Ιερός Ναός Οσίου Θεοδώρου του Ηγιασμού στα Άνω Μούλια Ηρακλείου. Μετρά τουλάχιστον πέντε αιώνες ζωής και σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο υπάρχει αυτή και μία δεύτερη στο νησί της Ιθάκης και πουθενά αλλού.
Σε αγροτική τοποθεσία νότια του χωριού Άνω Μούλια, συναντάμε το εκκλησάκι του Οσίου Θεοδώρου του Ηγιασμένου που η εκκλησία τον τιμά στις 16 Μαΐου κάθε έτους. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σπάνιο άγιο και η εκκλησία αυτή είναι η μοναδική σε ολόκληρη την Κρήτη που τιμάται στο όνομά του.
Σε ολόκληρο τον Ελληνικό χώρο υπάρχει αυτή και μια δεύτερη στο νησί της Ιθάκης και πουθενά αλλού. Ο Όσιος Θεόδωρος στα Άνω Μούλια είναι ένας πολύ παλιός ναός που μετρά τουλάχιστον 5 αιώνες ζωής και το χτίσιμό του θα πρέπει να αναζητηθεί στα χρόνια της Ενετοκρατίας στην Κρήτη.
Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από το ελάχιστο δείγμα αγιογραφιών που έχουν σωθεί στο εσωτερικό του οι οποίες αποτελούν πραγματικά απειροελάχιστο δείγμα του πλούσιου εικονογραφικού διάκοσμου που είχε κάποτε ο ναός το οποίο και δεν σώθηκε.
Οι ελάχιστες αγιογραφίες που έχουν φτάσει μέχρι τις μέρες μας είναι μαυρισμένες και δεν φαίνονται οι παραστάσεις που απεικόνιζαν. Ο ναός είναι μικρός και μονόχωρος και στο εσωτερικό του έχει ένα πολύ λιτό ξύλινο τέμπλο.
Έξω από το ναό απλώνονται παντού αιωνόβιοι ελαιώνες μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι. Ανάμεσα στις ελιές μπροστά από το ναό μπορούμε να δούμε σκόρπια σε μια πολύ μεγάλη έκταση θραύσματα από κεραμικά αγγεία αλλά και πελεκημένες πέτρες από γκρεμισμένα σήμερα αρχαία κτίσματα.
Όλες οι επιφανειακές ενδείξεις δηλώνουν την ύπαρξη αρχαίου οικισμού που υπήρχε στην περιοχή και που πρέπει να είχε αρκετά μεγάλη έκταση. Συστηματική ανασκαφή που θα μπορούσε να μας δώσει περισσότερες πληροφορίες όμως της περιοχής δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.
Ποιος ήταν ο Άγιος Θεόδωρος ο Ηγιασμένος
Ο Άγιος Θεόδωρος, ο Όσιος Πατήρ ημών, ήκμασε επί της βασιλείας Ιουλιανού του Παραβάτου (361-363).
Εχρημάτισε δε μαθητής του Μεγάλου Παχωμίου και ομότροπος εκείνου καταστάς, απήλθε προς Κύριον εν έτει (368).
Τα πλούτη των γονέων του, δεν στάθηκαν ικανά να εμποδίσουν τον ιερό πόθο του Θεοδώρου, ώστε να γίνει μαθητής του μεγάλου αθλητή της ερήμου Παχωμίου.
Αν και νεαρός στην ηλικία, είχε αξιοθαύμαστη εγκράτεια και φρόνηση, ώστε ο Παχώμιος να τον έχει σε μεγάλη υπόληψη.
Εκείνο, όμως, που διέκρινε κανείς ιδιαίτερα στο Θεόδωρο, ήταν οι πολλές του γνώσεις στα ιερά γράμματα.
Ήταν δεινός μελετητής της Αγίας Γραφής, καθώς και παλαιοτέρων συγγραμμάτων σοφών Πατέρων.
Ο Παχώμιος, βλέποντας την ικανότητα του Θεοδώρου, ότι ήταν «δυνατός εν ταις γραφαίς» (Πραξ. ιη’, 24), δηλαδή, δυνατός στή γνώση και την ερμηνεία των Γραφών, όρισε να διδάσκει τους υπόλοιπους αδελφούς του μοναστηριού.
Στην αρχή μερικοί από αυτούς αντέδρασαν, διότι δεν ήθελαν να τους μορφώνει ένα παιδί, όπως χαρακτηριστικά έλεγαν.
Η ικανότητα, όμως, του Θεοδώρου, θεμελιωμένη σε ταπεινό φρόνημα, κατάφερε να πείσει όλη την αδελφότητα να τον ακούει πρόθυμα.
Μάλιστα, μετά από χρόνια, ομόφωνα τον εξέλεξαν Ηγούμενο της Μονής, και πάντα τους υπενθύμιζε το θεόπνευστο λόγο της Αγίας Γραφής, «ταις εντολαίς αυτού μελέτα δια παντός. Και η επιθυμία της σοφίας σου δοθήσεταί σοι» (Σοφία Σειράχ, στ’, 37).
Δηλαδή, τις εντολές του Κυρίου να μελετάς πάντοτε και η σοφία που επιθυμείς, θα σου δοθεί.
Το Μάϊο του 367 πέθανε, και δίκαια του δόθηκε ο τιμητικός τίτλος του Ηγιασμένου.
Πηγές: cretanbeaches.com - patrokosmas.gr
