Το ιστορικό της ίδρυσης και κατασκευής του Πολιτιστικού Κέντρου ήταν κάτι που με ενδιέφερε από την πρώτη στιγμή που εκλέχτηκα στον Δήμο Ηρακλείου. Με αφορμή το “άνοιγμα” της μεγάλης αίθουσας προς το κοινό, θέλησα να μάθω περισσότερα.
Γράφει η Αθηνά Σπανάκη-Κοχιαδάκη
Απευθύνθηκα, λοιπόν, σε έναν από τους ανθρώπους που δεν έχει σταματήσει εδώ και χρόνια να παρακολουθεί στενά όλα όσα συνδέονται με τον δήμο μας, τον πατέρα μου, ιατρό Δημήτρη Σπανάκη, ο οποίος υπήρξε για πολλά χρόνια δημοτικός σύμβουλος Ηρακλείου και έχει παρακολουθήσει όλες τις φάσεις κατασκευής του έργου. Θα ήθελα να σας μεταφέρω το περιεχόμενο της κουβέντας μας, αναπαράγοντας από μνήμης τα βασικότερα σημεία της, διατηρώντας ωστόσο το ύφος της ερωτοαπάντησης που είχαμε. Νομίζω ότι η συζήτησή μας φωτίζει κάποια σημεία της δαιδαλώδους διαδρομής του ΠΣΚΗ και τους πρωταγωνιστές του...
* Πατέρα, ποιο ήταν το πρώτο πράγμα που σκέφτηκες όταν έμαθες ότι η μεγάλη αίθουσα του Πολιτιστικού ανοίγει για το ηρακλειώτικο κοινό;
«Η πρώτη μου σκέψη, Αθηνά, παιδί μου, ήταν ότι ολοκληρώνεται ένας τεράστιος κύκλος για τον δήμο μας, η αφετηρία του οποίου τοποθετείται στο 1975, 44 χρόνια πριν. Ήταν τότε που η πρόταση της αντιπολίτευσης του Ανδρέα Καλοκαιρινού, μια πολύ καλά τεκμηριωμένη εισήγηση όσον αφορά τη χρησιμότητα, τη θέση και το κτηριακό πρόγραμμα του έργου, γίνεται αποδεκτή κατά πλειοψηφία από το Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου και τον τότε δήμαρχο Μανόλη Καρέλλη. Το δημοτικό σώμα αγνοεί εγωισμούς και ψηφίζει για τη δημιουργία μιας απαιτητικής πολιτιστικής στέγης, σε μια υποβαθμισμένη περιοχή, αυτή του Λάκκου!
Το Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου, το πολιτιστικό μας μαργαριτάρι, δε βγήκε αστραπιαία από καπέλο μάγου, ούτε αποτελεί θεόσταλτη δομή για την πόλη μας. Είναι μια υπόθεση ηλικίας 44 χρόνων, την οποία χειρίστηκαν συνολικά έξι δήμαρχοι, και για την οποία αγωνίστηκαν δεκάδες πολιτικοί προϊστάμενοι και δημοτικοί υπάλληλοι. Μια υπόθεση στην οποία σημειώθηκαν αναρίθμητες εμπλοκές, με αποτέλεσμα τεράστιες χρονικές καθυστερήσεις και έναν διογκωμένο προϋπολογισμό-τυπικό μοτίβο για ελληνικό Δήμο. Για το ΠΣΚΗ χύθηκαν τόνοι μελάνι στον τοπικό Τύπο...».
* Ποιους σταθμούς-ορόσημα αναγνωρίζεις εσύ στην πορεία κατασκευής του Πολιτιστικού;
«Ασφαλώς πρέπει να σταθούμε στην προκήρυξη του πανελλήνιου αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, που γίνεται 8 χρόνια αργότερα, το 1983, καθώς και στην ανακήρυξη αναδόχου το 1984, όλα αυτά επί θητείας Μ. Καρέλλη».
* Μια μικρή διακοπή... η ΔΕΠΤΑΗ από πότε συνδέεται με το Πολιτιστικό;
«Αυτό συνέβη, πάλι, επί θητείας Μ. Καρέλλη, προκειμένου το έργο να ενταχθεί στον Αναπτυξιακό Νόμο και να χρηματοδοτηθεί, ενώ προστίθεται και η ιδιότητα του “Συνεδριακού” στον τίτλο του...».
* Μάλιστα, συνέχισε, όμως, με την αφήγηση των σταθμών-ορόσημα του ΠΣΚΗ.
«Ξεκινά, λοιπόν, η μελέτη επί Μ. Καρέλλη, και αυτή διαχειρίζονται κατά σειρά εκλογής τους στη Λότζια οι Κ. Κληρονόμος, Μ. Φαρσάρης, Κ. Ασλάνης, ο οποίος υπήρξε αρχικά αντίθετος με το έργο, και Γ. Κουράκης, στην πρώτη θητεία του οποίου επικαιροποιείται η μελέτη, ολοκληρώνονται οι μελέτες εφαρμογής και προκηρύσσεται ο διαγωνισμός κατασκευής. Το 2006, επί Κουράκη, διενεργείται ο διαγωνισμός κατασκευής και εγκαθίσταται ο εργολάβος. Το 2014, επί Κουράκη πάλι, ολοκληρώνεται η α’ φάση κατασκευής και προκηρύσσεται η β' φάση. Κατατίθεται προσφορά από μια μόνο εργοληπτική επιχείρηση και ο διαγωνισμός κηρύσσεται άγονος. Το 2016, επί Β. Λαμπρινού, γίνεται η επανάληψη του διαγωνισμού της β' φάσης κατασκευής, πάλι κατατίθεται μια προσφορά, αλλά, με πλειοψηφική απόφαση του Δ.Σ., ανακηρύσσεται ανάδοχος του έργου. Αυτά σε πολύ γενικές γραμμές για ένα έργο που εκτείνεται όχι μόνο σε εύρος, αλλά και σε χρόνο»!
* Αν σου ζητούσα να μου δώσεις σε ποσοστά την αντιστοιχία δημοτικών Αρχών και έργου, τι θα μου έλεγες;
«Θα σου έλεγα ότι τη μελέτη διαχειρίστηκαν περίπου με το ίδιο ποσοστό έκαστος οι Καρέλλης, Κληρονόμου και Κουράκης. Όσον αφορά στην κατασκευή, θα σου έλεγα ότι το 95% ολοκληρώθηκε επί Κουράκη. Στη θητεία του ολοκληρώθηκε η κτηριακή υποδομή και των 5 κτηρίων με τους συνολικά 4 υπόγειους και 4 υπέργειους ορόφους, η εκσκαφή σε βάθος περίπου 20 μέτρων, η αντιστήριξη με παράλληλη απάντληση υδάτων, τα γκαράζ, οι χώροι κατασκευής και φύλαξης σκηνικών. Επί Λαμπρινού ολοκληρώθηκε το έργο με τον εξοπλισμό των δύο αιθουσών, δηλαδή της μεγάλης αίθουσας πολλαπλών χρήσεων που θα ονομαστεί αίθουσα “Ανδρέα και Μαρίας Καλοκαιρινού” και της αίθουσας συναυλιών».
* Θα μπορούσες να μου μιλήσεις για τις δυσκολίες/εμπλοκές που διαχειρίστηκαν οι δημοτικές Αρχές;
«Το έργο σε γενικές γραμμές συνδέεται με πλήθος εμποδίων, τεχνικών και διαδικαστικών, και στις δύο φάσεις του. Ειδικά η α' φάση ήταν μια πάρα πολύ απαιτητική τεχνικά φάση, με πλήθος συμπληρωματικών εργασιών, όπως αυτή της απάντλησης υδάτων. Στη β' φάση υπήρξαν “κυματισμοί” εξαιτίας των ενστάσεων που συνεχώς προέβαλλε ο εργολάβος...».
* Σε ευχαριστώ πολύ για την κουβέντα μας... θα ήθελες να συμπληρώσεις κάτι;
«Ναι, αφού αναγνωρίσουμε ότι πολλοί συνέβαλλαν σε αυτό που όλοι καμαρώνουμε σήμερα στην πόλη μας, θα έπρεπε να είχαμε ήδη στα χέρια μας το διοικητικό, οικονομικό και καλλιτεχνικό πλάνο λειτουργίας του. Το Πολιτιστικό Κέντρο είναι ένα μεγάλο έργο με πολλές απαιτήσεις και πολλά λειτουργικά έξοδα. Χρειάζεται ένα πλαίσιο χρήσης, ούτως ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει επιτυχώς στον ρόλο του. Είναι σημαντικό να μην τρέχουμε πίσω από το Πολιτιστικό... αλλά να του ανοίγουμε δρόμο έγκαιρα για τη μεγάλη πορεία που είμαι σίγουρος ότι θα διαγράψει στην ιστορία του πολιτισμού όχι μόνο στο Ηράκλειο, αλλά σε ολόκληρη την Κρήτη!».
* Πατέρα μου σε ευχαριστώ... Πάντοτε η συζήτηση μαζί σου μου προσφέρει σημαντική εμπειρία και γνώσεις για να μπορέσω να δω τα πράγματα με μια ξεκάθαρη ματιά.
