Τις κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη ανησυχούν η ανυπομονησία και η αγανάκτηση του κοινού απέναντι στο κύμα ακρίβειας, που εκδηλώνεται με εβδομαδιαίες διαδηλώσεις στη Γερμανία, με απεργίες στη Γαλλία και με εκδηλώσεις οργής από πελάτες σούπερ μάρκετ στην Ιταλία.
Τα πρόσφατα οικονομικά προβλήματα της Βρετανίας είχαν ως αφορμή τους ανέφικτες προτάσεις για φοροαπαλλαγές από την παραιτηθείσα πρωθυπουργό Λιζ Τρας. Η αποχώρησή της από την Ντάουνινγκ Στριτ στέλνει, ωστόσο, σαφές μήνυμα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για την τύχη που περιμένει όσους αποτύχουν να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό και την υποχώρηση του βιοτικού επιπέδου.
Η κατάσταση είναι ακόμη πιο κρίσιμη στην ηπειρωτική Ευρώπη, με το ετήσιο ποσοστό πληθωρισμού να βρίσκεται στο 10,9%, το υψηλότερο εδώ και δεκαετίες. Τις πληθωριστικές αυτές τάσεις ενισχύει η διστακτική στάση των Ευρωπαίων στη λήψη δραστικών μέτρων κατά του Πούτιν εξαιτίας της εξάρτησής τους από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Η έλευση του χειμώνα σημαίνει ότι η συλλογική ευρωπαϊκή στροφή μακριά από το ρωσικό φυσικό αέριο έχει επιπτώσεις σε κάθε νοικοκυριό και απειλεί να αποθαρρύνει το κοινό από το ενιαίο μέτωπο κατά του Πούτιν.
Ο απερχόμενος πρωθυπουργός της Ιταλίας και αρχιτέκτονας του ενιαίου μετώπου κατά της Ρωσίας, Μάριο Ντράγκι, έχει προειδοποιήσει για το ενδεχόμενο κοινωνικής αναταραχής εφόσον η Ευρώπη δεν συμφωνήσει σε πλαφόν τιμών για το εισαγόμενο φυσικό αέριο.
«Καμπανάκι» Ντράγκι
Η αύξηση των τιμών της ενέργειας, είπε ο Ντράγκι τον Σεπτέμβριο, θα θέσει «σε κίνδυνο την οικονομική ανάκαμψη, θα περιορίσει την αγοραστική ισχύ των νοικοκυριών και θα πλήξει την παραγωγική ικανότητα των επιχειρήσεων». Η στιγμή αυτή μοιάζει να πλησιάζει, καθώς οι απεργίες και οι διαδηλώσεις κατά της ακρίβειας προμηνύουν περίοδο κοινωνικής και εργασιακής αναταραχής, όμοια της οποίας δεν έχουμε δει από τη δεκαετία του 1970.
«Η σημερινή εικόνα θυμίζει την περίοδο μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Β΄ Παγκόσμιο και τη δεκαετία του ’70. Το απεργιακό κύμα συνδυάσθηκε με μεγάλη άνοδο του πληθωρισμού», σημειώνει ο Κερτ Βάντεϊλ του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών Εργατικών Συνδικάτων, ETU Institute.
Πιέσεις στην Ιταλία
Στην Ιταλία, η πίεση αυξάνεται καθημερινά. Τα συνδικάτα απαιτούν από την κυβέρνηση να δαπανήσει περισσότερα σε επιδοτήσεις για το ρεύμα των νοικοκυριών, αλλά και επιχειρήσεων, όπως οι εξαρτημένοι από το ηλεκτρικό ρεύμα πηλοπλάστες και οι αγρότες που στενάζουν από την αύξηση της τιμής λιπασμάτων.
Στις αρχές της εβδομάδας, ο πρώην πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε, ο οποίος έχει αναγεννηθεί πολιτικά ως λαϊκιστής προστάτης των φτωχών στον ιταλικό Νότο, ανακοίνωσε την πρόθεσή του να βρεθεί στη διαδήλωση της 5ης Νοεμβρίου για ειρήνη στην Ουκρανία και αναστολή των εξαγωγών όπλων προς το Κίεβο. Επικριτές του Κόντε τον κατηγορούν ότι επιδιώκει τη συνθηκολόγηση της Ουκρανίας.
Η επερχόμενη κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι θα πρέπει τώρα να βρει τρόπους ώστε να περιορίσει τις επιπτώσεις του πληθωρισμού για τους πολίτες, χωρίς να ενισχύσει τα ήδη υπέρογκα ελλείμματα. Ο Ντράγκι, ως πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ, έχει τονίσει ότι τα μεγάλα ελλείμματα τρομάζουν τις διεθνείς αγορές, οδηγούν σε αυξήσεις επιτοκίων και πλήττουν το πορτοφόλι των Ιταλών. Το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν αυτό μπορεί να αποφευχθεί, με την Ευρώπη να αντιστέκεται παράλληλα στις ενεργειακές σειρήνες της Ρωσίας και του φθηνού φυσικού αερίου της.
Στη Βαλτική
Οι βαλτικές χώρες, που υπέστησαν το μεγαλύτερο οικονομικό πλήγμα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, έδειξαν ότι η αντίσταση στον Πούτιν παραμένει απόλυτη προτεραιότητα. Η Εσθονία, η οποία κατέγραψε τον περασμένο μήνα πληθωρισμό 24%, ο υψηλότερος στην Ευρώπη, διατήρησε τη στάση της υπέρ της Ουκρανίας, όπως έκαναν και η Λιθουανία και η Λετονία. Η απώλεια αγοραστικής ισχύος δεν μπορεί, όμως, να στερείται επιπτώσεων.
Η Βρετανία, από τη μεριά της, έχει σταθεί σταθερή στο πλευρό της Ουκρανίας. Η κατάρρευση της κυβέρνησης Τρας έχει ήδη προκαλέσει συζήτηση γύρω από το ύψος των αμυντικών δαπανών και την ανάγκη περιορισμού τους.
Στη Γερμανία, ο κυβερνητικός συνασπισμός προσπαθεί να βγει από τη δυσχερή θέση αυξάνοντας τις κρατικές δαπάνες. Ουδείς γνωρίζει, ωστόσο, εάν η μέθοδος αυτή θα φέρει ταχεία ανακούφιση ή θα κλονίσει περαιτέρω την ήδη εύθραυστη συμμαχία υπέρ της Ουκρανίας. Ποσοστό 67% των Γερμανών δηλώνουν ότι ανησυχούν για το αυξανόμενο κόστος ζωής.
(φωτογραφία αρχείου pexels.com)
