Ένα τολμηρό πακέτο δημοσιονομικής τόνωσης ύψους 750 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 500 δισ. ευρώ θα διανεμηθούν με τη μορφή επιχορηγήσεων στα κράτη-μέλη και τα 250 δισ. ευρώ σε δάνεια, παρουσίασε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το πακέτο κινείται στην κατεύθυνση της πρωτοβουλίας Μέρκελ-Μακρόν για επιχορηγήσεις ύψους 500 δισ., αλλά πηγαίνοντας... ένα βήμα παραπέρα. Από αυτό το πακέτο, η Ελλάδα δικαιούται ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι: Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, η Ελλάδα θα λάβει 22,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 9,4 δισ. ευρώ σε δάνεια.
Από τα 750 δισ. ευρώ, τα 500 δισ. ευρώ θα διατεθούν με τη μορφή επιχορηγήσεων και τα 250 δισ. ευρώ με τη μορφή δανείων. Από το συνολικό αυτό ποσό περίπου 22,5 δισ. αφορούν στην Ελλάδα, υπό μορφή επιδοτήσεων, συν περίπου 10 δισ. επιπλέον υπό τη μορφή δανεισμού. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, καθώς τελικώς τα ποσά μπορεί να είναι μεγαλύτερα, η Ιταλία θα δικαιούται 82 δισ. σε επιδοτήσεις και 90 δισ. σε δανεισμό, η Γαλλία 38 δισ. σε επιδοτήσεις και μηδενικό δανεισμό, η Γερμανία 28 δισ. σε επιδοτήσεις και μηδενικό δανεισμό, η Πολωνία 37 δισ. σε επιδοτήσεις και 27 δισ. σε δανεισμό, η Αυστρία 4 δισ. σε επιδοτήσεις και μηδενικό δανεισμό και η Ισπανία 77 δισ. σε επιδοτήσεις και 63 δισ. σε δανεισμό.
Αυτό καθιστά το πρόγραμμα που σχεδιάστηκε από την πρόεδρο της Επιτροπής ακόμη μεγαλύτερο από την πρωτοβουλία Μέρκελ-Μακρόν για ένα πακέτο 500 δισεκατομμυρίων ευρώ. Επιπλέον, η Φον ντερ Λάιεν θέλει να προτείνει ένα πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για τα έτη 2021 έως 2027, ύψους περίπου ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ. Το σχέδιο θα παρουσιαστεί επίσημα σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στόχος είναι να ξεπεραστεί η χειρότερη ύφεση στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αναλυτικά το σχέδιο της Κομισιόν - οι τρεις πυλώνες
α) Ο πρώτος πυλώνας θα έχει τρία σημεία:
* Ένα ταμείο για τη διευκόλυνση της ανάκαμψης της οικονομίας (Recovery and Resilience Facility) με προϋπολογισμό 560 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία θα διατίθενται υπό μορφή επιχορηγήσεων αλλά και δανείων. Με αυτή την πρωτοβουλία τα κράτη-μέλη θα υποστηρίξουν επενδύσεις και θα εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις για τη βιώσιμη ανάκαμψη της οικονομίας. Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα παρουσιάσουν τα δικά τους προσαρμοσμένα εθνικά σχέδια ανάκαμψης, με βάση τις προτεραιότητες που προσδιορίζονται από το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο.
* Μια νέα πρωτοβουλία, το REACT-EU, που θα παρέχει συμπληρωματική υποστήριξη για τη συνοχή στα κράτη-μέλη με προϋπολογισμό 55 δισ. ευρώ, διαθέσιμα από το 2020. Η πρωτοβουλία θα διασφαλίσει ότι δε θα υπάρξει διακοπή στη χρηματοδότηση βασικών στόχων για την αντιμετώπιση της κρίσης. Θα υποστηρίξει εργαζόμενους και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τα Εθνικά Συστήματα Υγείας και την “πράσινη” και ψηφιακή μετάβαση και θα αφορούν όλους τους τομείς, από τον τουρισμό μέχρι τον πολιτισμό.
* Για να υποστηρίξει την “πράσινη” μετάβαση, η Επιτροπή προτείνει την παροχή πρόσθετης χρηματοδότησης για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ενώ και τα ταμεία Συνοχής θα ενισχυθούν ώστε να παρέχουν μεγαλύτερη ευελιξία.
β) Ο δεύτερος πυλώνας αφορά στην επανεκκίνηση της οικονομίας της Ε.Ε. και περιλαμβάνει:
* Ένα νέο μέσο υποστήριξης για την κινητοποίηση ιδιωτικών πόρων για την υποστήριξη επιχειρήσεων που επλήγησαν από την κρίση. Οι επενδύσεις θα διοχετεύονται σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε τομείς, περιφέρειες και κράτη-μέλη που πλήττονται περισσότερο. Με αυτό το εργαλείο θα βοηθηθούν τα κράτη-μέλη που δεν μπορούν να υποστηρίξουν πληττόμενες επιχειρήσεις μέσω κρατικών ενισχύσεων. Μπορεί να τεθεί σε λειτουργία από το 2020 και θα έχει προϋπολογισμό 31 δισεκατομμύρια, με στόχο να διαθέσει μέσω μόχλευσης περισσότερα από 300 δισεκατομμύρια ευρώ.
* Η Επιτροπή προτείνει την αναβάθμιση του InvestEU, ως το επενδυτικό πρόγραμμα-ναυαρχίδα της Ε.Ε., υπερδιπλασιάζοντας τα κεφάλαιά του.
* Εκτός από τα παραπάνω, θα δημιουργηθεί ένα ταμείο επενδυτικής διευκόλυνσης εντός του InvestEU που θα μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις έως 150 δισ. ευρώ.
γ) Ο τρίτος πυλώνας αφορά στα μαθήματα από την κρίση και την πρόληψη. Η Επιτροπή προτείνει:
- Τη δημιουργία ενός νέου αυτόνομου προγράμματος, του EU4Health, με προϋπολογισμό 9,4 δισεκατομμυρίων ευρώ για επενδύσεις στους τομείς της πρόληψης, της προμήθειας φαρμάκων και του εξοπλισμού και τη μακροπρόθεσμη ενίσχυση των συστημάτων υγείας.
- Ενίσχυση ύψους 2 δισεκατομμυρίων ευρώ για τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης, ο οποίος θα επεκταθεί και θα ενισχυθεί για να εξοπλίσει την Ένωση για την προετοιμασία και την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων.
- Ποσό 94,4 δισεκατομμυρίων ευρώ για το Horizon Europe, το οποίο θα ενισχυθεί για να χρηματοδοτεί έρευνες ζωτικής σημασίας για την υγεία και τις “πράσινες” και ψηφιακές μεταβάσεις.
- Υποστήριξη των παγκόσμιων εταίρων της Ευρώπης μέσω 16,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για εξωτερική δράση, συμπεριλαμβανομένης της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Στο σκέλος του πακέτου ανάκαμψης, υπενθυμίζεται πως από πλευράς Γαλλίας-Γερμανίας είχε προταθεί η συγκρότηση ενός έκτακτου Ταμείου με χρηματοδότηση 500 δισ. ευρώ με τη μορφή επιδοτήσεων (από το οποίο υπολογιζόταν από ελληνικές πλευρές ότι αναλογούν τουλάχιστο 10 δισ. ευρώ για την Ελλάδα). Αντιδρούσαν όμως οι “4” (η ομάδα των χωρών Αυστρίας, Ολλανδίας, Σουηδίας και Δανίας) ζητώντας να δοθούν με τη μορφή δανείων.
Πάντως έως χθες φαινόταν πως υπάρχει ομοφωνία όσον αφορά τη χρηματοδότηση του Ταμείου μέσω των αγορών με δάνεια (ομολογιακά) που θα αναλάβει η Κομισιόν. Το γεγονός αυτό δημιουργεί ένα προηγούμενο που ανοίγει έστω και έμμεσα το παράθυρο για επέκταση των ευρω-εκδόσεων που θα αποπληρώνονται από κοινού από την Ε.Ε., ήτοι μέσω του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.
Μετά τη χθεσινή παρουσίαση της πρότασης της Κομισιόν, προβλέπεται η συζήτηση επί της ουσίας σε μια Σύνοδο Κορυφής τον Ιούνιο, με στόχο να υπάρξει συμφωνία το αργότερο μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής τον Ιούλιο - αν συναινέσουν τα κράτη-μέλη και το Ε.Κ.
Διαβάστε ΕΔΩ όλες τις ειδήσεις για τον κορωνοϊό
