Είναι Παρασκευή βράδυ κατά τις 8... και λαμβάνω ένα τηλεφώνημα από έναν κύριο Δημήτρη, ο οποίος διαμένει στον νομό Ρεθύμνου. Είναι συνταξιούχος φιλόλογος και ηλικίας 78 ετών. Ο ίδιος μού ανέφερε το επίθετό του... Όμως δε μου έδωσε την άδεια να το δημοσιεύσω. Ο κ. Δημήτρης, παλαιάς κοπής φιλόλογος, μου μίλησε για τη συνάντηση που είχε με τον Όσιο Εφραίμ Κατουνακιώτη το 1984.
Δε μου είπε πως βρήκε το τηλέφωνό μου, ωστόσο μου είπε πως θα ήθελε να διηγηθεί σε έναν δημοσιογράφο την ιστορία-συνάντηση που είχε με τον Όσιο Εφραίμ Κατουνακιώτη.
Ο κ. Δημήτρης αρχικά μίλησε για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά του.« Ο Εφραίμ ήταν ένας άνθρωπος πολύ διαφορετικός. Δε με κοίταξε στα μάτια. Το βλέμμα του ήταν πολύ διαφορετικό. Σα να σκεφτόταν συνεχώς. Μπορεί να φαίνεται κοινότυπο, αλλά ο Όσιος Εφραίμ Κατουνακιώτης δε με κοίταξε στα μάτια. Ήταν σε μια συνεχόμενη και αδιάκοπη σκέψη. Όταν τον πρωτοσυνάντησα ήταν ιδιαίτερα φιλικός. Με καλωσόρισε. Ήταν χαρούμενος που τον επισκεπτόμουν. Δε με γνώριζε. Όμως τον γέμιζε από χαρά η παρουσία μου. Ίσως να οφείλεται στο γεγονός πως ήταν ένας μοναχικός άνθρωπος. Ένας καλόγερος δεν έχει κοινωνική ζωή. Η απροσδόκητη παρουσία μου τον ενθουσίασε. Εγώ ήθελα να τον γνωρίσω γιατί ένας συνάδελφός μου καθηγητής, που είχε πάει στο Άγιο Όρος, τον συνάντησε. Είχε μεγάλη, αληθινή και ζεστή καρδιά».
«Με ρώτησε χωρίς ίχνος ντροπής ποιος ήταν ο λόγος που πήγα στο Άγιο Όρος. Του απάντησα πως πήγα για διακοπές. Γέλασε. Το πρόσωπό του ήταν κατεβασμένο. “Δεν είναι αλήθεια”, μου είπε. Δεν ήρθες για διακοπές. Δεν ήρθες για να δεις ούτε τα δένδρα ούτε τις εκκλησίες ούτε τους σεβαστούς γέροντες του Αγίου Όρους που τιμούν την Ορθοδοξία. Πες μου, χριστιανέ μου, ποιος είναι ο λόγος που ήρθες εδώ. Και ό,τι πούμε νερό και αλάτι”. Πάλι δε με κοίταξε», ανέφερε ο κ. Δημήτρης, ενώ συνέχισε: «“Πάτερ μου”, του είπα, “η μητέρα μου είναι άρρωστη. Πάσχει από άνοια. Είναι σε άσχημη σωματική και ψυχολογική κατάσταση. Δακρύζει. Δεν κοιμάται. Έχει κατάθλιψη και σταδιακά οι γνωσιακές της ικανότητες θα επιδεινώνονται. Δε θέλω να πεθάνει. Σας παρακαλώ, πάτερ μου. Νιώθω μέσα μου ένα ατέλειωτο και ατέρμονο υπαρξιακό αδιέξοδο. Μ’ έχει επηρεάσει. Κάθε βράδυ δεν μπορώ να κοιμηθώ. Το μυαλό μου παίζει περίεργα παιχνίδια”.
Ο Όσιος Εφραίμ με κοίταξε στα μάτια. Τα μάτια του είχαν γουρλώσει. Σα να ήθελε να αποκαλύψει κάτι. Σα να ήθελε να κάνει κάποια “ανασκαφή”. Με κοίταξε και μου είπε πως αγαπάω τη μητέρα μου. Και εγώ του αποκρίθηκα θετικά. Κατέβασε τα μάτια του και μου είπε: “Γιε μου, ο άνθρωπος είναι μια υλική οντότητα με αρχή, μέση και τέλος. Ο Θεός είναι δημιουργός των πάντων. Ο Θεός είναι εκείνος που κρίνει. Εμείς είμαστε υποτακτικοί της θείας τάξης. Ακολουθούμε τη θεία ύπαρξη. Είμαστε υποκείμενα και αντικείμενα του κόσμου ο οποίος μας περιβάλλει. Τα πάντα πνέουν θεϊκή χάρη. Αλλά, όλοι είμαστε τρωτοί και ευάλωτοι. Όλοι θα πεθάνουμε. Δεν υπάρχει ανθρώπινη ύπαρξη που να μην πεθάνει. Ακόμη και ο πιο άγιος άνθρωπος, που η αγάπη και η αρετή του είναι βιώματα, θα πεθάνουν. Ο θάνατος δεν πρέπει όμως να μας φοβίζει. Είναι το πέρασμα σε μια άλλη ζωή, η οποία είναι αθάνατη και αλώβητη. Μη τρωτή από ανθρώπινα πεπραγμένα. Μην ανησυχείς για τη μητέρα σου”.
Αυτά τα λόγια μού τα είχαν πει ξανά και ξανά. Φίλοι και συγγενείς. Αλλά ο Όσιος Εφραίμ είχε μια διαπεραστική ματιά. Αυτά που μου είπε τα πίστευε. Τα εννοούσε. Θεωρούσε πως η σωτηρία του ανθρώπου έρχεται μετά τον θάνατό του. Πίστευε με απόλυτη ειλικρίνεια το θεϊκό σχέδιο σωτηρίας. Και ο λόγος του δεν ήταν επιτηδευμένος.
“Τι έχεις;”, με ρώτησε ο Όσιος Εφραίμ ξαφνικά. “Τίποτε”», αποκρίθηκε ο κ. Δημήτρης.
«“Γιε μου, δε θέλω να στεναχωριέσαι. Η στεναχώρια δημιουργεί κακούς λογισμούς. Το υπαρξιακό σου αδιέξοδο θα λυθεί μέσω της προσευχής. Η προσευχή μπορεί να σε καθοδηγήσει. Άκουσέ με... Πριν από ένα μήνα, ήρθε ένας πατέρας στο Άγιο Όρος, ο οποίος ήθελε να κάνει τάμα για να προστατεύσει ο Θεός το κοριτσάκι του που έχει λευχαιμία. Του είπα να προσευχηθεί. Το ίδιο λέω και σε σένα. Η προσευχή είναι η στάση ζωής του χριστιανού. Εμείς εδώ στο Άγιο Όρος δεν ξέρουμε γράμματα. Δεν είμαστε μορφωμένοι. Αγαπάμε τον Χριστό και παλεύουμε για την πίστη μας. Και η πίστη πρέπει να στηρίζεται στην προσευχή. Προσευχήσου για τον εαυτό σου και για τη μητέρα σου”, αποκρίθηκε ο Όσιος Εφραίμ.
“Πάτερ μου, νιώθω έντονη ψυχολογική πίεση. Ο πατέρας μου πέθανε όταν ήμουν 18 χρονών. Δεν πρόλαβα να τον χαρώ. Και η μητέρα μου ήταν πανταχού παρούσα. Στην ορκωμοσία μου είχε έρθει και ήταν πραγματικά χαρούμενη. Ακόμη και όταν χώρισα με την αρραβωνιαστικιά μου, ήταν παρούσα. Πάντα με τον όμορφο λόγο η μητέρα μου ήταν εκεί”», είπε ο κ. Δημήτριος.
«“Η μητέρα σου πάντα θα σε προσέχει. Πάντα θα σε προσέχει γιατί είσαι ο γιος της. Η μητρική αγάπη είναι μοναδική. Μόνο η αγάπη προς τον Θεό μπορεί να ξεπεράσει την αγάπη που μπορεί να νιώσει ένας γιος ή μια κόρη προς τη μητέρα ή τον πατέρα. Ο Θεός όμως είναι πατέρας όλων μας. Η μητρική αγάπη είναι αδιαπέραστη. Αντέχει ακόμη και στη φωτιά. Γιε μου, εμείς οι άνθρωποι γεννηθήκαμε με προβλήματα. Τα προβλήματα συνδέονται με την ανθρώπινη φύση. Κατανοώ την αγάπη σου. Εγώ θέλω, γιε μου, να πιστεύεις. Και ο Θεός κάνει θαύματα. Το κυριότερο όμως είναι να προσεύχεσαι. Μίλησε στον Θεό. Εκφράσου. Εξέφρασε τη δυσφορία σου. Πάντα, όμως, η δυσφορία πρέπει να συνοδεύεται από ταπείνωση και με δουλικό βλέμμα. Μην κάνεις επίθεση στον Θεό. Δε θα σε τιμήσει σαν χριστιανό άνθρωπο ο οποίος επιδιώκει μια σχέση ανιδιοτελούς αγάπης με τον χριστιανικό Θεό. Η μητέρα σου μπορεί να γίνει καλά αρκεί να το πιστέψεις. Η πίστη όμως δεν είναι ικανότητα ή δεξιότητα που την αποκτάς με την πάροδο του χρόνου ή μια ιδιότητα που την έχεις έμφυτη και απλά τη βελτιώνεις. Πρέπει να είναι βίωμα. Με αυτή τη στάση ζωής πρέπει να πορευτείς και εσύ και σύσσωμος ο χριστιανικός κόσμος”, ανταποκρίθηκε ο Όσιος Εφραίμ».
«Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΑΣ»
«Εκεί γινόμαστε οικογένεια με τον Πατέρα μας, τον Δημιουργό μας»
«“Πάτερ μου, πρέπει να φύγω. Σας ευχαριστώ”», ανέφερε ο κ. Δημήτρης.
«“Γιε μου, συγνώμη εάν σε κούρασα. Όταν βλέπω νέους ανθρώπους, θέλω να τους μιλάω. Αυτό το κάνουν οι ιερείς και οι μοναχοί. Φίλησε τη μητέρα σου. Κάνε της παρέα. Πήγαινέ την βόλτα. Πήγαινε την στην εκκλησία. Η εκκλησία είναι το σπίτι μας. Εκεί γινόμαστε οικογένεια με τον Πατέρα μας, τον Δημιουργό μας. Ο Δημιουργός μάς δίνει την ψυχική δύναμη να αντιμετωπίζουμε τις δύσκολες καταστάσεις της ζωής μας. Προσευχήσου και όλα καλά θα πάνε”, απάντησε ο Όσιος Εφραίμ».
Η συζήτηση-συνάντηση είναι πραγματική. Εγώ, ως δημοσιογράφος, έκανα το καθήκον μου και μετέφερα όπως μου διηγήθηκε την ιστορία ο κ. Δημήτριος στην εφημερίδα. Ήταν μια συνάντηση που πραγματοποιήθηκε πριν από 37 χρόνια. Παρά την ηλικία του κ. Δημήτρη ήταν ιδιαίτερα πειστικός. Για ευνόητους λόγους, δεν μπορώ να κοινοποιήσω τη φωτογραφία ή να αναφερθώ δημόσια στο επίθετό του.
Ο όσιος Εφραίμ Κατουνακιώτης αγιοκατατάχθηκε στις 9 Μαρτίου 2020.
