Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επιθυμεί να αντικαταστήσει το ασφαλιστικό Κατρούγκαλου (το οποίο έχει άλλωστε τρωθεί ανεπανόρθωτα από σειρά αποφάσεων του ΣτΕ) με το δικό της, αλλά αυτό δε θα γίνει... μονοκοπανιάς, αλλά σε δόσεις, κατά τη διάρκεια ενός ολόκληρου επταμήνου.
Συγκεκριμένα, οι αλλαγές στο ασφαλιστικό θα αρχίσουν να “τρέχουν” τον Ιανουάριο του 2020 και το κύριο σώμα των παρεμβάσεων προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούλιο του 2020.
Και αυτό γιατί κατά τη διάρκεια του επταμήνου θα “τρέξουν”, σε τρεις μεγάλες “δόσεις”, οι αλλαγές τις οποίες σχεδιάζει το υπουργείο Εργασίας σε εισφορές και συντάξεις, και οι οποίες θα περιλαμβάνονται σε νομοσχέδιο το οποίο θα καταθέσει στη Βουλή τον προσεχή Ιανουάριο.
Δύο εξ αυτών των “δόσεων” έχουν “κλειδώσει” πολιτικά. Η πρώτη είναι το νέο σύστημα προκαθορισμένων εισφορών για τους μη μισθωτούς (επαγγελματίες, αγρότες), το οποίο θα τεθεί σε ισχύ από την 1η/1/2020, χωρίς όμως - σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες που επικαλείται το capital.gr από κύκλους του υπουργείου Εργασίας - να έχει αποκλειστεί ρητά η αναδρομική ισχύ του από την 1η/10/2019.
Η δεύτερη “δόση” αλλαγών που όχι μόνο έχει “κλειδώσει” πολιτικά, αλλά περιλαμβάνεται στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του 2020, είναι η μείωση 0,90% στις εισφορές της πλήρους μισθωτής απασχόλησης από την 1η/7/2020.
Τέλος, η τρίτη “δόση” αλλαγών, η οποία όμως δεν έχει ακόμα πλήρως αποσαφηνιστεί πολιτικά (παρά μόνο σε ό,τι αφορά τις επικουρικές συντάξεις), ούτε ιδίως δημοσιονομικά, θα “τρέξει” μεταξύ Φεβρουαρίου και Ιουλίου (δηλαδή μεταξύ της εφαρμογής του νέου συστήματος εισφορών των μη μισθωτών και της μείωσης των εισφορών για τους μισθωτούς) και αφορά τις αυξήσεις σε επικουρικές και κύριες συντάξεις, κατ’ εφαρμογή των πρόσφατων αποφάσεων του ΣτΕ.
Βεβαίως όλα αυτά είναι οι παρεμβάσεις “διορθωτικού χαρακτήρα” στο υφιστάμενο ασφαλιστικό, θεωρείται ωστόσο βέβαιο ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. πριν από την εξάντληση της τετραετίας θα έχει προχωρήσει σε μια θεμελιώδη αλλαγή του ασφαλιστικού συστήματος, ώστε να μπουν ενεργά στο “παιχνίδι” της κοινωνικής ασφάλισης οι ιδιωτικές εταιρείες. Είναι και στο πρόγραμμα της Ν.Δ. το ασφαλιστικό των “πολλαπλών πυλώνων”, με τον ένα εξ αυτών να είναι ιδιωτικός.
Ωστόσο, επί του παρόντος έχουμε τις διορθωτικές κινήσεις, για τις οποίες, σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες, το χρονοδιάγραμμα και το περιεχόμενο των επικείμενων αλλαγών στο ασφαλιστικό έχει ως εξής:
- Νέες εισφορές επαγγελματιών και αγροτών: Από 1η/1/2020 ή 1η/10/2019 θα ισχύσει το νέο σύστημα εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες (δηλαδή τους ασφαλισμένους των τέως ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΟΓΑ), στη βάση των προσφάτων αποφάσεων του ΣτΕ. Οι νέες εισφορές θα είναι πλήρως ανεξάρτητες από το εισόδημα, τα έτη ασφάλισης και τον κατώτατο μισθό.
Ωστόσο, θα υπάρχουν κλίμακες και ο κάθε αυτοασφαλισμένος θα επιλέγει κάθε χρόνο σε ποια κλίμακα επιθυμεί να υπάγεται, καταβάλλοντας κάθε μήνα το αναλογούν ποσό. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες:
- Για τους επαγγελματίες θα ανέρχονται οι μηνιαίες εισφορές κύριας σύνταξης-υγείας (ΕΦΚΑ-ΕΟΠΥΥ) μεταξύ 210 και 566 ευρώ.
- Για τους αγρότες οι εισφορές ΕΦΚΑ-ΕΟΠΥΥ θα ανέρχονται, μηνιαίως, μεταξύ 121 και 326 ευρώ.
- Οι μηνιαίες εισφορές επικουρικής ασφάλισης για τους επαγγελματίες (σ.σ. τους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους) θα ανέρχονται μεταξύ 42 και 61 ευρώ μηνιαίως.
- Οι μηνιαίες εισφορές για το εφάπαξ των επαγγελματιών (π.χ. των αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων) θα ανέρχονται μεταξύ 26 και 37 ευρώ.
Οι νέες εισφορές, πρακτικά, θα ισχύσουν, πιθανότατα, από τον Φεβρουάριο του 2020.
- Αυξήσεις στις κύριες και επικουρικές συντάξεις: Στη βάση των προσφάτων αποφάσεων του ΣτΕ, το υπουργείο Εργασίας σχεδιάζει τις ακόλουθες αυξήσεις:
* Σε κοντά 465.000 επικουρικές συντάξεις (“παλιές”, “νέες”, εκκρεμούσες). Αυτές θα λάβουν, κατά μέσο όρο, αυξήσεις 30%. Πρόκειται κατά βάση για τις επικουρικές συντάξεις που κόπηκαν από το 2016 και έπειτα. Η ισχύς των αυξήσεων θα ξεκινήσει από τον Οκτώβριο του 2019. Η πρώτη μηνιαία αύξηση αναμένεται να δοθεί, πιθανότατα, από τον ερχόμενο Φεβρουάριο ή Μάρτιο, ενώ τα αναδρομικά της περιόδου Οκτωβρίου 2019-Φεβρουαρίου 2020 δεν είναι ακόμα “κλειδωμένο” ότι θα δοθούν μαζί με την πρώτη μηνιαία αύξηση, δηλαδή τον ερχόμενο Φεβρουάριο ή Μάρτιο ή λίγο αργότερα, π.χ. προς τέλος του α’ επταμήνου του 2020.
* Σε κύριες συντάξεις (“παλιές”, “νέες”, εκκρεμούσες). Στο υπουργείο Εργασίας δεν έχουν ακόμα καταλήξει ποιοι συνταξιούχοι θα είναι τελικά οι δικαιούχοι των σχεδιαζόμενων αυξήσεων. Τα σενάρια τα οποία εξετάζεται η κυβέρνηση είναι τρία: να λάβουν αυξήσεις εκείνοι οι συνταξιούχοι που έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης, εκείνοι που έχουν πάνω από 35 έτη ή εκείνοι που έχουν πάνω από 40 έτη ασφάλισης. Πάντως, το ισχυρότερο σενάριο φαίνεται να είναι οι αυξήσεις σε όσους έχουν πάνω από 35 έτη ασφάλισης. Σε κάθε περίπτωση, οι αυξήσεις στις κύριες συντάξεις θα έχουν αναδρομική ισχύ από τον Οκτώβριο του 2019.
- Μειώσεις στις εισφορές της πλήρους μισθωτής απασχόλησης: Το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού για το 2020 προβλέπει μείωση 0,90% στις εισφορές των πλήρως απασχολούμενων μισθωτών. Η μείωση αυτή θα ισχύσει τον Ιούλιο του 2020 και συγκεκριμένα από την 1η/7/2020.
Πρόκειται για την 1η από τις 4 συνολικά ετήσιες μειώσεις στις εισφορές της πλήρους μισθωτής απασχόλησης τις οποίες έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση, στα πλαίσια της δέσμευσης για μείωση των εν λόγω κρατήσεων κατά 5 μονάδες κατά την περίοδο 2020-2023.
Ωστόσο, οι υπόλοιπες μειώσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, θα αποσαφηνιστούν τον ερχόμενο Απρίλιο, μαζί με το νέο 4ετές Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Πολιτικής.
