Το 2020 μπήκε. Η είσοδος στο νέο έτος δίνει την προοπτική στη χώρα μας να αφήσει τον φαύλο κύκλο της κρίσης και τις παθογένειες του παρελθόντος, ανοίγοντας μια νέα σελίδα ώστε η “Ελλάδα της ύφεσης” να μετονομαστεί σε “Ελλάδα της ευημερίας”.
Στο πλαίσιο αυτό, η “Νέα Κρήτη” επιχείρησε να ενημερωθεί γύρω από τις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες που επικρατούν και γι’ αυτόν τον λόγο απευθύνθηκε στον Παναγιώτη Λιαργκόβα, ο οποίος είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και πρόεδρος του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ).
Ο κ. Λιαργκόβας μίλησε για τη δύσκολη δεκαετία, η οποία είχε κοινωνικό αντίκτυπο στη ζωή του Έλληνα και της Ελληνίδας, ωστόσο, όπως επισημαίνει, «παρά τις απώλειες επιβιώσαμε και γίναμε σοφότεροι». Μεταξύ άλλων υποστήριξε πως «είναι θέμα χρόνου να πειστούν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης και να δώσουν το “πράσινο φως” για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2021», ενώ μίλησε για αλλαγή της φιλοσοφίας της οικονομικής πολιτικής. Ο ίδιος, σχολιάζοντας τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της κυβέρνησης, είπε πως η παρούσα κυβέρνηση έχει επιδείξει τολμηρότητα στις μεταρρυθμίσεις, ενώ μίλησε και για το τραπεζικό σύστημα, το οποίο έπασχε από ένα χρόνιο πρόβλημα που ήταν τα “κόκκινα” δάνεια. Η συνέντευξη είναι αποκαλυπτική...
- Πλέον βρισκόμαστε στο έτος 2020. Είναι μια διαφορετική χρονιά, όπως κάνουν λόγο οι δημοσιογράφοι; Έχουμε αφήσει τις οικονομικές περιπέτειες της χώρας μας στο παρελθόν και ατενίζουμε το οικονομικό μας μέλλον με αισιοδοξίαq Ισχύει ο συγκεκριμένος ισχυρισμός;
«Είναι πράγματι μια διαφορετική χρονιά. Περάσαμε μια δύσκολη δεκαετία, φτωχύναμε και αποδυναμωθήκαμε. Όμως, παρά τις απώλειες επιβιώσαμε και γίναμε σοφότεροι. Κανένας Έλληνας δεν πιστεύει πλέον ότι υπάρχουν μαγικές και εύκολες λύσεις για την επίλυση των προβλημάτων. Κανένας δεν έχει πλέον την ψευδαίσθηση ότι χωρίς επενδύσεις και επιχειρηματικότητα μπορεί η οικονομία να πάρει μπροστά. Τα προβλήματα δεν έχουν τελειώσει. Όμως η ωριμότητα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων συμβάλλει στο να ατενίζουμε το οικονομικό μας μέλλον με αισιοδοξία».
- Ο κ. Σταϊκούρας επιθυμεί τη μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ εντός του 2020. Πιστεύετε πως είναι εφικτός στόχος και με τι μέσα μπορεί να τον επιτύχει η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών;
«Όλοι επιθυμούμε τη μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος κάτω από το 3,5% του ΑΕΠ. Όμως δε συμμερίζομαι την άποψη ότι αυτό είναι εφικτό εντός του 2020. Πιστεύω ότι η συμφωνία θα υπάρξει μέσα στο 2020, αλλά η μείωση του στόχου θα έρθει το 2021. Αυτό που περιμένουν να δουν οι Ευρωπαίοι εταίροι από την Ελλάδα είναι η ενίσχυση της αξιοπιστίας στην οικονομική πολιτική. Δύο είναι οι πυλώνες που ουσιαστικά βοηθούν σε αυτήν την κατεύθυνση. Ο ένας είναι η συνέχιση της δημοσιονομικής ισορροπίας με την επίτευξη των στόχων για τα δημόσια έσοδα και τα πρωτογενή πλεονάσματα. Ο δεύτερος αφορά τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων. Η μέχρι τώρα πορεία των δύο αυτών πυλώνων είναι θετική. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και το ΔΝΤ το αποτύπωσαν αυτό στις τελευταίες τους εκθέσεις. Είναι θέμα χρόνου να πειστούν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης και να δώσουν το “πράσινο φως” για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2021».
- Ο κ. Σταϊκούρας έχει κάνει λόγο για διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας με την αύξηση της ποσότητας και της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος. Πιστεύετε ότι η Ελλάδα διαθέτει πλέον τις προϋποθέσεις για να αναπτύξει μια αξιοζήλευτη εξαγωγική δραστηριότητα;
«Οι προϋποθέσεις δημιουργούνται. Αυτό αντανακλάται στον προϋπολογισμό του 2020, όπου τερματίζεται η πολιτική των υπερ-πλεονασμάτων, δηλαδή της λιτότητας την οποία βιώσαμε την περίοδο 2016-18 και η οποία “δηλητηρίασε” την ελληνική οικονομία, αύξησε τις ανισότητες και τη φτώχια και δημιούργησε πρόσθετες ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορολογουμένων προς το Δημόσιο, συνολικού ύψους 18,1 δισ. ευρώ. Είναι πολύ θετικό λοιπόν το γεγονός ότι αλλάζει η φιλοσοφία της οικονομικής πολιτικής, καταργώντας, σε πρώτη φάση, τις σημαντικές υπερβάσεις των πρωτογενών πλεονασμάτων έναντι των στόχων. Η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης και των εξαγωγών θα ακολουθήσει».
- Σε τι κατάσταση βρίσκεται σήμερα το ελληνικό τραπεζικό σύστημα;
«Το βασικό πρόβλημα των τραπεζών ήταν τα “κόκκινα” δάνεια. Το σχέδιο “Ηρακλής” που πρόσφατα ψηφίστηκε στη Βουλή θα καλύψει περίπου το 40% των μη εξυπηρετούμενων δανείων (30 δισ. ευρώ). Επομένως παραμένει το υπόλοιπο 60%, το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με άλλες πρωτοβουλίες. Σε αυτές κυρίαρχη θέση κατέχει η πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία προβλέπει τη μεταφορά των υπόλοιπων μη εξυπηρετούμενων δανείων, μαζί με τμήμα των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων (DTCs), σε ιδιωτικές ειδικές εταιρείες διαχείρισης (Asset Management Companies). Η λύση που προτείνεται από την Τράπεζα της Ελλάδος είναι και αυτή συστημικού χαρακτήρα, ενώ δεν επιβαρύνει περαιτέρω τους φορολογούμενους. Η ομαλή χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, στην οποία θέλουν να συμβάλουν οι παραπάνω πρωτοβουλίες, είναι, σε αυτή τη συγκυρία, εκ των ων ουκ άνευ για την επιτυχή επαναλειτουργία των τραπεζών και την ανάκαμψη της οικονομίας».
ΟΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
«Τολμηρές οι έως τώρα μεταρρυθμίσεις»
- Πώς αξιολογείτε τις πρώτες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της νέας κυβέρνησης;
«Μέχρι στιγμής, η κυβέρνηση έχει ήδη επιδείξει τολμηρότητα στις μεταρρυθμίσεις, π.χ. στη μεταρρύθμιση του κράτους, στην επιβολή του νόμου και της τάξης, στην επίλυση των προβλημάτων των τραπεζών... Κρίνοντας από τις νέες πρωτοβουλίες που παίρνει σχετικά με μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία (π.χ. νέος νόμος-πλαίσιο για την ανώτατη Παιδεία), στο “επιχειρείν” (π.χ. αναπτυξιακό νόμος) και στο φορολογικό πλαίσιο, εκτιμώ ότι η παραπάνω τάση θα συνεχιστεί».
