Από κτήριο- "φάντασμα" θα γίνει... δημοτικό ωδείο που θα γεμίσει με όμορφες μελωδίες και χαρούμενες παιδικές φωνές, ενώ θα μπορεί να φιλοξενεί μουσικές εκδηλώσεις στις δύο αυλές του!
Τον δρόμο για την αποκατάσταση και αξιοποίησή του από τον Δήμο Σητείας ως ωδείου παίρνει πλέον ένα νεοκλασικό διατηρητέο κτίσμα-σημείο κατατεθέν για την πόλη της Σητείας, καθώς η σχετική παρέμβαση εντάχθηκε στο αναπτυξιακό Πρόγραμμα "Αντώνης Τρίτσης".
Πρόκειται συγκεκριμένα για το έργο με τίτλο "Αποκατάσταση και επανάχρηση διατηρητέου κτηρίου επί της οδού Γ. Αρκαδίου", που εντάχθηκε στο Πρόγραμμα "Αντώνης Τρίτσης" με χρηματοδότηση ύψους 115.397 ευρώ.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό για το κτίσμα, ιδιοκτησίας του Δήμου Σητείας από το 2016, μετά την ολοκλήρωση των προτεινόμενων εργασιών μπορεί να γίνει επισκέψιμο και να δοθεί στους πολίτες με νέα χρήση ως ενός μικρού ωδείου. Οι προτεινόμενες παρεμβάσεις που θα χρηματοδοτηθούν από το αναπτυξιακό Πρόγραμμα "Αντώνης Τρίτσης" θα γίνουν στην εξωτερική σκάλα ανάβασης, στο μπαλκόνι του πρώτου ορόφου, σε όλα τα εξωτερικά μεταλλικά στηθαία, στους εξωτερικούς κυρίως σοβάδες, στα ξύλινα κουφώματα, στα ξύλινα πατώματα, στην πλήρη αντικατάσταση της στέγης, στη νέα υδραυλική και ηλεκτρική εγκατάσταση, στην πρόσβαση και στα WC.
Μιλάμε αναμφίβολα για μια πολύ θετική εξέλιξη για τη Σητεία, η οποία έρχεται, αν μη τι άλλο, να δείξει τον δρόμο και προς άλλους Δήμους εδώ στην Κρήτη σε σχέση με την αξιοποίηση της δημοτικής περιουσίας, αλλά και σε σχέση με τις δυνατότητες που υπάρχουν γύρω από το διαχρονικό ζήτημα και "αγκάθι" των διατηρητέων κτηρίων που παραμένουν στα... αζήτητα και στη φθορά του χρόνου...
Το ιστορικό του διατηρητέου
Όπως περιγράφεται στην απόφαση ένταξης του έργου αποκατάστασης-αξιοποίησής του στο Πρόγραμμα "Αντώνης Τρίτσης", το νεοκλασικό της οδού Αρκαδίου, στην πόλη της Σητείας, είναι ένα τυπικό δείγμα κτηρίου με ανάμικτα στοιχεία νεοκλασικισμού και λαϊκής αρχιτεκτονικής. Είναι ένα από τα κτίσματα που κατασκευάστηκαν στις αρχές του προηγούμενου αιώνα στην πόλη της Σητείας και από τα ελάχιστα που διατηρούνται μέχρι σήμερα.
Στην ιδιοκτησία του Δήμου πέρασε με το συμβόλαιο 10.084 και 10.085 του 2016 και ανήκει στα χαρακτηρισμένα κτήρια με την απόφαση 22, Δ' τεύχος 25/1/1990. Ήταν μια αστική κατοικία της εποχής, εμπλουτισμένη με στοιχεία εμπνευσμένα από τον νεοκλασικισμό, αλλά ταυτόχρονα απλοποιημένα στα υλικά και στη δομή τους. Ιστορικά τέτοιες κατοικίες εμφανίστηκαν στην Ανατολική Κρήτη από την πρώτη περίοδο του εποικισμού και είχαν έντονες επιρροές, αφού οι πρόσφυγες-μέτοικοι μετέφεραν πάντα από τον τόπο προέλευσής τους μορφολογικά στοιχεία και τρόπους κατασκευής.
Ένα ξεχωριστό νεοκλασικό
Το νεοκλασικό της οδού Αρκαδίου είναι διώροφο, είναι λιτό και με συμμετρία, χωρίς ιδιαίτερα στολίδια, και διακρίνεται για τις ανθρώπινες διαστάσεις του. Μοναδική εξαίρεση είναι το δαντελωτό στηθαίο της εξωτερικής σκάλας ανάβασης του μπαλκονιού του πρώτου ορόφου και του μαντρότοιχου της εισόδου, καθώς και το ξύλινο τελείωμα στα κεραμίδια της στέγης. Δύο είναι τα χαρακτηριστικά στοιχεία που έχει δανειστεί από τις λαϊκές κατοικίες της εποχής του.
Το ένα είναι η αυλή στην πρόσοψη του κτηρίου, αμέσως μετά το όριο με τον δημόσιο χώρο (πεζοδρόμιο-δρόμος), δημιουργώντας έναν ανοιχτό αλλά προστατευμένο χώρο για τους ενοίκους του. Η φύτευση ήταν το απαραίτητο στοιχείο που συνέδεε το τεχνητό στοιχείο με τη φύση και στην κατοικία ήταν δύο μεγάλα δέντρα (εσπεριδοειδή), ένα στην μπροστινή και ένα στην πίσω αυλή.
Το δεύτερο στοιχείο αφορά στα ανοίγματα (ξύλινα παράθυρα και πόρτες) της πρόσοψης, που στην περίπτωση αυτής της αστικής κατοικίας γίνονται μεγαλύτερα, με ταμπλάδες και ξύλινο διάκοσμο και στις δύο όψεις τους. Εξασφαλίζουν άπλετο φυσικό φωτισμό στο εσωτερικό του σπιτιού και παράλληλα λειτουργούν με την ανάλαφρη δομή τους σαν συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο μέσα και το έξω. Συνυπάρχουν αρμονικά και με ιδιαίτερη ακρίβεια κατασκευής με τα πέτρινα τμήματα της λιθοδομής των όψεων.
Το κτίσμα αποτελείται από τον χώρο του ισογείου 96,06 τ.μ. Με κεντρική ξύλινη νταμπλαδωτή πόρτα, συμμετρική στην πρόσοψη, οδηγείσαι μέσω κεντρικού άξονα-διαδρόμου σε δύο μπροστινά κύρια δωμάτια με χρήση ύπνου και σε ένα κοινόχρηστο ανοιχτό δωμάτιο καθιστικού στο οποίο βρίσκεται και η ξύλινη σκάλα ανόδου στον όροφο. Στους πίσω χώρους βρίσκονται η κουζίνα και το λουτρό του σπιτιού. Υπάρχει έξοδος προς το πίσω μπαλκόνι που βλέπει στην πίσω αυλή και εξωτερική σκάλα σύνδεσης. Το δάπεδο στο ισόγειο είναι συνδυασμός κεραμικών περίτεχνων πλακιδίων εποχής (κατεστραμμένα σήμερα) και ξύλινου σανιδώματος.
Με δυνατότητα πρόσβασης στον όροφο, είτε με την εξωτερική περίτεχνη σκάλα είτε με την εσωτερική ξύλινη, ο όροφος 70,56 τ.μ. αποτελείται από δύο μπροστινούς κύριους χώρους με δυνατότητα ενοποίησής τους, μια που τους χωρίζει ξύλινο ταμπλαδωτό διαχωριστικό καθ' όλο το ύψος του χώρου. Ο ανοικτός χώρος όπου καταλήγει η εσωτερική σκάλα συνδέεται με την πίσω ταράτσα των βοηθητικών χώρων του ισογείου, καθώς κι ένα μικρότερο δωμάτιο με ξύλινο χώρισμα δίπλα στην εσωτερική σκάλα ανόδου. Τα δάπεδα σε όλη την έκταση του ορόφου είναι εξ ολοκλήρου ξύλινα, με δοκίδες στήριξης στους περιμετρικούς λιθόχτιστους τοίχους και τελική επικάλυψη ξύλινες πλατιές σανίδες.
Τέλος, στο υπόγειο του κτηρίου 59,39 τ.μ., στο οποίο υπάρχει πρόσβαση από την πίσω εξωτερική σκάλα του ισογείου, βρίσκονται χαμηλοί σε ύψος βοηθητικοί χώροι αλλά ανοιχτοί στην πίσω εσωτερική αυλή. Όλοι οι λιθόχτιστοι τοίχοι έχουν ξύλινες ξυλοδεσιές στη δομή τους , είναι επιχρισμένοι και διατηρούνται σε άριστη στατική κατάσταση. Πολλές φορές, όπου απαιτείται, συναντάμε εσοχές οι οποίες είχαν χρήση ντουλαπιών και βιβλιοθήκης. Η δύρριχτη στέγη, που στηρίζεται στον ανατολικό και δυτικό λιθόχτιστο τοίχο του κτηρίου, έχει τεγίδες και δοκούς ξύλινους, ξύλινο πέτσωμα και βυζαντινού τύπου κεραμίδι. Χωρίζεται από τον όροφο με ξύλινο, σανιδωτό ταβάνι.
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΤΟ ΕΡΓΟ
Οι παρεμβάσεις που θα το "μεταμορφώσουν"
Με το προωθούμενο έργο αποκατάστασης, το νεοκλασικό επί της οδού Αρκαδίου, ιδιοκτησίας του Δήμου Σητείας, μπορεί να γίνει επισκέψιμο και να δοθεί στους πολίτες με μια νέα χρήση ενός μικρού ωδείου.
Σύμφωνα με τη τεχνική περιγραφή του έργου, οι προτεινόμενες παρεμβάσεις θα γίνουν στην εξωτερική σκάλα ανάβασης, στο μπαλκόνι του πρώτου ορόφου, σε όλα τα εξωτερικά μεταλλικά στηθαία, στους εξωτερικούς κυρίως σοβάδες, στα ξύλινα κουφώματα, στα ξύλινα πατώματα, στην πλήρη αντικατάσταση της στέγης, στη νέα υδραυλική και ηλεκτρική εγκατάσταση, στην πρόσβαση, στα WC ΑμεΑ, αλλά και στα νέα WC στους υφιστάμενους πίσω χώρους του ισογείου.
Η μορφολογία του κτηρίου εξυπηρετεί την αλλαγή χρήσης, γιατί τα δωμάτια θα γίνουν χώροι διδασκαλίας διαφορετικών μουσικών οργάνων. Τα παιδιά θα έχουν ασφάλεια, καθώς θα κινούνται σε εσωτερικούς χώρους που έχουν άμεση σύνδεση με τις δύο φυτεμένες αυλές του κτηρίου στις δύο όψεις του, αλλά και στο στεγασμένο ταρατσάκι του ορόφου, εξωτερικοί χώροι οι οποίοι μπορούν να αποκτήσουν ζωή με επιπλέον μικρές μουσικές εκδηλώσεις, μια που το κλίμα της περιοχής σχεδόν για όλο το χρόνο το επιτρέπει. Επίσης, με την ολοκλήρωση και την πλήρη αποκατάσταση των δομικών στοιχείων του κτηρίου, θα γίνει μια νέα χρωματική πρόταση σε συνδυασμό και με τη νέα χρήση.
