default-image

Κρεμαστά & Αρέτι, δύο από τα ωραιότερα μοναστήρια της Κρήτης

Πολιτισμός
Κρεμαστά & Αρέτι, δύο από τα ωραιότερα μοναστήρια της Κρήτης

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ήταν όμορφα! Τα είχε όλα αυτή η εκδρομή. Χορτάσαμε, «γεμίσαμε» όμορφες εικόνες, που γεμμίζουν το νου και την καρδιά. Χαρήκαμε την παρέα ο ένας του άλλου, γελάσαμε σαν μικρά παιδιά. Μοιραστήκαμε... Συγκινηθήκαμε και ανταλλάξαμε βιωματικές εμπειρίες.

Δεν ήταν απλά μία εκδρομή, ήταν μία εμπειρία, που σε ταξίδευε στο χρόνο. Επισκεφτήκαμε οάσεις πνευματικές, που έχουν αναπαυτεί στο πέρασμα του χρόνου και έχουν αγιάσει πολλοί συντοπίτες μας και όχι μόνο…

Οάσεις που αναπαύονται ακόμα και σήμερα πονεμένες ψυχές. Εκεί βρίσκουν καταφύγιο, παρηγοριά και… θεραπεία, εκεί βρίσκουν εσωτερική χαρά και γαλήνη. Το νιώσαμε κι εμείς εξάλλου, όσοι βρεθήκαμε εκεί.

Ο πρώτος σταθμός η Ιερά Μονή Κρεμαστών, όπου μας περίμεναν και μας υποδέχτηκαν με αγάπη και εγκαρδιότητα πέντε ψυχούλες.  

Στην Ιερά Μονή Κρεμαστών - γυναικεία κοινοβιακή μονή - διαβιούν πέντε μοναχές όλες κι όλες. Η μονή κτισμένη στην πλαγιά του όρους Καβαλλαρά, στη διαδρομή προς το Οροπέδιο Λασιθίου, "πνιγμένη" στη βλάστηση βρίσκεται απόσταση 2,5 χλμ. περίπου από τη Νεάπολη.

Μια στάση στην Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Επανωσήφη.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΚΡΕΜΑΣΤΩΝ

Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή στο υπέρθυρο του καθολικού, ιδρύθηκε το 1593 από τον Μητροφάνη Αγαπητό. Είναι αφιερωμένη στους Ταξιάρχες Μιχαήλ και Γαβριήλ  Από τα μέσα περίπου του 19ου έως και τις αρχές του 20ου αι. λειτουργούσε στη μονή ένα ακμαίο αλληλοδιδακτικό σχολείο, ενώ την περίοδο 1868-1871 υπήρξε έδρα και κατοικία του χριστιανού διοικητή του νομού Λασιθίου, Κωστή Αδοσίδη-Πασά.

Η αρχικά ανδρική μονή από το 1993 μετατράπηκε σε γυναικεία. Κτισμένη σε κατωφερές έδαφος, η μονή αναπτύσσεται κλιμακωτά από βορά προς νότο, γύρω από την σε σχήμα Γ αυλή.

Το μονόχωρο καμαροσκέπαστο καθολικό κυριαρχεί των υπολοίπων κτισμάτων, κτισμένο στο ψηλότερο σημείο. Ιδιαίτερης μνείας αξίζει το καλής τέχνης επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο τέμπλο του 19ου αι., που φέρει δεσποτικές εικόνες της ίδιας περιόδου και εικόνα της κρητικής σχολής με τον ένθρονο Χριστό, του 17ου αιώνα.  

Αν και αθέατη, άξια ειδικής μνείας είναι και η αγία τράπεζα του καθολικού, που αφιερώθηκε το 1622 από τον μοναχό Νικηφόρο Ανυφαντή, ενώ φέρει ανάγλυφη την μορφή του Χριστού και γλυπτό διάκοσμο με φύλλα αμπέλου.

Ενδιαφέροντες αρχιτεκτονικά χώρους της μονής αποτελούν το σημερινό αρχονταρίκι στο οποίο σύμφωνα με την παράδοση λειτουργούσε Κρυφό Σχολειό κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, καθώς και το προβιομηχανικό ελαιοτριβείο που έχει μετατραπεί σε τραπεζαρία.

Εκεί μας πρόσφεραν καφέ. Η εικόνα σε ταξίδευε σε μία άλλη εποχή, αφού με το πέρασμα του χρόνου, η… πρόοδος και η εξέλιξη δεν κατάφεραν να το «ακουμπήσουν». Μεταφερθήκαμε νοερά λοιπόν, μέσα στην απόλυτη ηρεμία και γαλήνη που σου επιτρέπουν να κάνεις αυτή τη διαδρομή στο… χρόνο.

Φύγαμε «γεμάτοι» με προορισμό τον επόμενο σταθμό που ήταν η Ιερά Μονή Αρετίου.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΡΕΤΙΟΥ

Μία από τις μονές που «αποτελούσαν πραγματικές πνευματικές εστίες του κρητικού ελληνισμού», εκεί μας υποδέχτηκε ο ένας και μοναδικός μοναχός.

Η Ιερά Μονή βρίσκεται στην επαρχία Μεραμπέλου, κοντά στο χωριό Καρύδι του νομού Λασιθίου σε υψόμετρο 530μ. και σε απόσταση έντεκα χιλιομέτρων βορειοανατολικά της Νεάπολης.

Η μονή είναι ανδρική και αφιερωμένη στην Αγία Τριάδα. H ιστορική πορεία της ξεκινάει στα τέλη του 16ου αιώνα, τότε ακόμα που η Κρήτη βρισκόταν υπό Ενετική κατοχή. Εκείνη την εποχή παρουσιάστηκε σημαντική άνθιση του μοναχισμού στην Κρήτη.

Αυτό αποδίδεται, κατά κύριο λόγο, στην αλλαγή της πολιτικής της Βενετίας απέναντι στους Ορθόδοξους Κρητικούς. Οι Ενετοί βλέποντας αναπόφευκτη μια τουρκική εισβολή στο νησί ήθελαν να εξασφαλίσουν την υποστήριξη των Κρητικών κι έτσι έκαναν πολλές παραχωρήσεις.

Το ιστορικό αυτό γεγονός εξηγεί ότι τότε πολλά παλιά μοναστήρια ξαναλειτούργησαν και επιπλέον νέα ιδρύθηκαν, όπως η Μονή Αρετίου, που χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα «περίφημα μοναστήρια, τα οποία ανεφάνησαν κατά τον 16ο αιώνα, όπως σημειώνει σε άρθρο του για την κατάσταση της Εκκλησίας της Κρήτης, ο Αρχιμανδρίτης Χρ. Αγγελιδάκης.

Κατά την Επανάσταση του 1821 οι Τούρκοι του Χουμεριάκου εισέβαλαν στη Μονή καταστρέφοντας και την πλούσια βιβλιοθήκη που διατηρούνταν εκεί από την εποχή της Ενετοκρατίας.

Στην Επανάσταση του 1878 οι ενοικιαστές των κτημάτων της Μονής παρέδιδαν τρόφιμα και άλλα προϊόντα στους επαναστάτες και στους πρόσφυγες.

Το 1881-1882 έγινε μια εκτεταμένη συντήρηση στα κτίρια της Μονής. Και πάλι το 1940 καταστράφηκε από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής, για να ανακαινισθεί περίπου στο 2000 από τον Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου Μακαριστό Νεκτάριο και παραδόθηκε ξανά στην λατρεία.

Σχετικά με την προέλευση της ονομασίας της Μονής υπάρχουν πολλές παραδόσεις και έχει γίνει αντικείμενο έρευνας μελετητών. Πάραυτα δεν είμαστε σίγουροι ποια από τις παραδόσεις αντιστοιχεί στην πραγματικότητα δεδομένου ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να συγκλίνουν στη μία ή την άλλη εκδοχή.

Τοπικές παραδόσεις θέλουν το όνομα να προέρχεται από την αδερφή ή τη γυναίκα του ιδρυτή Μάρκου Παπαδόπουλου, την οποία αγαπούσε τόσο πολύ ώστε όταν αυτή πέθανε πρόωρα (ή η αδερφή ή η γυναίκα), ίδρυσε τη Μονή, την αφιέρωσε στη μνήμη της και της έδωσε το όνομά της. Έτσι το όνομα της κοπέλας στη συνείδηση του λαού μετατράπηκε σε ουδέτερο και η Μονή καθιερώθηκε να λέγεται «Αρέτι».

Πρωτοστάτης και οργανωτής σε αυτή την εκδρομή ο άξιος Ιερέας του Αγίου Παντελεήμονα Κολυβά Γαζίου π. Κωστής Πετούσης. Αυτός μας παρακινεί, μας μονιάζει και μας καθοδηγεί. Να είναι πάντα καλά!

Εκεί κάπου τέλειωσε και το πνευματικό μας ταξίδι με την ευχή να επαναληφθεί του χρόνου, με άλλους προορισμούς και πνευματικές διαδρομές… από τις τόσες όμορφες που διαθέτει τούτος ο ευλογημένος τόπος η Κρήτη μας.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News