Ντοκουμέντα από την αυτόνομη Κρήτη 1900 - 1913

Πολιτισμός
Ντοκουμέντα από την αυτόνομη Κρήτη 1900 - 1913

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πολύτιμο ιστορικό υλικό από το αρχείο του φιλοτελιστή – ερευνητή Νίκου Καρνιαουτάκη φωτίζει τα γεγονότα

Τα τραγικά γεγονότα των σφαγών άμαχων χριστιανών, Άγγλων στρατιωτών και του υποπρόξενου της Αγγλίας Λ. Καλοκαιρινού από εξαγριωμένους Τούρκους στο Ηράκλειο της Κρήτης την 25η Αυγούστου 1898 (Ιουλιανό ημερολόγιο) συγκλόνισαν την Ευρώπη και έδωσαν μεγάλη ώθηση στη συνέχεια των διεθνών διαβουλεύσεων για τη λύση του κρητικού ζητήματος. Η 9η Δεκεμβρίου 1898 αποτέλεσε για την Κρήτη ημερομηνία-σταθμό, αρχή μιας νέας περιόδου, πολυτάραχης για το νησί πορείας προς ανεξαρτησία και ένωσής του με την Ελλάδα.

Στη Σούδα Χανίων αποβιβάζεται ο πρίγκιπας Γεώργιος, δευτερότοκος γιος του βασιλιά της Ελλάδας Γεωργίου Α’, διορισμένος ύπατος αρμοστής Κρήτης από τους Ευρωπαίους Άγγλους, Ρώσους, Γάλλους και Ιταλούς, που ανέλαβαν τον ρόλο των “προστάτιδων” δυνάμεων αναγκάζοντας τις τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις σε αποχώρηση. Η Κρήτη ανακηρύσσεται αυτόνομη Πολιτεία υπό την τυπική επικυριαρχία του Σουλτάνου.

Σκοπός της Κρητικής Πολιτείας ήταν να αποτελέσει το μεταβατικό στάδιο έως την εκπλήρωση του πόθου του κρητικού λαού, την ένωση του νησιού με τη μητέρα Ελλάδα, κάτι που όμως συντελέστηκε οριστικά αρκετά αργότερα, το 1913.

Κατά το μεταβατικό αυτό στάδιο οργανώνονται οι θεσμοί και οι υπηρεσίες της νέας Πολιτείας με τρόπο υποδειγματικό. Μέλημα της Ανωτέρας Διεύθυνσης Συγκοινωνίας και Δημοσίας Ασφαλείας υπήρξε η οργάνωση της Ταχυδρομικής Υπηρεσίας, η έναρξη λειτουργίας της οποίας έγινε την 1η Μαρτίου 1900, πρώτη ημέρα κυκλοφορίας των γραμματοσήμων της πρώτης σειράς της Κρητικής Πολιτείας. Η οργάνωση της υπηρεσίας έγινε με την κλήση έμπειρων υπαλλήλων από την Ελλάδα, ενώ η ανάπτυξη ενός πυκνού δικτύου ταχυδρομικών γραφείων (ιδρύθηκαν συνολικά 35 μόνιμα και 75 κινητά ταχυδρομικά γραφεία), σε συνδυασμό με την υπηρεσία των αγροτικών διανομέων επέτρεπαν την ομαλή και ταχύτατη για τα δεδομένα της εποχής διακίνηση της αλληλογραφίας από και προς τα περισσότερο δυσπρόσιτα και απομακρυσμένα σημεία του νησιού.

Η πρώτη σειρά γραμματοσήμων της Κρητικής Πολιτείας κυκλοφόρησε την 1η Μαρτίου 1900

Η πρώτη σειρά των κρητικών γραμματοσήμων πραγματοποιήθηκε χαλκογραφικά, παραδόθηκε σε φύλλα των 100 από την εταιρεία Bradbury, Wilkinson & Co. Ltd του Λονδίνου και αποτελούταν από τις εννέα αξίες των 1, 5, 10, 20, 25 και 50 λεπτών, 1, 2 και 5 δραχμών. Τα περισσότερα από τα σχέδια των γραμματοσήμων που αφορούν παραστάσεις δανεισμένες από αρχαίους νομισματικούς τύπους του νησιού προτάθηκαν από τον Ι. Σβορώνο, έφορο του Νομισματικού Μουσείου Αθηνών, λάτρη και μελετητή των αρχαίων νομισμάτων της Κρήτης. Για τις αξίες των 1 και 50 λεπτών (καφε-κόκκινο και βιολέ) επιλέχθηκε παράσταση νομίσματος της αρχαίας κρητικής πόλης Σύβριτα, ο θεός Ερμής δένων τα σανδάλια του. Οι αξίες των 5 και 20 λεπτών (πράσινο και ροζέ) φέρουν κεφαλή Ήρας, δανεισμένη από νόμισμα της Κνωσού. Τα γραμματόσημα των 10 και των 25 λεπτών (κόκκινο και μπλε βαθύ), που αντιπροσώπευαν εκείνα των τελών απλών επιστολών εσωτερικού και εξωτερικού αντίστοιχα, διατάχτηκε να απεικονίζουν τον αρμοστή πρίγκιπα Γεώργιο. Στο γραμματόσημο της μιας δραχμής (ιώδες) διακρίνουμε τον μυθικό χάλκινο γίγαντα Τάλω, φύλακα της Κρήτης, σε παράσταση νομίσματος της πόλης Φαιστού. Ο Μίνωας επί του θρόνου για την αξία των 2 δραχμών (καφέ) και ο έφιππος Άγιος Γεώργιος που φονεύει τον δράκοντα στην αξία των 5 δραχμών (βαθύ πράσινο και μαύρο), σχέδιο της χρυσής λίρας Αγγλίας.

Το 1900 ξεκίνησε η κυκλοφορία των νομισμάτων (από 1 λεπτό έως 5 δραχμές) και το 1901 των χαρτονομισμάτων του νησιού (αξιών 25 και 100 δραχμών). Εδώ απεικονίζεται το χαρτονόμισμα των 100 δραχμών.

Η ανταπόκριση των ταχυδρομείων Κρήτης με εκείνα του εξωτερικού ξεκίνησε στα μέσα Αυγούστου του 1900, λίγους μήνες μετά την έναρξη της Ταχυδρομικής Υπηρεσίας. Το διαχρονικά μεγάλο διεθνές ενδιαφέρον για την Κρήτη λόγω της ιδιαίτερης θέσης της στο σταυροδρόμι των πολιτισμών αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίας ευρωπαϊκών στρατιωτικών δυνάμεων στο νησί και των σημαντικών αρχαιολογικών ανασκαφών των αρχών του 20ού αιώνα. Τα ενδιαφέροντα και καλαίσθητα κρητικά γραμματόσημα απέκτησαν νωρίς φίλους και εκτός νησιού, όπως μαρτυρούν φάκελοι φιλοτελικής έμπνευσης ταχυδρομημένοι σε γνωστούς συλλέκτες του εξωτερικού.

Τα Κρητικά μεταλλικά νομίσματα, των οποίων οι προδιαγραφές ήταν κοινές με των ελληνικών, κυκλοφόρησαν μετά την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα και στην υπόλοιπη χώρα, έως και το 1920. Εδώ απεικονίζεται το νόμισμα των 5 δραχμών.

1900

Η δραχμή το επίσημο νόμισμα της Κρητικής Πολιτείας

Με νόμο του Απριλίου 1900, επίσημο νόμισμα της Κρητικής Πολιτείας ορίστηκε η δραχμή με υποδιαίρεση τα λεπτά (1 δραχμή/100 λεπτά). Για τις ανάγκες του αυτόνομου κρητικού κράτους, την 30ή Σεπτεμβρίου 1899 εγκρίνεται η ίδρυση της Τράπεζας Κρήτης, με τη συμβολή ξένων κεφαλαιούχων και της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος. Το 1900 ξεκίνησε η κυκλοφορία των νομισμάτων (από 1 λεπτό έως 5 δραχμές) και το 1901 των χαρτονομισμάτων του νησιού (αξιών 25 και 100 δραχμών), τα οποία έμειναν σε κυκλοφορία έως το 1919, όταν η Τράπεζα Κρήτης συγχωνεύτηκε με την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. Τα κρητικά μεταλλικά νομίσματα, των οποίων οι προδιαγραφές ήταν κοινές με των ελληνικών, κυκλοφόρησαν μετά την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα και στην υπόλοιπη χώρα, έως και το 1929.

Φάκελος που παραδόθηκε στον αγροτικό διανομέα 31 με έδρα του Νευς Αμάρι. Άφιξη στο Ρέθυμνο την 18η Ιανουαρίου 1906

Συστημένος φάκελος δεύτερης μονάδας βάρους εξωτερικού (συνολικό ταχυδρομικό τέλος 70 λεπτά) από το Ρέθυμνο (17 Ιουνίου 1905) προς το Παρίσι. Χρησιμοποιήθηκαν γραμματόσημα της πρώτης (1900) και δεύτερης σειράς (1905) της Κρητικής Πολιτείας.

Το υλικό προέρχεται από το αρχείο του φιλοτελιστή-ερευνητή κ. Νίκου Καρνιαουτάκη.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News