Πολλοί ήδη απολαμβάνουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές, κάποιοι έχουν κιόλας παέι, ενώ άλλοι, ακόμη τις περιμένουν…
Σύμφωνα με σωρεία επιστημονικών ερευνών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια οι διακοπές παίζουν σημαντικό ρόλο τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική μας υγεία!
Τα οφέλη των διακοπών στη υγεία μας
Ένα βασικό χαρακτηριστικό των διακοπών είναι ότι μειώνουν τα επίπεδα του άγχους μας, μέσω της μείωσης παραγωγής των ορμονών του στρες (κορτοζόλη και αδρεναλίνη). Βοηθούν στην καλύτερη καρδιακή λειτουργία και τη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Φαίνεται μάλιστα να συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων άγχους όχι μόνο κατά τη διάρκεια των ημερών που διαρκούν οι διακοπές μας, αλλά και τις επόμενες αρκετές εβδομάδες. Αυτό από μόνο του είναι εξαιρετικά σημαντικό, ειδικά στην εποχή μας που το άγχος αποτελεί καθημερινό πρόβλημα για τους περισσότερους ανθρώπους, κυρίως λόγω των γρήγορων ρυθμών ζωής, των υψηλών επαγγελματικών απαιτήσεων και των οικονομικών πιέσεων.
Άλλωστε το άγχος συνδέεται με την εμφάνιση μιας σειράς προβλημάτων υγείας, όπως καρδιαγγειακά, ψυχοσωματικά προβλήματα, επαγγελματική εξουθένωση και καρκίνους. Τα υψηλά επίπεδα άγχους, ειδικά όταν είναι χρόνια, εξασθενούν το ανοσοποιητικό μας σύστημα, γι’ αυτό και δεν μας εκπλήσσει το εύρημα ότι οι άνθρωποι που συστηματικά κάνουν διακοπές έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής.
Ειδικότερα μάλιστα όταν πρόκειται για καλοκαιρινές διακοπές σε κάποιο παραλιακό προορισμό έχουμε το επιπλέον όφελος ότι ο ήλιος συμβάλλει καθοριστικά στη βελτίωση της διάθεσής μας. Η ηλιακή ακτινοβολία αυξάνει την βιταμίνη D στον οργανισμό μας καθώς και την παραγωγή ενδορφινών και σεροτονίνης, τα οποία μας βοηθούν να νιώθουμε καλά, να έχουμε αισιοδοξία και διάθεση για ζωή. Έτσι, μια βόλτα στον ήλιο ή μια μέτρια ηλιοθεραπεία, πάντα με την κατάλληλη προστασία, όπως και το κολύμπι αποτελούν το πιο φυσικό φάρμακο κατά της κατάθλιψης.
Η συμβολή των διακοπών στο πνεύμα και τις σχέσεις μας
Μια άλλη συμβολή των διακοπών είναι ότι βελτιώνουν τις πνευματικές μας ικανότητες συμβάλλοντας στην καλύτερη νοητική λειτουργία και στη βελτίωση των αντανακλαστικών. Το μυαλό μας, όπως ακριβώς και το σώμα μας, δεν μπορεί να διαχειριστεί δύσκολες καταστάσεις όταν είναι κουρασμένο. Οι διακοπές δίνουν τη δυνατότητα στο νου να αποφορτιστεί από τα πολλά προβλήματα, να αδειάσει και κατά συνέπεια να γίνει πιο αποτελεσματικός. Μετά το πέρας των διακοπών το άτομο έχει τη δυνατότητα να λύσει ζητήματα που προηγουμένως του φαίνονταν δύσκολα και να αντιμετωπίσει τα προβλήματά του πιο ψύχραιμα.
Επιπλέον οι διακοπές μπορούν να αποτελέσουν μια ευκαιρία να έρθουμε πιο κοντά με την οικογένεια ή τους φίλους μας, σε ένα πλαίσιο πιο χαλαρό και ξέγνοιαστο. Μας δίνετε η δυνατότητα να απολαύσουμε την παρέα τους, τις συζητήσεις μας και το παιχνίδι μακριά από υποχρεώσεις και εργασιακά προβλήματα. Οι εντονότερες αναμνήσεις άλλωστε των ανθρώπων, σύμφωνα με σχετική έρευνα, προέρχονται από την περίοδο των διακοπών, ενώ από μια άλλη μελέτη προκύπτει ότι οι γυναίκες που πάνε διακοπές με το σύζυγο ή τον σύντροφό τους βιώνουν περισσότερη ευτυχία και στενότερο δέσιμο με τον άνθρωπό τους.
Γενικά οι διακοπές είναι μια ευκαιρία να απολαύσουμε τη ζωή, να ανανεωθούμε, να επισκεφτούμε καινούρια μέρη, να γνωρίσουμε νέους ανθρώπους, να διασκεδάσουμε και να χαλαρώσουμε, ξεφεύγοντας απ’ τα καθημερινά προβλήματα και τη ρουτίνα. Τα ταξίδια έτσι κι αλλιώς είναι γνωστό ότι αυξάνουν τη δημιουργικότητα των ανθρώπων και την πρωτοτυπία των ιδεών μετά την επανέναρξη της εργασίας. Ακόμα και η προσμονή των διακοπών είναι πολύ σημαντική, μιας και τις περισσότερες φορές προσφέρει ακόμη μεγαλύτερη χαρά απ’ ότι η εξόρμηση αυτή καθ’ αυτή!
Συμβουλές για την καλύτερη εκμετάλλευση των διακοπών μας
Για να μπορούμε να αποκομίζουμε τα μέγιστα δυνατά οφέλη από τις διακοπές μας πάντως καλό είναι…
- Να τις προσαρμόζουμε κάθε φορά στις προσωπικές μας ανάγκες επιλέγοντας κάτι που μας ταιριάζει τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Έτσι αν, για παράδειγμα, είμαστε σε μια φάση που επιθυμούμε να ξεκουραστούμε σωματικά, το να πάμε κάπου που θα τρέχουμε από μουσείο σε μουσείο μπορεί να αποδειχτεί, αντί για χαλάρωση, εφιάλτης! Αν πάλι έχουμε ανάγκη από καινούριες παραστάσεις και ερεθίσματα το να πάμε στο ίδιο μέρος που πηγαίνουμε κάθε χρόνο μάλλον δεν θα ήταν η καλύτερη επιλογή. Με τον ίδιο τρόπο, αν είμαστε περιπετειώδεις τύποι μπορεί να μας ευχαριστεί να πάμε κάπου χωρίς πρόγραμμα και όπως βγει. Αν από την άλλη είμαστε άνθρωποι που η αβεβαιότητα μας αγχώνει και προτιμούμε να ξέρουμε από πριν που θα πάμε και τι θα κάνουμε, είναι καλύτερα να οργανώσουμε τις διακοπές μας.
- Ότι κι αν μας αρέσει πάντως, αυτό που έχει σημασία είναι να το συζητήσουμε από πριν με τους ανθρώπους που θα είμαστε μαζί, ώστε να ξέρει ο καθένας ποιες είναι οι προσδοκίες του άλλου από αυτές τις διακοπές, να τσεκάρουμε κατά πόσο ταιριάζουν οι επιθυμίες μας και να σκεφτούμε πώς αυτές μπορούν να συνδυαστούν.
- Να αποκοπούμε από κάποιες συνήθειες της καθημερινότητας. Ας αφήσουμε στην άκρη το κινητό, τον υπολογιστή και ό,τι αυτά συνεπάγονται (συστηματικός έλεγχος του e-mail, επαγγελματικές συζητήσεις, social media, παρακολούθηση της επικαιρότητας κτλ.). Διακοπές άλλωστε σημαίνει να διακόψουμε για λίγες μέρες τη ρουτίνα μας και να αλλάξουμε την καθημερινότητά μας.
- Ας απομακρυνθούμε λοιπόν από ειδήσεις και νέα που μόνο άγχος μας γεμίζουν. Ας αφήσουμε το άσκοπο σερφάρισμα στο ίντερνετ, το άγχος να τροφοδοτούμε τα social media με κάθε λεπτομέρεια της ζωής μας, τις ανούσιες εκπομπές στην τηλεόραση και κάθε άλλη συνήθεια που καταλήγει να μας κουράζει. Οι διακοπές δεν είναι οι φωτογραφίες στο instagram και τα status στο facebook για το πόσο εκπληκτικά περνάμε περιμένοντας την επιδοκιμασία των διαδικτυακών μας φίλων. Ας δικτυωθούμε σε πραγματικό χρόνο εστιάζοντας στα πρόσωπα που έχουμε δίπλα μας, στο εδώ και τώρα. Ας έρθουμε σε ουσιαστική επαφή πρωτίστως με τον εαυτό μας και στη συνέχεια με τους ανθρώπους και τη φύση γύρω μας.
- Να έχουμε ρεαλιστικές προσδοκίες από τις διακοπές μας. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να εναποθέτουμε όλες μας τις ελπίδες για να χαλαρώσουμε και να διασκεδάσουμε στις διακοπές, επιφορτίζοντάς τες με την εμμονή ότι είναι η μόνη ευκαιρία που έχουμε μέσα στον χρόνο για να περάσουμε καλά. Αν περιμένουμε να εκπληρώσουμε όλες τις φαντασιώσεις μας περί ευχαρίστησης μόνο στις διακοπές, τότε ίσως αυτό να είναι ένα σημάδι ότι χρειάζεται να επαναξιολογήσουμε την καθημερινότητά μας, προσπαθώντας να εντάξουμε ποιοτικές στιγμές για τον εαυτό μας κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου.
- Επιπλέον αν έχουμε συνδυάσει τις διακοπές μόνο με εξωτικούς προορισμούς ή με πολλές ημέρες ανάπαυλας και ατελείωτης ξεγνοιασιάς, τότε είναι πολύ πιθανό να απογοητευόμαστε όταν αυτό δεν είναι εφικτό. Το να περάσουμε όμορφα όμως είναι κάτι που μπορεί να συμβεί τόσο σε έναν εξωτικό προορισμό όσο και σε ένα διήμερο camping, σε ένα ταξίδι στον τόπο των ονείρων μας ή σε μερικές ημέρες στο χωριό. Άλλωστε αυτό που έχει περισσότερη σημασία δεν είναι ο τόπος ή το είδος των διακοπών, αλλά το πως εμείς αξιοποιούμε τις μέρες αυτές.
- Να απαλλαγούμε από το αυστηρό πρόγραμμα και το ρολόι. Στην καθημερινότητά μας οι περισσότεροι από μας κυνηγάμε τον χρόνο. Για να είναι λοιπόν οι διακοπές μας ένα πραγματικό διάλειμμα από την καθημερινότητα, καλό είναι ναι μεν να τις έχουμε οργανώσει ως ένα βαθμό, ώστε να μην χάνουμε χρόνο στο να βρούμε που θα πάμε ή που θα μείνουμε, χωρίς όμως να γινόμαστε υπερβολικοί. Έχοντας σχεδιάζει με πάσα λεπτομέρεια και με αυστηρό χρονοδιάγραμμα το πόσο θα καθίσουμε, που και με ποια σειρά, κοιτώντας κάθε τόσο το ρολόι μας χάνουμε τη δυνατότητα του αυθορμητισμού και της χαλάρωσης. Συνήθως άλλωστε περνάμε πιο ωραία όταν έχουμε ευελιξία στα σχέδια και τις προτιμήσεις μας.
- Επίσης στις διακοπές πολλές φορές μας πιάνει μια μανία ότι πρέπει να προλάβουμε να τα δούμε και τα κάνουμε όλα. Όσα όμως περισσότερα «πρέπει» συνοδεύουν τις διακοπές μας, τόσο μειώνονται οι πιθανότητες να περάσουμε τελικά καλά. Δεν είναι ανάγκη λοιπόν όταν πάμε σε έναν καινούριο προορισμό να επισκεφτούμε όλες τις παραλίες ή να δούμε όλα τα μουσεία. Μπορούμε απλά να κάνουμε μια επιλογή που θα μας επιτρέψει και να δούμε πράγματα, αλλά και να χαλαρώσουμε.
- Να μην ξεχνάμε να παίρνουμε μαζί μας το κέφι, την καλή μας διάθεση και το χιούμορ μας. Πάντα πριν φύγουμε για διακοπές ετοιμάζουμε τη βαλίτσα μας με όλα όσα θεωρούμε απαραίτητα (αντηλιακό, μαγιό, σαγιονάρες, πετσέτες κτλ.), αλλά αν ξεχάσουμε να πάρουμε μαζί μας την ευχάριστη και θετική μας διάθεση θα έχουμε ξεχάσει το πιο σημαντικό. Πολλές φορές στις διακοπές μας τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως τα θέλαμε (π.χ. μπορεί να έχει καθυστέρηση το δρομολόγιό μας, το ξενοδοχείο μας να μην είναι τελικά τόσο ωραίο όσο φαινόταν στις φωτογραφίες κτλ.). Είναι σημαντικό όμως ακόμα και τότε να διατηρούμε το χιούμορ και την ευδιαθεσία μας ώστε να περάσουμε καλά. Άλλωστε οι περιπέτειες που ζούμε στα ταξίδια μας είναι συνήθως και οι καλύτερες ιστορίες που έχουμε να διηγηθούμε στους φίλους μας επιστρέφοντας!
Και να θυμόμαστε να μην περιμένουμε μόνο τις διακοπές για να περάσουμε όμορφα και να χαλαρώσουμε, αλλά να υιοθετήσουμε τη νοοτροπία του να φροντίζουμε όσο μπορούμε τον εαυτό μας και τις ανάγκες μας όλο τον χρόνο!
Πηγή: phychology.gr
