Η πόλη στην οποία εκτυλίχθηκαν τα κοσμοϊστορικά γεγονότα των Παθών του Ιησού, η Ιερουσαλήμ, περιμένει εδώ και αιώνες το «επί Γης ειρήνη» που ακούστηκε στη γειτονική Βηθλεέμ να γίνει πράξη, με την ταραχώδη ιστορία της να την συνοδεύει από τα βάθη των αιώνων ως τα σήμερα.
Η αρχαία πόλη Σαλήμ, γνωστή από τον βασιλιά Μελχισεδέκ, η οποία στη συνέχεια ονομάστηκε Ιεβούς και Ιερουσαλήμ μετά την κατάληψή της από τον βασιλιά Δαβίδ, είναι η πόλη στην οποία μπήκε θριαμβευτής ο Ιησούς, εκεί όπου αποχαιρέτησε τους μαθητές του, προδόθηκε από τον Ιούδα, συνελήφθη, βασανίστηκε, σταυρώθηκε, τάφηκε και αναστήθηκε - λόγοι για τους οποίους η πόλη αποτελεί από τα ιερότερα σημεία του Χριστιανισμού, έχοντας αντίστοιχο κορυφαίο ιερό χαρακτήρα και για τις άλλες δύο μονοθεϊστικές θρησκείες, τον Ιουδαϊσμό και τον Μουσουλμανισμό.
Η Ιερουσαλήμ αποτελεί ένα ζωντανό μουσείο με σημείο αναφοράς για τους Εβραίους τα απομεινάρια του δεύτερου ναού του Σολομώντα, για τους μουσουλμάνους το Όρος του Ναού και για τους χριστιανούς τον Πανάγιο Τάφο, το περίπλοκο οικοδόμημα που στεγάζει τον Γολγοθά, τον τάφο του Ιησού και πολλά ακόμα σημεία που σηματοδότησαν τα Πάθη του Θεανθρώπου.
Η Ιερουσαλήμ στα χρόνια του Χριστού ήταν πρωτεύουσα της νότιας επαρχίας της Παλαιστίνης που ονομαζόταν Ιουδαία, με τις άλλες δύο να είναι η κεντρική που ονομαζόταν Σαµάρεια με την ομώνυμη πρωτεύουσα, και η βόρεια, η Γαλιλαία, με σημείο αναφοράς τη λίμνη Γεννησαρέτ. Η δε ονομασία "Παλαιστίνη" δόθηκε από τους Ρωμαίους περί τα 139 μ.Χ.
Η Ιουδαία αποτελούσε μία από τις πλέον ταραχώδεις επαρχίες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, προκαλώντας πολλά προβλήματα στους Ρωμαίους, με συνεχείς αιματηρές εξεγέρσεις. Αν και οι Ρωμαίοι προσπαθούσαν να μην ανακατεύονται με τα εσωτερικά των επαρχιών, η κατάσταση ξέφευγε συχνά από τον έλεγχο, με αποτέλεσμα την επέμβαση του εκάστοτε επάρχου. Επικεφαλής της κοινότητας και ανώτατος άρχοντας των Ιουδαίων με κληρονομικό αξίωμα ήταν ο αρχιερέας της Ιερουσαλήμ, που μαζί με το συμβούλιό του, το Σαχεντρίν, λάμβαναν τις αποφάσεις που είχαν να κάνουν με πληθώρα ζητημάτων, από τα θρησκευτικά και νομοθετικά έως τη συλλογή των φόρων και βεβαίως κάθε τι που σχετιζόταν με τη δικαιοσύνη, την αστυνόμευση και την εκπαίδευση. Τον ρόλο της αστυνόμευσης είχε η πολυάριθμη φρουρά του ναού, ενώ οι εξουσίες του Σαχεντρίν ήταν ισχυρές, πλην της επιβολής της θανατικής ποινής.
Όπως γνωρίζουμε και από τη δίκη του Ιησού, αυτό το δικαίωμα είχε μονάχα ο Ρωμαίος έπαρχος της Ιουδαίας, ο οποίος μπορούσε να καταδικάσει σε θάνατο υπηκόους της επαρχίας, Ιουδαίους και μη, λαϊκούς ή στρατιωτικούς, χωρίς καν δίκη σε τοπικό δικαστήριο ή της Ρώμης. Μόνο αν κάποιος εθνικός παραβίαζε τον ιερό χώρο του Ναού του Σολομώντα στην Ιερουσαλήμ, η θρησκευτική ηγεσία των Ιουδαίων είχε αυτό το δικαίωμα, να καταδικάσει κάποιον στην εσχάτη των ποινών, χωρίς να ζητηθεί η άδεια των Ρωμαίων. Για τον λόγο αυτό οι αρχιερείς οδήγησαν τον Χριστό ενώπιον του Πόντιου Πιλάτου, καθότι δεν είχαν δικαίωμα να τον οδηγήσουν στον σταυρικό θάνατο χωρίς την ετυμηγορία της Ρώμης.
Ακριβώς λόγω της έκρυθμης κατάστασης στην περιοχή και τις συνεχείς αναταραχές, η ζωή των επάρχων δεν ήταν καθόλου εύκολη, με την ανάκλησή τους στη Ρώμη με σκοπό τη λογοδοσία ενώπιον του αυτοκράτορα και ποινή την καθαίρεση να είναι συχνό περιστατικό. Οι κάτοικοι της περιοχής βασίζονταν στο εμπόριο, την αλιεία, τη γεωργία και την κτηνοτροφία, με τη λίμνη Γεννησαρέτ και τον Ιορδάνη Ποταμό να έχουν καθοριστικό ρόλο για την τοπική οικονομία.
Η ιστορία
Η Ιερουσαλήμ ιδρύθηκε το 2000 π.Χ. από τους Καναανίτες και το 1400 π.Χ. βρέθηκε στα χέρια της Αιγύπτου. Το 1000 π.Χ. μετατράπηκε από τον Δαβίδ στην πρωτεύουσα του ισραηλιτικού έθνους, ενώ απέκτησε για πρώτη φορά τον χαρακτήρα θρησκευτικού κέντρου όταν ο Σολομώντας έχτισε εκεί τον περίφημο ναό του. Η Ιερουσαλήμ βρέθηκε στα χέρια των Βαβυλωνίων το 586 π.Χ., οπότε και καταστράφηκε μαζί με τον ναό, περίοδος κατά την οποία εξαφανίστηκαν και τα ίχνη του πιο σημαντικού κειμηλίου του ναού, της Κιβωτού της Διαθήκης με τις Δέκα Εντολές.
Η πόλη άλλαξε πολλές φορές χέρια, από τους Πέρσες και τους Έλληνες ως τους Ρωμαίους, με μια πολυτάραχη ιστορία και πολλές καταστροφές. Η πιο σημαντική από αυτές ήταν εκείνη από τους Βαβυλώνιους, αλλά και τα ρωμαϊκά στρατεύματα του Τίτου το 70 μ.Χ. Ξαναχτίστηκε από τον Αδριανό ως Αιλία Καπιτωλίνα και κοσμήθηκε με πολλά μνημεία.
Με την άνοδο στην εξουσία του Μεγάλου Κωνσταντίνου, η πόλη απέκτησε εκ νέου το παλιό της όνομα, ενώ ο νέος ηγεμόνας της Ρώμης έστειλε τη μητέρα του, Αγία Ελένη, εκεί για να ανακαλύψει τα σημεία που σχετίστηκαν με τα Πάθη του Ιησού. Ο Κωνσταντίνος, χάρη στις ανακαλύψεις της Αγίας Ελένης, έχτισε στον τόπο του Γολγοθά με επίκεντρο τον Πανάγιο Τάφο, τον πρώτο ναό, όπως επίσης και τη Βασιλική στη Βηθλεέμ, στο σημείο όπου γεννήθηκε ο Χριστός.
Το 637 μ.Χ. η Ιερουσαλήμ κατελήφθη από τους Άραβες, οι οποίοι έχτισαν το 691 μ.Χ. πάνω στα ερείπια του δευτέρου ναού της Ιερουσαλήμ το Τέμενος του Ομάρ. Το 1099 η πόλη πέφτει στα χέρια των Σταυροφόρων, οι οποίοι τη μετέτρεψαν σε έδρα του ομώνυμου βασιλείου, το 1187 την ανακατέλαβαν οι Άραβες, ενώ αργότερα την κατέλαβαν εκ νέου οι Σταυροφόροι.
