Ο καταυλισμός των Ρομά στη Νέα Αλικαρνασσό έρχεται στο κινηματογραφικό προσκήνιο μέσω ενός ξεχωριστού ντοκιμαντέρ, το οποίο συμμετείχε προ ολίγων ημερών στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για το φιλμ “Oti vakeresa mange” (σ.σ. “Ό,τι λες για μένα”), το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη. Δημιουργός του είναι η εικαστικός-σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα, η οποία διαμένει μόνιμα τα τελευταία χρόνια στο Ηράκλειο.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η Ευαγγελία Γούλα, με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη, έχει καταπιαστεί με ζητήματα που σχετίζονται με τους Ρομά.
Πριν από περίπου 4 χρόνια έκανε την πρώτη της ολοκληρωμένη ταινία-ντοκιμαντέρ “i itsai Romni”, το οποίο εστιάζει στη θέση των γυναικών. Η εν λόγω ταινία βραβεύτηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου, καθώς και στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας.
«Ό,τι λες για μένα»
Τι πραγματεύεται, ωστόσο, το ντοκιμαντέρ “Οti vakeresa mange” (αγγλικός τίτλος: “Everything you say about me”), το οποίο, μάλιστα, “ταξίδεψε” πριν από λίγες ημέρες στη Θεσσαλονίκη, καθώς συμμετείχε - στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ - στο Agora Lab που έλαβε χώρα από τις 29 Ιουνίου έως την 1η Ιουλίου;
Πρόκειται για μια ταινία-ντοκιμαντέρ, η οποία αφηγείται την ιστορία της μεγαλύτερης οικογένειας του καταυλισμού των Ρομά Ν. Αλικαρνασσού Ηρακλείου Κρήτης, παράλληλα με την πορεία του ίδιου του καταυλισμού. Στον χώρο αυτό οι άνθρωποι, ενώ στερούνται βασικά αγαθά, αγωνίζονται να επιβιώσουν και να βελτιώσουν τη ζωή τους, επιχειρώντας δειλά βήματα ένταξής τους στην υπόλοιπη κοινωνία.
Πρόκειται για μια πρωτότυπη μακροχρόνια έρευνα (2017-2021), σε πανελλήνια κλίμακα, στο πλαίσιο του κινηματογράφου παρατήρησης, που στοχεύει να αναδείξει την αθέατη πλευρά αυτών των ανθρώπων, φέρνοντας σε πρώτο πλάνο την προσωπική τους ταυτότητα έναντι της εθνοτικής και να καταστήσει την κοινή γνώμη κοινωνό στο θέμα του κοινωνικού αποκλεισμού και των διακρίσεων που υφίσταται η ομάδα αυτή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η δημιουργός του ντοκιμαντέρ έχει συγκεντρώσει έναν μεγάλο όγκο υλικού, που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εξ ολοκλήρου στην ταινία. Γι' αυτό αισθάνθηκε την ανάγκη να προβάλει ένα μέρος αυτού σε ολιγόλεπτα βίντεο με τίτλο “Συνάντηση με τον άλλο - Getting to know the other”, προϊδεάζοντάς μας για το περιεχόμενο της ταινίας.
Η ίδια η Ευαγγελία Γούλα, μιλώντας για το ντοκιμαντέρ, σημειώνει πως «είναι γνωστό ότι η ιστορία των Ρομά ανά τον κόσμο μαρτυρά τις διακρίσεις που υφίστανται τον ρατσισμό, την περιθωριοποίηση και τον διωγμό τους σε όλες τις χρονικές περιόδους. Ωστόσο, σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες υπήρξε μέριμνα από τη μεριά της Πολιτείας για τη βελτίωση των συνθηκών της ζωής τους ή για την κοινωνική ένταξή τους.
Στην Ελλάδα, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει την τελευταία εικοσαετία για την αντιμετώπιση των στεγαστικών, εκπαιδευτικών, επαγγελματικών και υγειονομικών ζητημάτων που αφορούν τους Ρομά, το μεγαλύτερο μέρος αυτού του πληθυσμού εξακολουθεί να διαβιεί σε συνθήκες που δεν αρμόζουν στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες και στον πολιτισμό τους. Με το παράδειγμα του καταυλισμού Ρομά Ηρακλείου Κρήτης και μέσω του κινηματογράφου, επιχειρείται με ευαισθησία η ανάδειξη αυτού του κοινωνικού προβλήματος που λαμβάνει χώρα σε μια πολύ αναπτυγμένη περιοχή της Κρήτης, η οποία φιλοξενεί κάθε χρόνο εκατομμύρια τουρίστες. Η μεγάλη αντίφαση του πολιτισμού μας».
ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η διαδρομή της Ευαγγελίας Γούλα
Η Ευαγγελία Γούλα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1984 και είναι εικαστικός. Απόφοιτος της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (2011), εργάζεται από το 2013 ως εικαστικός στον εκπαιδευτικό τομέα σε σχολεία της Κρήτης. Προσφάτως ολοκλήρωσε τον ευρύτερο κύκλο των σπουδών της, στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Π.Μ.Σ. Ψηφιακές Μορφές Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, με εξειδίκευση στον Εθνογραφικό Κινηματογράφο.
Το 2017 έκανε την πρώτη της ολοκληρωμένη ταινία ντοκιμαντέρ με τίτλο “i itsai Romni” (“το κορίτσι Γυναίκα”). Είναι ένα εθνογραφικό ντοκιμαντέρ, που γυρίστηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, στον καταυλισμό των Ρομά, και εστιάζει στη θέση της γυναίκας, όπως η ίδια την αντιλαμβάνεται και όπως διαμορφώνεται κοινωνικά μέσα από τον γάμο, με έμμεσο σχόλιο για τη θέση της γυναίκας γενικότερα. Η ταινία, ανάμεσα στις συμμετοχές σε διάφορα φεστιβάλ, έχει βραβευτεί στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου και στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας.
