Ένα εκλεκτό τμήμα του Ελληνισμού ζούσε στα βόρεια της Μικράς Ασίας στην περιοχή του Πόντου, μετά τη διάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η άλωση της Τραπεζούντας το 1461, δεν επηρέασε το φρόνημα και την Ελληνική συνείδηση των Ποντίων παρότι ζούσαν αποκομμένοι από τον Εθνικό κορμό και σταδιακά κυριάρχησαν στην οικονομική, πνευματική, κοινωνική και δημογραφική ζωή του τόπου.
του Μαρίνου Παττακού
Τα χρόνια περνούσαν ειρηνικά και ανοδικά για τους Έλληνες του Πόντου και στις αρχές του 20ου αιώνα, έφθασαν σε πληθυσμό τις 700.000.
Το 1908 ήταν μια χρονιά ορόσημο για τους λαούς που κατοικούσαν στην Τουρκία.
Τη χρονιά αυτή εκδηλώθηκε και επικράτησε το κίνημα των Νεότουρκων με νέο σκληρό εθνικιστικό πρόσωπο, που έθεσε στο περιθώριο τον Σουλτάνο.
Πολλές ήταν οι ελπίδες που επενδύθηκαν στους νέους στρατιωτικούς για μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της παραπαίουσας αυτοκρατορίας, αλλά σύντομα διαψεύστηκαν. Οι Νεότουρκοι εκμεταλλευόμενοι την εμπλοκή των Ευρωπαϊκών κρατών στο Α΄ παγκόσμιο πόλεμο, την απασχόληση της Ελλάδας με το «Κρητικό ζήτημα» και με πρόσχημα την ασφάλεια του κράτους, μεθόδευσαν σχέδιο διωγμού των χριστιανικών πληθυσμών στην αφιλόξενη μικρασιατική ενδοχώρα.
Χιλιάδες ήταν οι διώξεις, οι εκτοπίσεις και οι εκτελέσεις κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου, με τη δικαιολογία ότι οι Πόντιοι υποστήριζαν τις κινήσεις των Ρώσων, ενώ χιλιάδες ήταν οι αναγκαστικοί εξισλαμισμοί, κυρίως των γυναικείων πληθυσμών.
Ήταν ένα προμελετημένο έγκλημα το οποίο η κυβέρνηση των Νεότουρκων εξετέλεσε με αποτελεσματικότητα. Οι μέθοδοι ήταν ο ξεριζωμός, οι κακουχίες, η εξάντληση, τα βασανιστήρια, η πείνα, η δίψα και τα στρατόπεδα θανάτου στην έρημο.
Η διεθνής βιβλιογραφία, τα ιστορικά αρχεία και οι λαϊκές παραδόσεις, καταγράφουν συγκλονιστικά στοιχεία για το αποτρόπαιο έγκλημα που διαπράχθηκε την εποχή εκείνη κατά του Ελληνικού Λαού.
Σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις τοπικών εκκλησιαστικών παραγόντων, ο αριθμός των θυμάτων για εκείνη την περίοδο ανήλθε σε περίπου 100.000.
Μετά τη συνθηκολόγηση Ρωσίας - Τουρκίας και την αποχώρηση των Ρώσων από την περιοχή εντάθηκαν οι διώξεις, οι σφαγές και οι εκτοπίσεις. Για τον Ελληνικό πληθυσμό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στη Μικρά Ασία, εκτιμάται ότι κατά την περίοδο αυτή οι διώξεις στοίχισαν τη ζωή σε 382.000 ψυχές.
Για πάνω από 70 χρόνια η λέξη γενοκτονία ήταν απαγορευμένη, για χάρη της «Ελληνοτουρκικής φιλίας». Οι Πόντιοι όμως ποτέ δεν ξέχασαν το δράμα των προγόνων τους. Οργανώθηκαν, αγωνίστηκαν και κατάφεραν τελικά να κάνουν το χρέος τους.
Η Βουλή των Ελλήνων το έτος 1994 ψήφισε ομόφωνα και η 19η Μαΐου ανακηρύχτηκε ως ημέρα μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Τα γεγονότα αυτά έχουν αναγνωριστεί επισήμως ως γενοκτονία από την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αρμενία, τη Σουηδία, τη Σερβία, ορισμένα κράτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, οκτώ πολιτείες των ΗΠΑ και από τη Διεθνή Ένωση Μελετητών γενοκτονιών.
Από τις τρεις γενοκτονίες που συντελέστηκαν τον 20ο αιώνα, των Αρμενίων, των Ποντίων και των Εβραίων, μόνο δυο αναγνωρίστηκαν. Άμεσα των Εβραίων και έμμεσα των Αρμενίων.
Έχουν περάσει 100 περίπου χρόνια από τη διάπραξη αυτού του ειδεχθούς εγκλήματος, εναντίον ενός ανυπεράσπιστου λαού, χωρίς να έχει τουλάχιστον αναγνωριστεί έστω από την πλειοψηφία των φίλων της Ελλάδας χριστιανικών λαών της Δύσης.
Η ουδέτερη θέση της Διεθνούς κοινότητας για την γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, θα αποτελεί στίγμα για την παγκόσμια ιστορία των δημοκρατικών λαών για πάντα.
Πολλοί λένε ότι η ιστορία γράφεται από τους νικητές. Λένε επίσης ότι η ιστορία είναι απρόσωπη, σκληρή και ανελέητη και ότι δεν χαρίζεται σε κανέναν, ούτε στους νικητές, ούτε στους ηττημένους.
Σε κάθε περίπτωση όλοι οι λαοί οφείλουν να διδάσκονται από την ιστορία τους, γιατί εκείνοι που την ξεχνούν, είναι υποχρεωμένοι να την ξαναζήσουν…
Για τους λόγους αυτούς δίκαια οι Έλληνες τηρούν την υποχρέωση να ενθυμούνται, καθιερώνοντας την 19η Μαΐου ως ημέρα ιδιαίτερης ιστορικής μνήμης, τιμώντας τη θυσία των εκατοντάδων χιλιάδων Πόντιων Ελλήνων Χριστιανών, που ξεριζώθηκαν και εξοντώθηκαν, με το σχέδιο της γενοκτονίας των Ποντίων στην Τουρκία.
