Την «καταγωγή» και τη «γέννηση» της κρητικής μαντινάδας, αλλά και το κοινό στοιχείο μεταξύ της μαντινάδας και του αρχαίου επιγράμματος, αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο, στο ολοκαίνουριο βιβλίο της η Αταλάντη Μιχελογιαννάκη - Καραβελάκη, με τίτλο «Μελέτες στο δίστιχο, Κρητική μαντινάδα και Αρχαίο Επίγραμμα», το οποίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μύστις.
Η «κληρονομιά» της μαντινάδας
Στο βιβλίο αναδεικνύονται οι κοινοί τόποι μεταξύ κρητικής μαντινάδας και αρχαίου επιγράμματος.
Η συγγραφέας εστιάζει στη γέννηση του λογοτεχνικού επιγράμματος και του κρητικού δίστιχου - μαντινάδας και ανιχνεύει την αφετηρία της «ποιητικής στιγμής» και της υλοποίησή της, είτε σε προφορικό λόγο, σε εγχάρακτη επιγραφή είτε σε γραπτή έκφραση, αντίστοιχα στο φάσμα των δύο ποιητικών ειδών.
Παραπέμπει στην «κληρονομιά» της συλλογικής μνήμης και των βιωμάτων μέσα στους κόλπους της προφορικότητας, στη σημασία της ατομικής εμπειρίας, όπως και στο «φως της ψυχής» του εκάστοτε δημιουργού-ποιητή, που «κατέχει να χτίζει» γνήσια κρητική μαντινάδα.
«Δυνατή» μαντινάδα, στην οποία το ρήμα «θυμάμαι», από κοινού με το προσωπικό ύφος, ήθος και γενικότερα την πολιτισμική, αλλά και την τοπική ταυτότητα του ποιητή, συμπλέκονται αξεδιάλυτα, με το πηγαίο ταλέντο του, την έμπνευση και τα λογοτεχνικά φορτία του λόγου του.
Αυτά δεμένα όλα μαζί, με «καλή συντροφιά» λέξεων, εικόνων, νοήματος, επιτυγχάνουν να συγκινούν και να μας ταξιδεύουν, να μας «κλονίζουν», μόνον με δύο στίχους, σχεδόν στο χρόνο μιας αναπνοής ή περίπου ενός ολοκληρωμένου καρδιακού παλμού.
Μεθοδικά στο βιβλίο της η Αταλάντη Μιχελογιαννάκη - Καραβελάκη φανερώνει αναλογίες μαντινάδων και επιγραμμάτων, δίστιχων και μη από την Παλατινή Ανθολογία.
