Οι κρίσεις για το debate
Χθες δεν κρίναμε το debate (άλλωστε ολοκληρώθηκε πολύ μετά το κλείσιμο της στήλης), αλλά σήμερα θα γράψουμε μερικές σκέψεις και κρίσεις για την εικόνα που παρουσίασαν προχθές το βράδυ πολιτικοί αρχηγοί και (μεγάλο) δημοσιογράφοι.
Ξεκινάμε από τη γενική εικόνα. Τρεις μόνο λέξεις: σούπα, άνοστο και άγευστο. Καμία ουσία, καμία κλιμάκωση, τίποτε που να κρατά το ενδιαφέρον του τηλεθεατή, οι δημοσιογράφοι μάλλον αμήχανοι, οι πολιτικοί αρχηγοί ακόμη πιο αμήχανοι (ο Κουτσούμπας δεν μπορούσε με τίποτε να εξοικειωθεί με τον “φιξ” χρόνο, για παράδειγμα) και τελικά το debate έγινε απλώς γιατί έπρεπε να γίνει. Για πολλοστή φορά (σε κάθε προεκλογικό debate το επαναλαμβάνουμε) θα τονίσουμε ότι πρέπει να αναζητηθεί μια διαφορετική φόρμουλα, ένας άλλος τρόπος προσέγγισης, που αφενός να το καθιστά πιο ενδιαφέρον για τον τηλεθεατή και αφετέρου πιο ουσιώδες.
Πάμε να δούμε και την εικόνα των δημοσιογράφων, πριν κάνουμε τις κρίσεις μας για τους πολιτικούς αρχηγούς.
Κακή δημοσιογραφία
Όσοι παρακολούθησαν το debate, κατάλαβαν πολύ καλά γιατί η χώρα μας βρίσκεται στον πάτο της Ευρώπης και... κοντά στον πάτο παγκόσμια στην ελευθερία του Τύπου, βάσει του πλέον αρμόδιου διεθνούς δημοσιογραφικού οργανισμού, των Reportes sans frontiers. Οι πολύφερνοι συνάδελφοι των μεγάλων αθηναϊκών καναλιών για μία ακόμη φορά έδειξαν ότι δεν έχουν τη δημοσιογραφική ακεραιότητα και ήθος για να σταθούν δίχως κομματικά “γυαλιά” και εμφανείς “εξαρτήσεις” σε μια τέτοια διαδικασία. Η εξαίρεση ήταν ως συνήθως η Ράνια Τζίμα, που προσπάθησε να μοιράσει τις αιχμηρές (έως και χολερικές ενίοτε) ερωτήσεις της σε όλους, και ήταν και η μόνη που έκανε δύσκολη ερώτηση στον πρωθυπουργό, βασικά ήταν η μόνη που έκανε πραγματική ερώτηση στον πρωθυπουργό. Οι υπόλοιποι απλώς έδωσαν “πάσες” στον Κυριάκο Μητσοτάκη για να πει το ποίημά του.
Η Ζαχαρέα ήταν πολύ “προσεκτική”, γιατί μάλλον πήρε στα σοβαρά τα περί “συζύγου βουλευτού της Ν.Δ.” και δε θέλησε να προκαλέσει. Αντίθετα, η Κοσιώνη δε μάσησε με τα περί “ανιψιάς (εξ αγχιστείας) του πρωθυπουργού” και ήταν όπως ακριβώς την περιμέναμε.
Ιδιαίτερα ενοχλητικά κακός και μεροληπτικός ήταν ο Σρόιτερ, που “χάιδεψε” τον πρωθυπουργό δίνοντάς του... “ασίστ” και ήταν εξαιρετικά επιθετικός με τους υπόλοιπους και ιδιαίτερα με τον Τσίπρα. Αλλά εκεί που το debate έφτασε στον απόλυτο δημοσιογραφικό πάτο ήταν η “ερώτηση” στον Ανδρουλάκη. Σε παράβαση κάθε δεοντολογίας όχι μόνο δεν έκανε ερώτηση για το θέμα που ήταν στην ενότητα (εξωτερική πολιτική και εθνικά), αλλά... έκανε την “προξενήτρα” μεταξύ του πρωθυπουργού και του Ανδρουλάκη. Η απαξιωμένη ελληνική δημοσιογραφία στα απολύτως χειρότερά της.
Οι πολιτικοί
Ο Μητσοτάκης ήταν όπως ακριβώς τον περιμέναμε: Καλά διαβασμένος, είχε μάθει... ποίημα τις απαντήσεις, στάθηκε όμως λιγότερο από ικανοποιητικά στη μόνη “παρέκκλιση” από το σενάριο (την ερώτηση της Τζίμα), όπου και έκανε τη μοναδική “εκτός σκριπτ” παραδοχή ότι “δε δόθηκαν επαρκείς εξηγήσεις για τις υποκλοπές” και του ξέφυγε (πρώτη φορά επίσης) η λέξη “σκάνδαλο”. Ωστόσο, γενικώς απέδειξε για μια ακόμη φορά ότι είναι “η χαρά του επικοινωνιολόγου”, πειθαρχημένος, μεθοδικός, στοχοπροσηλωμένος και ψυχρός. Βεβαίως, σε μία μη στημένη συνέντευξη θα “χάσει τα αβγά και τα πασχάλια”, αλλά... δεν πρόκειται ποτέ να βρεθεί σε τέτοια συνέντευξη.
Ο Τσίπρας δεν τα πήγε άσχημα, αλλά έπαθε... “θάλασσα” στην ερώτηση της Τζίμα και αντιμετώπισε ανέμπνευστα και αναμενόμενα την προβοκατόρικη ερώτηση του Σρόιτερ.
Αν ντε και καλά θα έπρεπε να βγάλουμε έναν “νικητή”, στη μάχη των εντυπώσεων νίκησε ο Βελόπουλος, που είπε ακριβώς αυτά που θέλει να ακούσει το ακροατήριό του και με τον σωστό τρόπο. Και δε “μάσησε” στις προσπάθειες να φανεί “γραφικός”. Ο νέος Καρατζαφέρης.
Ο Ανδρουλάκης πήγε να κάνει το... μπάχαλο («πρέπει να πάνε φυλακή οι υπεύθυνοι για τις υποκλοπές»), αλλά τελικά... εξουδετέρωσε μόνος του τη “βόμβα” που έριξε.
Ο Κουτσούμπας είχε τα προβλήματά του με το χρονόμετρο, αντιμετώπισε κακόπιστες ερωτήσεις και ήταν λιγότερο καλός από συνήθως. Ο Βαρουφάκης μάλλον απογοήτευσε και αυτός έπαθε “θάλασσα” με την ερώτηση της Τζίμα (ναι, ήταν επιθετική, αλλά... θα έπρεπε να περιμένει κάτι τέτοιο) και μόνο μερικώς “ρέφαρε” με την πολύ καλή απάντησή του στα θέματα της παιδείας.
Κι όμως η “σούπα” debate, είχε και “κρέας” στον “χυλό”…
Μπορεί η εκφορά σε όλες τις αποχρώσεις της “σούπας”, του “στενού κορσέ”, που χαρακτηρίζει διαχρονικά τα debate των πολιτικών αρχηγών, αλλά και με τις ευλογίες των δημοσιογράφων των μεγάλων καναλιών, που τελικά αποδέχονται ένα τόσο ασφυκτικό πλαίσιο, ασχέτως αν εντελώς υποκριτικά αμέσως μετά το καταγγέλλουν, να μην έσπασε ούτε αυτήν τη φορά λόγω της ατολμίας των κομμάτων να συμφωνήσουν σε έναν πιο ζωντανό διάλογο, ωστόσο αυτό δε σημαίνει ότι δεν έβγαλε ειδήσεις και μάλιστα χτυπητές.
Μάλιστα, η μία από αυτές ακούστηκε από τα χείλη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για το σκάνδαλο των υποκλοπών.
«Οι εξηγήσεις που δόθηκαν για αυτές τις παρακολουθήσεις δεν ήταν επαρκείς. Ο κ. Ανδρουλάκης δεν αποτελεί κανέναν απολύτως κίνδυνο για την ασφάλεια της χώρας και δεν έπρεπε ποτέ να βρίσκεται υπό καθεστώς παρακολούθησης», απάντησε ο πρωθυπουργός σε σχετικό ερώτημα της Ράνιας Τζίμα. Άρα, αφού ξέρει ότι δεν αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια της χώρας ο Νίκος Ανδρουλάκης, ξέρει και ότι παρακολουθούνταν και τον λόγο που δεν ήταν μάλιστα εθνικής ασφάλειας; Αυτό έρχεται κόντρα στα παρελθόντα δηλώσεων: «Δεν ήξερα, δεν γνώριζα, εν αγνοία μου;». Αμέσως μετά είπε: «Όμως, μιας και μιλάμε για κράτος δικαίου συνολικά, επιτρέψτε μου να πω ότι σίγουρα αυτή η υπόθεση είναι μια “σκιά” για την κυβέρνησή μας, δεν έχω καμία αμφιβολία γι’ αυτό. Ήταν κάτι το οποίο δεν έπρεπε να γίνει. Όμως, το κράτος δικαίου στη χώρα αξιολογείται συνολικά. Σύμφωνα με το “Economist”, η δημοκρατία μας έχει κάνει σημαντική πρόοδο τον τελευταίο χρόνο, παρά το σκάνδαλο των υποκλοπών».
Το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός της χώρας παραδέχτηκε - επιτέλους - ότι δε δόθηκαν ποτέ επαρκείς εξηγήσεις για τις υποκλοπές, υπόθεση την οποία αποκάλεσε για πρώτη φορά ως «σκάνδαλο», είναι ένα θέμα που σήμερα θα έπρεπε να μονοπωλεί την επικαιρότητα. Αλλά μείναμε μόνο στο ότι το debate είναι “σούπα”.
Από ποιον όμως δε δόθηκαν επαρκείς εξηγήσεις; Από τον ανιψιό του, Γρηγόρη Δημητριάδη, από τον τότε διευθυντή της ΕΥΠ, τον κ. Κοντολέων, ή από τον ίδιο; Σίγουρα πάντως δεν εννοεί τον εαυτό του.
Η δεύτερη είδηση ήρθε από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Λίγα λεπτά αργότερα, όταν κλήθηκε να απαντήσει για την υπόθεση ο Νίκος Ανδρουλάκης, ανέφερε μεταξύ άλλων για την παραπάνω παραδοχή του πρωθυπουργού: «Αυτό που είπε (σ.σ. ο κ. Μητσοτάκης) δε φτάνει. Ο στόχος μου είναι να πάνε στη φυλακή. Να αναλάβουν τις ποινικές τους ευθύνες αυτοί που έστησαν το παρακράτος».
Ποιοι πρέπει να πάνε στη φυλακή κατά τον κ. Ανδρουλάκη; Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης ή ο ανιψιός του, Γρηγόρης Δημητριάδης, ή ο Κοντολέων;
Μάλιστα, στις δηλώσεις κατά την αποχώρησή του από το Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ, ο κ. Ανδρουλάκης άφησε σαφή υπονοούμενα κατά του παραιτηθέντα γενικού γραμματέα της κυβέρνησης, Γρηγόρη Δημητριάδη, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Αν εσείς θέλετε μία Ελλάδα, όπου κάποιοι ισχυροί οικονομικοί ή πολιτικοί παράγοντες ή κάποιοι συγγενείς ισχυρών πολιτικών παραγόντων θα έχουν ένα περιβάλλον ατιμωρησίας, αυτό είναι τρίτα κράτη, δεν είναι Ευρώπη».
Μήπως τελικά αποδειχτεί ότι ο Γρηγόρης Δημητριάδης έγινε η “Ιφιγένεια” μίας πιθανής μελλοντικής συνεργασίας Μητσοτάκη με Ανδρουλάκη;
Αν και φαίνεται δύσκολο, ίσως τελικά να το απαντήσει η ιστορία…
