Σήμερα οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρώπης, που συγκροτούν την ΕΚΤ, συναντώνται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία στη Φρανκφούρτη. Τα περιθώρια που αφήνει η κατάσταση που έχει προηγηθεί είναι μηδενικά για να παραμείνουν αδρανείς.
Ίσως είναι η πρώτη φορά που η Κριστίν Λαγκάρντ και αυτοί που την επέλεξαν θα πρέπει να δείξουν με τόσο κρίσιμο τρόπο ότι είναι σε θέση να καλύψουν το κενό που άφησε η αποχώρηση του Μάριο Ντράγκι.
Έχει προηγηθεί ένα εξαιρετικά κρίσιμο 48ωρο, στο οποίο το τραπεζικό σύστημα, τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στις ΗΠΑ, είδε ξανά... το “αίμα του να παγώνει”, αφού η διατραπεζική, που σε απόλυτους αριθμούς “πνίγεται” σε υπερπλεονάζουσα ρευστότητα, χρειάστηκε μέσα σε ένα 24ωρο περισσότερα από 216 δισ. δολάρια επιπλέον ρευστότητα, για να λειτουργήσουν οι χρηματαγορές και να μην καταρρεύσουν τα χρηματιστήρια.
Μέσα σε δύο περίπου εβδομάδες η Wall Street έχει γνωρίσει τρεις “βουτιές” της τάξης των χιλίων μονάδων και άλλες τρεις “εκρήξεις” επίσης της τάξης των χιλίων μονάδων... Μια κατάσταση απόλυτης αβεβαιότητας, όπως έχει χαρακτηριστεί από τον επικεφαλής του χρηματοπιστωτικού και οικονομικού τμήματος της BIS (Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών), Κλάουντιο Μπόριο.
Το κλείσιμο των αγορών στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας οδήγησε τους δείκτες που αποτυπώνουν το stress ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρωζώνη, να χτυπάνε και πάλι “κόκκινο”. Την περασμένη Δευτέρα αυτό αποτυπώθηκε σε μια εκ νέου πτώση χωρίς τέλος στα χρηματιστήρια, με αποτέλεσμα η Fed να υποχρεωθεί - για πολλοστή φορά μέσα σε δέκα ημέρες - να πολλαπλασιάσει τα ποσά ρευστότητας που έριξε σε ένα 24ωρο στο σύστημα με δημοπρασίες μιας ή περισσότερων ημερών.
Υπερδιπλασίασε σε 216 δισ. δολάρια την παροχή ρευστότητας και, ταυτόχρονα, ο Μνούτσιν, υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Τραμπ, τηλεφώνησε στους επικεφαλής των μεγάλων αμερικανικών τραπεζών για μια έκτακτη συνάντηση μέσα στην εβδομάδα.
Όπως αναφέρουν κάποιοι σχολιαστές, περισσότερο από τα δεκάδες δισ. της Fed που “έριξε” μέσα σε 24 ώρες, η “είδηση” για το τηλεφώνημα του Μνούτσιν θα αρκούσε για να κάνει τη Wall Street να επιστρέψει... πάνω από την επιφάνεια του νερού, καθώς παραμένουν ζωντανές οι εικόνες από την ανάλογη συνάντηση του 2008 με τον Σάμερς και τον Μπερνάνκε, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers και όσα ακολούθησαν τότε.
Στην Ευρώπη η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας, σε μια κίνηση μάλλον αναπάντεχη, αλλά προσωρινά επαρκή, όπως φάνηκε στη συνέχεια, για να δώσει αναπνοές στο City, μείωσε 0,5% τα επιτόκια και ενεργοποίησε ένα πακέτο δανείων προς το τραπεζικό σύστημα, με στόχο τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Το μεγάλο ερώτημα είναι πλέον το τι θα κάνει σήμερα η ΕΚΤ, η οποία έχει σχεδόν εξαντλήσει τα υφιστάμενα εργαλεία που είχε βγάλει από το... συρτάρι ο Μάριο Ντράγκι για τελευταία φορά τον περασμένο Σεπτέμβριο (12/9/2019).
Τα επιτόκια είναι ήδη “αρνητικά”, το QE είναι ήδη σε λειτουργία, και τα νέα TLTROs έχουν επίσης δρομολογηθεί.
Τι μπορεί να κάνει περισσότερο η κ. Λαγκάρντ; Νέα μείωση επιτοκίων; Αύξηση των αγορών τίτλων μέσω του QΕ; Περισσότερα δάνεια; Ποια θα είναι η διαφορά, πολύ περισσότερο που τώρα οι οικονομίες της Ευρωζώνης αντιμετωπίζουν τις συνδυασμένες συνέπειες τής ήδη υπάρχουσας οικονομικής επιβράδυνσης με αυτές της εξάπλωσης του κορωνοϊού;
Η απάντηση δεν είναι καθόλου εύκολη, καθώς η τρίτη ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης, η ιταλική, έχει ήδη βυθιστεί “απομονωμένη” από τον κορωνοϊό στην ύφεση, η γερμανική με δυσκολία κρατιέται να μη “γλιστρήσει” σε ύφεση, και η γαλλική οικονομία επιβραδύνει πλέον με σταθερό τρόπο προς τη βέβαιη ύφεση.
Και όλα αυτά εν μέσω μιας κατάστασης όπου η εξάπλωση του κορωνοϊού δεν έχει ακόμα ξεδιπλώσει στο πεδίο της οικονομίας τις πιθανές του συνέπειες... Ο κ. Βάιντμαν της Budesbank, σε πρόσφατη ομιλία του, υποστήριξε ότι «...οι κεντρικές τράπεζες κέρδισαν τον πόλεμο (σ.σ. αναχαίτισαν την κρίση μετά το 2008), χάνοντας όμως την ειρήνη (σ.σ. δε σταθεροποίησαν την οικονομία στη συνέχεια)... Το κόστος ήταν τεράστιο (enormous)... η πλήρης απώλεια της εμπιστοσύνης του ιδιωτικού χρηματοπιστωτικού συστήματος...».
