματα μείωσης βλάβης για τους χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών. Φαίνεται πως, παρά τα υψηλά αντανακλαστικά που δείξαμε την περίοδο της επιδημικής έκρηξης από το 2011-2013, δεν έχουμε λάβει στον βαθμό που θέλουμε το μάθημά μας. Το λέω γιατί τα προγράμματα δωρεάν διανομής συνέργων χρήσης εξακολουθούν να είναι περιορισμένα, όπως ευρύτερα τα προγράμματα μείωσης βλάβης για τους χρήστες», είπε χαρακτηριστικά.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ
Μικρή αύξηση της τάξεως του 3%
Στην Ελλάδα, μετά τη μεγάλη επιδημία του HIV στους χρήστες ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών την περίοδο 2011-2013, παρατηρείται μείωση των νέων διαγνώσεων. Την περίοδο 2014-2018 το ποσοστό των νέων διαγνώσεων σε PWID κυμάνθηκε από 12,35% (2015) έως 16,85% (2018). Η μικρή αύξηση (περίπου 3%) των νέων διαγνώσεων PWID που σημειώθηκε το 2018 θα μπορούσε να αποδοθεί στην ενεργοποίηση προγραμμάτων που διενεργούν ελέγχους για τον HIV στη συγκεκριμένη ομάδα πληθυσμού.
Τέλος, ο κ. Τσιακαλάκης αναφέρθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης της πρόληψης, λέγοντας πως «ένα σημαντικό θέμα είναι ότι η Ελλάδα δεν αξιοποιεί τη βεντάλια πρόληψης που μας δίνει η επιστήμη. Εμείς πάντα ως “Θετική Φωνή” θα τονίζουμε τη σημασία του προφυλακτικού ως προληπτικού μέτρου, αλλά πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που δε θα χρησιμοποιήσουν το προφυλακτικό. Επομένως, με βάση αυτήν την πραγματικότητα, θα πρέπει να αξιοποιηθεί όλη αυτή η βεντάλια της πρόληψης. Ένα από τα αποτελεσματικά εργαλεία πρόληψης είναι η PreP, όπου με τη λήψη ενός αντιρετροϊκού χαπιού από οροαρνητικά άτομα θωρακίζεται ο ανθρώπινος οργανισμός ώστε να μην εκτεθεί στον συγκεκριμένο ιό. Η PreP χορηγείται σε πολλές χώρες της Ευρώπης και του κόσμου και όπου χορηγείται έχουμε θεαματικά αποτελέσματα».
