Τα Αλησμόνητα: Ντοκιμαντέρ για τη ζωή και την αντίσταση των γυναικών στην Κρήτη

Πολιτισμός
Τα Αλησμόνητα: Ντοκιμαντέρ για τη ζωή και την αντίσταση των γυναικών στην Κρήτη

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Ήταν εκεί με τα πολεμοφόδια να σκοτώσουνε αν δε ’θέλαν να πουν οι γυναίκες που ’ναι οι άντρες και που ’ναι τα τουφέκια τωνε. Αλλά δε μίλησε καμιά. Δεν είπε τίποτα». Η Πηνελόπη Κωστάκη-Γρυντάκη ήταν μικρό κορίτσι όταν οι Γερμανοί κύκλωσαν το χωριό της, την Καλή Συκιά Ρεθύμνου, και έκαψαν γυναίκες ζωντανές γιατί δε μαρτυρούσαν τα κρησφύγετα των αντρών. Ογδόντα έξι ετών σήμερα, η Πηνελόπη είναι μία από τις επιζήσασες που εξιστορούν βιώματα που δεν ξεχνιούνται ποτέ στο ντοκιμαντέρ “Αλησμόνητα” των Γερμανίδων Barbara Englert και Leonie Englert για την Κατοχή στην Κρήτη.

Το ντοκιμαντέρ (πρωτότυπος γερμανικός τίτλος “Eingebrannt”) θα ταξιδεύει ολόκληρο το Σεπτέμβριο στην Κρήτη, σε πόλεις και μαρτυρικά χωριά: Σήμερα στις 9 το βράδυ στη Φορτέτζα στο Ρέθυμνο, αύριο στις 9 το βράδυ στο Δημοτικό Θέατρο στους Αγίου Αποστόλους, την Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου στις 9 το βράδυ στο πάρκο Γεωργιάδη στο Ηράκλειο, στις 23 Σεπτεμβρίου, επίσης στις 9 το βράδυ, στην πλατεία Αρμί στα Ανώγεια, στις 26 Σεπτεμβρίου στην Καλή Συκιά στις 12 το μεσημέρι, και στις 28 Σεπτεμβρίου στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων, στις 8 το βράδυ.

Πολύ συχνά η ύπαρξη των γυναικών, η συνεισφορά, οι εμπειρίες κι οι φωνές τους αποσιωπώνται από την Ιστορία. Έτσι και οι γυναίκες στην Κρήτη δεν εμφανίζονται σχεδόν καθόλου στην ιστοριογραφία, παρότι ήταν αυτές που αντιστάθηκαν πρώτες στη γερμανική κυριαρχία. Το ντοκιμαντέρ “Αλησμόνητα” αφηγείται την ιστορία της Κατοχής από την πλευρά των γυναικών, αναδεικνύοντας πτυχές που ελάχιστα έχουν ερευνηθεί.

Σε αλλεπάλληλα ταξίδια τους στην Κρήτη από την άνοιξη του 2016 ως το φθινόπωρο του 2018, οι σκηνοθέτριες Barbara Englert και Leonie Englert πήραν συνεντεύξεις από περισσότερες από 40 επιζήσασες της Κατοχής, ηλικίας σήμερα 80 έως 100 ετών. Όπως σημειώνει η Leonie Englert, «για μας είναι πολύ σημαντικό να μιλάμε για τα εγκλήματα πολέμου της γερμανικής Βέρμαχτ και των ταγμάτων SS που έγιναν στην Κρήτη πριν κατακλυστεί από Γερμανούς τουρίστες». Στο δίωρης διάρκειας ντοκιμαντέρ που προέκυψε από το πολύωρο υλικό εμφανίζονται είκοσι δύο από τις γυναίκες.

Με αμεσότητα και διαύγεια που συγκλονίζει, οι επιζήσασες εξιστορούν τις εκτελέσεις και το κάψιμο των χωριών, την ορφάνια, την πείνα, τα καταναγκαστικά έργα, τον εκτοπισμό και τον φόβο που δεν έφυγε ποτέ από μέσα τους. Διηγούνται ακόμη τον καθημερινό αγώνα τους για επιβίωση, τις πράξεις αντίστασής τους κατά των Γερμανών, την αλληλεγγύη μεταξύ τους και θίγουν τον ρόλο των δωσίλογων στις φρικαλεότητες που διέπραξαν οι Γερμανοί.

Τα όσα αφηγούνται οι γυναίκες αλλά κι όσα μένουν “αδιήγητα” αναβιώνουν με ευρηματικό τρόπο μέσα από σκηνές κουκλοθέατρου που γυρίστηκαν στα μέρη που συνέβησαν τα γεγονότα. Τις κούκλες κατασκεύασε και εμψυχώνει η ομάδα κουκλοθέατρου “Φύρδην Μίγδην” της Ζωής Βλάσση και της Νατάσας Ταπάκη από το Ρέθυμνο. Στην ταινία συνεργάζεται επίσης η κολεκτίβα φωτογράφων και εικονοληπτών Obscura Lab από το Ρέθυμνο.

Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζεται με τη μορφή περφόρμανς: Αποσπάσματα από το ποίημα “Κατάσταση πολιορκίας” της Ρένας Χατζηδάκη απαγγέλλονται ζωντανά, οι οθόνες προβολής ανοίγουν και οι εικόνες πέφτουν πάνω στους θεατές. «Μια προσπάθεια ν’ αγγίξουμε την Ιστορία», λέει η Barbara Englert.

Το ντοκιμαντέρ προβάλλεται με αγγλικούς υπότιτλους.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News