Γράφει ο Χρήστος Κάτσικας από το alfavita.gr
Καθώς βαδίζουμε ολοταχώς προς τις Πανελλαδικές Εξετάσεις αναζωπυρώνεται το θέμα των επιλογών των σχολών που πρόκειται να κάνουν οι υποψήφιοι, με το πέρας των εξετάσεων. Όπως πολλοί θα σκεφτούν, η οικονομική κρίση και το ζήτημα της επαγγελματικής αποκατάστασης, παίζουν κυρίαρχο ρόλο στις επιλογές των υποψηφίων.
Ήδη, στους υποψηφίους και στις οικογένειές τους διαμορφώνεται μια πεποίθηση ότι σήμερα δεν υπάρχει κανένα πτυχίο που μπορεί να αναπαύεται στη βεβαιότητα ότι οδηγεί σε επαγγελματική αποκατάσταση. Παράλληλα, η πεποίθηση ότι η δημόσια απασχόληση έχει κλείσει "πόρτες και παράθυρα" είναι συντριπτική»
Ωστόσο, είναι φανερό, ότι δεν μπορούν να γίνουν προβλέψεις σχετικά με την εικόνα που θα παρουσιάζει η αγορά εργασίας μετά από πέντε ή έξι χρόνια, όταν οι σημερινοί υποψήφιοι θα αναζητούν εργασία ως πτυχιούχοι.
Πάντως, αργά αλλά σταθερά, διαμορφώνονται στάσεις και πεποιθήσεις, που οδηγούν σε αλλαγές στις προτιμήσεις των υποψηφίων. Παρ' όλο που η συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου γίνεται μετά τη "διαμεσολάβηση" των βαθμολογιών των υποψηφίων που επηρεάζει σαφώς τις επιλογές τους, είναι φανερές οι διαφοροποιήσεις που έγιναν μέσα στην τελευταία δεκαετία».
Η διαμόρφωση των επιλογών των υποψηφίων
Βέβαια δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ερμηνεία για το φαινόμενο της επιλογής των αστυνομικών και στρατιωτικών σχολών από τους υποψηφίους, σχολές που είναι μέσα στην πρώτη εικοσάδα των προτιμήσεων. Η είσοδος στις σχολές αυτές δεν αντιμετωπίζεται ως είσοδος σε τριτοβάθμιες σπουδές αλλά κατευθείαν ως είσοδος σε ένα επάγγελμα που συνοδεύεται από τη σιγουριά της μόνιμης θέσης και του μισθού.
Η Ιατρική και η Νομική Αθηνών ήταν τα δυο τμήματα που συγκέντρωσαν τις περισσότερες πρώτες προτιμήσεις των υποψηφίων των Πανελλαδικών.
Η επιστροφή στις Νομικές Σχολές ακολουθεί μια παράδοση που θέλει τις Νομικές να σηκώνουν κεφάλι όταν δεν υπάρχει στο πεδίο τους άλλη σχολή που να υπόσχεται άμεση επαγγελματική αποκατάσταση. Κι αυτό παρόλο που στις ουρές της ανεργίας και της υποαπασχόλησης πτυχιούχων συνωστίζονται χιλιάδες πτυχιούχοι της Νομικής.
Όσον αφορά την Ιατρική, ανέφερε ότι η επιλογή της στηρίζεται και αυτή σε μια παράδοση για το κύρος και το γόητρο, ακόμη κι αν σήμερα η πρόσβαση των Ιατρών στην αγορά εργασίας είναι προβληματική και τμήμα τους αναγκάζεται να καταφύγει στο εξωτερικό για ειδίκευση και εργασία.
Παράλληλα, σχολές που μέχρι και πριν λίγα χρόνια ήταν στην «αφρόκρεμα» της πρώτης ζήτησης των υποψηφίων, λόγω της πρόσβασης των πτυχιούχων άμεσα σε μόνιμη και ασφαλή εργασία, έχασαν την «αίγλη» τους, καθώς άλλαξε άρδην το δεδομένο αυτό.
Το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα, οι παιδαγωγικές σχολές και ιδιαίτερα τα τμήματα δασκάλων, που από το 2004 και μέχρι και το 2011 συγκέντρωναν μεγάλο αριθμό πρώτων προτιμήσεων και από το 2007 βρέθηκαν στην κορφή της κούρσας της ζήτησης των υποψηφίων όλων των Επιστημονικών Πεδίων (τα Παιδαγωγικά Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, τόσο της Θεσσαλονίκης όσο και της Αθήνας από το 2007 έως και το 2009 είχαν τις περισσότερες πρώτες προτιμήσεις). Από το 2011 όμως, το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης έχει πέσει από την πρώτη στην τέταρτη θέση, δίνοντας χώρο στη Νομική και την Ιατρική Αθήνας.
Οι πρωταθλητές των πρώτων προτιμήσεων το 2020
Από τα στοιχεία φαίνεται πως οι υποψήφιοι, ειδικά αυτοί που βρέθηκαν στην υψηλότερη βαθμολογική κλίμακα, επέλεξαν στην κορυφή του μηχανογραφικού δελτίου τμήματα με ισχυρά πτυχία όπως Νομικής, Ιατρικής καθώς και Πολυτεχνικές και Οικονομικές σχολές.
Ψηλά στη λίστα των προτιμήσεων – σύμφωνα με τα στοιχεία που αφορούν στους υποψηφίους που διαγωνίστηκαν με το νέο σύστημα εξετάσεων – βρέθηκαν και οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, τμήματα Ναυτιλιακών σπουδών καθώς επίσης τα τμήματα Ψυχολογίας αλλά και Αστυνομικές σχολές που προσφέρουν ευοίωνες προοπτικές στον επαγγελματικό «στίβο».
Στην κορυφή των πρώτων προτιμήσεων πάντως, βρέθηκε η Ιατρική σχολή του ΕΚΠΑ την οποία επέλεξαν 1.985 υποψήφιοι και ακολούθησε η Νομική σχολή του ίδιου πανεπιστημίου με 1.822 πρώτες προτιμήσεις.
Η σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου είχε την υψηλότερη ζήτηση μεταξύ των πολυτεχνικών τμημάτων με 1.550 πρώτες προτιμήσεις.
Αμέσως μετά συναντάμε το τμήμα Ψυχολογίας (ΕΚΠΑ) με 1.535 το οποίο διαχρονικά συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό υψηλόβαθμων υποψηφίων.
Υψηλή ήταν η ζήτηση και σε ορισμένες οικονομικές σχολές όπως στη Διοικητική Επιστήμη και Τεχνολογία του Οικονομικού Πανεπιστήμιου (1.195 πρώτες προτιμήσεις) αλλά και στο τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων (889).
776 επέλεξαν ως πρώτη προτίμηση το Παιδαγωγικό Αθήνας ενώ συνολικά το τμήμα επιλέχθηκε από 12.985 υποψηφίους.
Αντίστοιχα, το Παιδαγωγικό στο Αριστοτέλειο επέλεξαν ως πρώτη προτίμηση 555 υποψήφιοι.
Η σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας επιλέχθηκε στην κορυφή του μηχανογραφικού από 596 υποψηφίους ενώ τη σχολή Αστυφυλάκων «ψήφισαν» 261 άτομα.
Σχεδόν 500 υποψήφιοι επέλεξαν τη σχολή Ανθυποπυραγών ενώ υψηλή ήταν η ζήτηση, σε σχέση και με τον μικρό αριθμό θέσεων, σε Στρατιωτικές σχολές.
Συγκεκριμένα, 349 επέλεξαν ως πρώτη προτίμηση το Οικονομικό (ΣΣΑΣ), 246 τη σχολή Ικάρων (Μηχανικοί) και 201 τη σχολή Ευελπίδων (ΟΠΛΑ).
Ένα «flash back» στις προτιμήσεις των υποψηφίων
Αν εξετάσει κανείς τις προτιμήσεις-επιλογές των υποψηφίων, στον ορίζοντα των τελευταίων π.χ. 60 περίπου χρόνων, θα διαπιστώσει "οβιδιακές" μεταμορφώσεις, καθώς πανεπιστημιακά τμήματα που λίγα χρόνια πριν "έκαιγαν" τις καρδιές των υποψηφίων, σήμερα βρίσκονται στα "αζήτητα" των επιλογών τους. Για παράδειγμα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και μέχρι τη δεκαετία του '70, οι πολυτεχνικές σπουδές με επίκεντρο τις σχολές των πολιτικών μηχανικών, των αρχιτεκτόνων, των μηχανολόγων-ηλεκτρολόγων, συγκέντρωναν τις περισσότερες «πρώτες» προτιμήσεις των υποψηφίων. Το υψηλό εισόδημα, καθώς και το κύρος και το γόητρο που εξασφάλιζαν την εποχή εκείνη τα αντίστοιχα επαγγέλματα, ήταν ο μαγνήτης για την επιλογή των σπουδών που οδηγούσαν σ' αυτά.
Στα μέσα της δεκαετίας του '80, έρχεται σαν «κομήτης» το τμήμα Κοινωνιολογίας το οποίο, για λίγα μόνο χρόνια, μπαίνει στις πρώτες επιλογές των υποψηφίων. Αιτία η εισαγωγή της Κοινωνιολογίας ως μάθημα στη μέση εκπαίδευση και οι διορισμοί πτυχιούχων Κοινωνιολόγων στα σχολεία. Σταμάτησαν οι διορισμοί και το τμήμα έπεσε στην αφάνεια.
Στη δεκαετία του '90, αλλάζουν πολύ γρήγορα οι προτιμήσεις των υποψηφίων, καθώς αλλάζουν ταχύτατα οι προσανατολισμοί στην αγορά εργασίας. Η ανάπτυξη των ΜΜΕ επηρεάζει και την "απογείωση" των σχολών δημοσιογραφίας (Αθήνας-Θεσσαλονίκης-Παντείου). Την περίοδο 1994-1996 τα τμήματα ΜΜΕ ήταν τα τμήματα με τις περισσότερες πρώτες προτιμήσεις και απολάμβαναν πολύ υψηλές βάσεις. Πίσω από αυτή την "αγάπη" των υποψηφίων βρισκόταν το άνοιγμα των ιδιωτικών ΜΜΕ που στρατολογούσαν πλήθος πτυχιούχων.
Αντίθετα, η αντιστροφή του κλίματος στα ΜΜΕ και η αυξημένη ανεργία των πτυχιούχων των πιο πάνω τμημάτων, κατέβασε στο ελάχιστο τις πρώτες προτιμήσεις των υποψηφίων και τις βάσεις των παραπάνω τμημάτων. Στο β' μισό της ίδιας δεκαετίας οι επιλογές των υποψηφίων συγκεντρώνονται στα τμήματα πληροφορικής, τα οποία ανεβάζουν στα ύψη τις βάσεις εισαγωγής τους, για να αρχίσουν να τις ρίχνουν 10 χρόνια αργότερα, σήμερα.
Εξάλλου, στα τέλη της δεκαετίας του '90 ήταν που πήραν «κεφάλι» τα χρηματοοικονομικά τμήματα, που φαίνονταν ότι συνδέονταν επαγγελματικά με τη «χρηματιστηριακή άνθηση». Λίγο αργότερα το χρηματιστηριακό "μπουμ" και μαζί του η αβεβαιότητα στις επαγγελματικές προοπτικές απομάκρυνε το μεγαλύτερο μέρος των φανατικών οπαδών τους.
Φτάνοντας στη δεκαετία του 2000, υπήρξε μια έντονη στροφή στις στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές και ιδιαίτερα στα παιδαγωγικά τμήματα δασκάλων που υπόσχονταν σίγουρη απασχόληση στο Δημόσιο. Ωστόσο, οι μηδενικοί μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών στα σχολεία για μια πενταετία πριμοδότησε και την υποχώρηση των προτιμήσεων των υποψηφίων στα παιδαγωγικά τμήματα.
ΠΗΓΗ: alfavita.gr
