Εξαιρετικά πιο αυστηρό και περιοριστικό γίνεται το πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας υπερχρεωμένων δανειοληπτών, αφού ο διάδοχος του “νόμου Κατσέλη”, που πέρασε χθες από τη Βουλή έχοντας εξασφαλίσει (μέχρι... νεωτέρας) το “ΟΚ” των δανειστών, αφήνει εκτός πλαισίου πολλούς δανειολήπτες που κάλυπτε το παλιότερο καθεστώς.
Για την ακρίβεια, υπολογίζεται ότι μιλάμε για ύψος “κόκκινων” δανείων περί τα 10-11 δισ. ευρώ, εκείνα που θα τύχουν προστασίας από κατασχέσεις κ.λπ. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι το ότι η κυβέρνηση συμπεριέλαβε σε πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας και επιχειρηματικά δάνεια, παρά τις έντονες αντιρρήσεις των δανειστών.
Στην “ομπρέλα” του νέου προστατευτικού πλαισίου θα μπορέσει να υπαχθεί το 70% των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων, τα οποία αντιστοιχούν σε περίπου 150.000 δανειολήπτες. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την ταξινόμηση των δανείων ανά κλίμακες των 25.000 ευρώ (έως 25.000, 25.000-50.000 κ.ο.κ.), που έκαναν οι τράπεζες προκειμένου να υπολογίσουν την περίμετρο αυτών που μπορούν να ενταχθούν στο νέο πλαίσιο, προκύπτει ότι το 75% των δανειοληπτών με “κόκκινα” στεγαστικά χρωστούν έως 150.000 ευρώ.
Το εύρος των δανείων που θα μπορέσουν να υπαχθούν στον νέο νόμο διαμορφώνεται μεταξύ 8,5 και 11 δισ. ευρώ. Τα δάνεια αυτά θα μπορέσουν να επανέλθουν σε τακτική αποπληρωμή μέσω της ρύθμισής τους με μείωση επιτοκίου (από το 4% στο 2%), επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής (25 έτη), κρατική επιδότηση και “κούρεμα” της οφειλής πάνω από το 120% της σχέσης δανείου προς αξία ακινήτου.
Υπολογίζεται ότι με τον συνδυασμό των ανωτέρω, που θα περιλαμβάνονται αθροιστικά στις ρυθμίσεις που θα γίνουν στους “κόκκινους” δανειολήπτες στεγαστικών δανείων, η μηνιαία δόση θα μειωθεί από 50% έως 70% και μία δόση των 1.000 ευρώ θα μπορεί να πέσει στα 500 έως 300 ευρώ.
Όπως φάνηκε από τις τοποθετήσεις του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκη, του υπουργού Επικρατείας Α. Φλαμπουράρη και της γενικής γραμματέως της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Χ. Απαλαγάκη στην προχθεσινή παρουσίαση της τροπολογίας στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, κυβέρνηση και τράπεζες συμφωνούν ότι το ποσοστό των δανείων που καλύπτονται από το νέο πλαίσιο είναι αρκετά υψηλό, «λαμβανομένων υπόψη και των αναγκών των συνεπών δανειοληπτών», όπως τονίστηκε χαρακτηριστικά.
«Θα θέλαμε το ύψος της υπολειπόμενης οφειλής στα 130.000 ευρώ να είναι υψηλότερο και η περίμετρος των επιλέξιμων δανείων ακόμη μεγαλύτερη. Όμως αναγνωρίζουμε ότι υπάρχουν δεσμεύσεις σε σχέση με τις τράπεζες, την ΤτΕ και την ΕΚΤ», σημείωσε ο υπουργός Επικρατείας Α. Φλαμπουράρης.
Ακόμα πιο αυστηροί έγιναν οι όροι ένταξης των επιχειρηματικών δανείων στον νέο νόμο Κατσέλη. Με νομοθετική βελτίωση που κατέθεσε ο υπουργός Οικονομίας Γιάννης Δραγασάκης μειώνεται στις 100.000 από 130.000 ευρώ, που προβλεπόταν αρχικά, το όριο των οφειλών των επιχειρηματιών με υποθήκη πρώτης κατοικίας, που μπορούν να ενταχθούν στον νόμο που διαδέχεται τον νόμο Κατσέλη.
Σημειώνεται ότι τα επιχειρηματικά δάνεια είχαν, ούτως ή άλλως, χαμηλότερη αντικειμενική αξία πρώτης κατοικίας (σε 175.000 ευρώ έναντι 250.000 ευρώ για τα φυσικά πρόσωπα). Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν αποκλείεται και αυτό το κριτήριο να μειωθεί εκ νέου λόγω των πιέσεων των δανειστών.
Από πλευράς τραπεζών, η γενική γραμματέας της ΕΕΤ επισήμανε ότι το νέο πλαίσιο ισορροπεί με απόλυτα ικανοποιητικό τρόπο αντιτιθέμενες επιδιώξεις και καλύπτει μια μεγάλη κατηγορία δανειοληπτών που χρειάζονται προστασία, την οποία επιμερίζονται τράπεζες και Δημόσιο.
«Σκοπός του νέου πλαισίου δεν είναι να δημιουργήσει μια νέα γενιά προβληματικών δανείων», τόνισε η Χ. Απαλαγάκη, χαρακτηρίζοντας πολύ κακό νόμο τον μέχρι πρότινος ισχύοντα νόμο Κατσέλη, καθώς «εμπέδωσε μακρά απροθυμία πληρωμών στους έχοντες και κατέχοντες».
Όπως είπε, μόλις τον Ιούνιο του 2018, με εφαρμογή από τον Σεπτέμβριο 2018, δόθηκε η δυνατότητα άρσης του τραπεζικού απορρήτου, ώστε οι τράπεζες να μπορούν να εντοπίζουν στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Εμμέσως πλην σαφώς, παρουσιάζοντας την τροπολογία, και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης συμφώνησε στο ότι ο προηγούμενος νόμος διάβρωσε την κουλτούρα πληρωμών, αφού, όπως είπε, οι στρατηγικοί κακοπληρωτές υπολογίζονται στο 25% των δανειοληπτών με μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Υπενθυμίζοντας ότι έχει υποβάλει παλαιότερα σχετική πρόταση στις τράπεζες, κάλεσε την αντιπολίτευση να καταθέσει τροπολογία και δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα τη δει θετικά, αν δεν υπάρχει αντίρρηση από την ΤτΕ. Επισήμανε όμως εξαρχής ότι είναι αυτονόητο πως τα δάνειά μας πρέπει να τα πληρώνουμε και δεν κάνουμε χάρη (στις τράπεζες) όταν τα πληρώνουμε.
Αναφερόμενη στο ποσοστό (25%) των στρατηγικών κακοπληρωτών, η γ.γ. της ΕΕΤ είπε ότι αυτό προκύπτει από την αποδελτίωση των δικαστικών αποφάσεων, οι οποίες είναι απορριπτικές σε αιτήσεις του νόμου Κατσέλη. Ο νέος νόμος, όπως είπε, επιτρέπει την προσφυγή στο δικαστήριο, αλλά η διαδικασία δεν κάνει πλέον εύκολο σε κάποιον να κερδίζει χρόνο, αφού με αυτήν την πρακτική χάνει τελικά αυτός που δικαιούται προστασία.
Επιμέλεια: Νίκος Κοσμαδάκης
