Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ρεθύμνου, το Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, η Ελληνική Ένωση για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση και η Περιφέρεια Κρήτης, με την υποστήριξη του Δήμου Ρεθύμνης, συνδιοργανώνουν τους 5ους Παγκρήτιους Μαθητικούς Αγώνες Ρητορικής Τέχνης, για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου, οι οποίοι θα πραγματοποιηθούν στα διδακτήρια της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο, το τριήμερο 28-30 Απριλίου 2023. Οι μαθητές θα διαγωνιστούν στα ατομικά αγωνίσματα της Εκφραστικής Ανάγνωσης και του Αυθόρμητου Λόγου και στο ομαδικό αγώνισμα των Διττών Λόγων.
Οι φετινοί αγώνες έχουν την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Προγράμματος #YouLEAD, στο οποίο μετέχουν άλλες 4 χώρες εκτός από την Ελλάδα. Οι καλύτερες ομάδες/ομιλητές-τριες ηλικίας 15-19 ετών (Γ΄ Γυμνασίου και άνω) που θα αναδειχθούν στους Παγκρήτιους Αγώνες θα προσκληθούν να λάβουν μέρος στους αγώνες Διττών Λόγων που θα διοργανωθούν τον Ιούνιο στην Αθήνα. Πέντε νικητές των εθνικών αγώνων της Αθήνας θα εκπροσωπήσουν τη χώρα μας στη συνάντηση Νέων με Ευρωβουλευτές που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες έως τον Φεβρουάριο του 2024.
Ο Α’ γύρος της προκριματικής φάσης των ατομικών αγωνισμάτων Γυμνασίου και Λυκείου θα πραγματοποιηθεί σήμερα Παρασκευή το απόγευμα. Το πρωί του Σαββάτου 29 Απριλίου θα γίνει ο Β’ γύρος των ατομικών αγωνισμάτων και θα ακολουθήσουν από το μεσημέρι και μετά οι 2 προκριματικοί γύροι των Διττών Λόγων. Την επόμενη μέρα, Κυριακή 30 Απριλίου το πρωί, θα γίνει ο ημιτελικός γύρος των Διττών Λόγων Γυμνασίων-Λυκείων και θα ακολουθήσουν από το μεσημέρι και μετά οι Τελικοί Γύροι όλων των αγωνισμάτων, η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και η απονομή των βραβείων.
Στους αγώνες λαμβάνουν μέρος είκοσι οχτώ (28) σχολεία από τους τέσσερις νομούς της Κρήτης με πενήντα δύο (52) φιλολόγους και εκατόν πενήντα επτά (157) μαθητές. Παράλληλα με τους Αγώνες θα πραγματοποιηθούν μικρά βιωματικά εργαστήρια ρητορικής για μαθητές και καθηγητές από ομάδα της Ένωσης Ρητορικής.
Η ενασχόληση με τη ρητορική προσφέρει ποικίλα οφέλη στα παιδιά:
Συμβάλλει στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους καθώς βοηθά στη γνωστική και νοητική τους ενδυνάμωση, στη γλωσσική καλλιέργεια, στην ευαισθητοποίησή τους σχετικά με σημαντικά ζητήματα της ζωής. Τα παιδιά μαθαίνουν να σκέφτονται κριτικά και να προσεγγίζουν τα θέματα σφαιρικά. Ασκούνται στην αφαιρετική και συνθετική τους ικανότητα, στην ενεργητική ακρόαση και ανάγνωση, διερευνούν άγνωστες πολλές φορές για αυτά έννοιες. Καλλιεργούν τη δημιουργική σκέψη και τη φαντασία τους. Μαθαίνουν να κατανοούν και να χρησιμοποιούν τον λόγο με ακρίβεια και σαφήνεια, εμπλουτίζουν τα εκφραστικά τους μέσα και ασκούνται στον πολιτισμένο διάλογο. Στο πλαίσιο των ρητορικών αγώνων παράγουν και μεταδίδουν ιδέες, επικοινωνούν δημιουργικά με συνομηλίκους τους, αποκτούν αυτοπεποίθηση και συνειδητοποιούν τη σημασία της ελευθερίας της έκφρασης.
Ρητορικά αγωνίσματα: Σύντομη περιγραφή
Εκφραστική - νοηματική Ανάγνωση
Η νοηματική ανάγνωση αναδεικνύει την ικανότητα του ομιλητή να αποδώσει το περιεχόμενο / νόημα πεζού λογοτεχνικού ή δοκιμιακού κειμένου της επιλογής του με τη χρήση της φωνής, την έκφραση του προσώπου και τις κινήσεις του σώματος, την καθαρή άρθρωση και την επαφή με το κοινό. Αυθόρμητος Λόγος Σύντομος, αυτοσχέδιος λόγος, πάνω σε ένα θέμα άγνωστο στον διαγωνιζόμενο. Στόχος είναι η τέρψη του ακροατηρίου και όχι η πειθώ. Ο αυθόρμητος λόγος δοκιμάζει τη δημιουργική και συνειρμική σκέψη του ομιλητή, γιατί καλείται μέσα σε πολύ περιορισμένο χρόνο να προετοιμάσει και να εκφωνήσει μια ομιλία με αλληλουχία, πρωτοτυπία και ζωντάνια.
Διττοί Λόγοι
Ομαδικό αγώνισμα στο οποίο δύο τριμελείς ομάδες μαθητών διαφορετικών σχολείων αντιπαρατίθενται δημόσια υπέρ ή κατά μιας δεδομένης θέσης, μέσα σε ένα καθορισμένο πλαίσιο κανόνων. Οι διττοί λόγοι υπηρετούν τον εποικοδομητικό διάλογο και απαιτούν καλούς ομιλητές αλλά και καλούς ακροατές. Τα θέματα για το αγώνισμα των διττών λόγων θα αντληθούν από τα εγχειρίδια της Νεοελληνικής Γλώσσας Γυμνασίου και Λυκείου και από την επικαιρότητα. Η Επιστημονική Επιτροπή θα φροντίσει ώστε τα θέματα όλων των αγωνισμάτων να ανταποκρίνονται στην ηλικία και στο γνωστικό επίπεδο των συμμετεχόντων. Θα διεξαχθούν αγώνες ξεχωριστά για Γυμνάσιο και Λύκειο και στα τρία αγωνίσματα.
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: Παπαδόπουλος Φώτης, φιλόλογος 1 ου Λυκείου Ρεθύμνου, Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση Βασσάλος Ευάγγελος, φιλόλογος, Διευθυντής Λυκείου Περάματος, Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου Βογιατζή Ειρήνη, φιλόλογος Πειραματικού Λυκείου Πανεπιστημίου Κρήτης, μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου Ηλιάκη Ευαγγελία, φιλόλογος Γενικού Λυκείου Τυμπακίου, μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου Κατσέτη Χριστίνα, Μαθηματικός Γυμνασίου Περάματος Μανιουδάκη Μαρία, φιλόλογος Πειραματικού Λυκείου Πανεπιστημίου Κρήτης, μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου Μαργαρίτη Ελένη, φιλόλογος, υποδιευθύντρια 2 ου Γυμνασίου Ρεθύμνου, μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου Τσιανάκα Ελευθερία, φιλόλογος 2ου Λυκείου Ρεθύμνου, Γραμματέας του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: Αποστολάκης Κώστας, Καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Σεραφείμ Ανδρέας, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Nicolaus Copernicus, Τόρουν Πολωνίας Ζανέκα Στεργιανή, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Φιλολόγων Χανίων Καλοκύρη Βασιλεία, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Φιλολόγων Ηρακλείου Παΐζη Ελισσάβετ, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Φιλολόγων Χανίων Ραμουτσάκη Ιωάννα, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Φιλολόγων Ηρακλείου Λουτριανάκη Βάλια, φιλόλογος (Αρσάκειο Ψυχικού), Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση, διδάσκουσα ΠΜΣ “Ρητορική: θεωρία και πράξη” (ΠΤΔΕ-ΕΚΠΑ).
ΕΜΨΥΧΩΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ–ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ: Λουτριανάκη Βάλια, φιλόλογος, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση Λαμπρογεώργου Μάγδα, δασκάλα, Γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση Ραυτοπούλου Νικολέτα, καθηγήτρια Γερμανικής φιλολογίας, εκπαιδεύτρια Ρητορικής, μέλος ομάδας "Γέφυρες Δημοκρατίας" (European Solidarity Corps) Μυλωνάκης Παναγιώτης, φοιτητής Φιλολογίας, εκπαιδευτής Ρητορικής, μέλος Ερευνητικής Παιδαγωγικής Ομάδας "Σείριος".
ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΚΡΙΤΩΝ: Βασαρμίδου Δέσποινα, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Φιλολόγων Λασιθίου.
