Μονή Αγκαράθου: Το ανδρικό ησυχαστήριο με την ιερή ροδιά και τη θαυματουργή εικόνα

Πολιτισμός
Μονή Αγκαράθου: Το ανδρικό ησυχαστήριο με την ιερή ροδιά και τη θαυματουργή εικόνα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το ανδρικό μοναστήρι είναι από τα αρχαιότερα στην Κρήτη, χωρίς να είναι γνωστή η ακριβής ημερομηνία της ίδρυσής του - Η παράδοση θέλει να έχει κτιστεί από το Νικηφόρο Φωκά τον 10 αιώνα

Η Μονή Αγκαράθου βρίσκεται 23χλμ νοτιοανατολικά του Ηρακλείου και είναι κτισμένη με φρουριακή αρχιτεκτονική σε μια κατάφυτη θέση σε υψόμετρο 538μ κοντά στην Επισκοπή Πεδιάδος. Το μοναστήρι, ειδικά κατά την Ενετοκρατία, ήταν από τα πλουσιότερα στην Κρήτη με αποτέλεσμα να αποκτήσει ως μετόχια πολλές μικρές και μεγάλες μονές. Κατά την παράδοση, η Αγκάραθος θεωρείται ως «η πρώτη στην τάξη» μονή του νησιού.

Το όνομα Αγκάραθος οφείλεται στο φυτό αγκαραθιά (Phlomis fruticosa), κάτω από το οποίο λέγεται ότι βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, στο σημείο όπου κτίστηκε αργότερα το καθολικό. Μπροστά στο ιερό του ναού υπάρχει σήμερα μια ροδιά κάτω από την οποία οι μοναχοί κρατούν αναμμένο στον κορμό της ένα καντήλι. Η ιερή ροδιά λέγεται ότι είναι η αρχική αγκαραθιά την οποία μπόλιασαν οι μοναχοί της εποχής, με αποτέλεσμα να μετατραπεί θαυματουργό δένδρο.

Το ανδρικό μοναστήρι είναι από τα αρχαιότερα στην Κρήτη, χωρίς να είναι γνωστή η ακριβής ημερομηνία της ίδρυσής του. Η παράδοση θέλει να έχει κτιστεί από το Νικηφόρο Φωκά τον 10 αιώνα. Η παλιότερη γνωστή μνεία της ανάγεται στο 1504, όταν η διαλυμένη μονή παραχωρήθηκε από την οικογένεια Καλλέργη στο μοναχό Νεόφυτο Νοταρά, ο οποίος πολύ γρήγορα τη μετέτρεψε σε ακμαίο μοναστικό συγκρότημα. Κατά την Ενετοκρατία ήταν ήδη ακμαία μονή, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι πολλοί μοναχοί της κατάγονταν από τα Κύθηρα.

Πολλές σπουδαίες προσωπικότητες συνέδεσαν το όνομα τους με την Αγκάραθο. Ανάμεσα τους ήταν ο Μελέτιος Πηγάς, ο Σιλβέστρος και Θεόδωρος Β' (Πατριάρχες Αλεξανδρείας), ο Κύριλλος Λούκαρης (Οικουμενικός Πατριάρχης), ο Γεράσιμος Παλαιοκάπας (Επίσκοπος Κρήτης και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας) και ο λόγιος Ιωσήφ Βρυέννιος.

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον αγώνα κατά των Τούρκων, καθώς διατηρούσε ελληνικό σχολείο και παρείχε προστασία στους επαναστάτες, πληρώνοντας βαρύ φόρο με καταστροφές και λεηλασίες ως αντίποινα. Από το 1843 έως και το 1900 η Επισκοπή Χερρονήσου εδραζόταν εδώ.

Παρά τις καταστροφές και τις λεηλασίες που υπέστη, η μονή διασώζει μεγάλο μέρος του παλαιού κτιριακού συγκροτήματος που αναπτύσσεται σε τρεις πλευρές γύρω από το νεόδμητο καθολικό του 1940 με τις σύγχρονες τοιχογραφίες. Ο ναός ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο και αντικατέστησε την παλιά δίκλιτη εκκλησία. Το ένα κλίτος είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου (εορτ. 15 Αυγούστου) και το άλλο στον Άγιο Μηνά (εορτ. 11 Νοεμβρίου), ενώ έξω από τη μονή υπάρχει και ο παλιός ναός του Αγίου Ραφαήλ.

Οι επισκέπτες της μονής μπορούν να φιλοξενηθούν στον ξενώνα και στην τράπεζα της μονής, αλλά και να δουν τα παλιά κτίρια, το τείχος, τα κελιά, τη λιθόστρωτη αυλή, το εκκλησιαστικό μουσείο και την πλούσια βιβλιοθήκη με τα χειρόγραφα βιβλία. Τα πολλά γλυπτά που σώζονται μέσα στον περίβολο χρονολογούνται επί ηγουμενίας του Μάξιμου Λουκάρεως (1619-1641), κατά την οποία η μονή συγκαταλεγόταν στα πέντε πλουσιότερα μοναστήρια της Κρήτης. Επίσης, αξίζει κανείς να γνωρίσει τους φιλόξενους μοναχούς που ασχολούνται με τη βιολογική καλλιέργεια αμπελιού κι ελιάς, παράγοντας άριστης ποιότητας κρασί και ελαιόλαδο.

Πηγή: cretanbeaches.com

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News