Με αφορμή τα παράπονα και τις καταγγελίες από δανειολήπτες-εγγυητές τραπεζών για τον τρόπο που λειτουργούν οι ενημερωτικές εταιρείες, οι γνωστές εισπρακτικές, όπου σε κάποιες περιπτώσεις δημιουργούν φόβο, τρόμο και γενικά επιτίθενται με μη νόμιμη και επιτρεπτή συμπεριφορά προς τους δανειολήπτες-καταναλωτές, με αποτέλεσμα κάποιοι να φτάνουν ακόμη και σε ψυχολογικά κέντρα, η Ένωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης, σε σχετική ανακοίνωσή της, καταγγέλλει τις συμπεριφορές επικοινωνίας των υπαλλήλων των εταιρειών, αλλά και δίνει τις οδηγίες της για τα δικαιώματα των οφειλετών απέναντι σε κάθε καταχρηστική συμπεριφορά που δέχονται από τις ενημερωτικές εταιρείες, αλλά και με ποιο τρόπο μπορούν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους και να τα προασπίσουν, προκειμένου να αποζημιωθούν λόγω των παράνομων ενεργειών τις οποίες υφίστανται, αλλά και οι εταιρείες αυτές να τιμωρηθούν είτε διοικητικά είτε δικαστικά.
Τι είναι οι ενημερωτικές (εισπρακτικές) εταιρείες; Είναι εταιρείες που έχουν ως αποκλειστικό καταστατικό σκοπό την εξώδικη ενημέρωση οφειλετών για την ύπαρξη ληξιπρόθεσμων και απαιτητών χρηματικών οφειλών τους έναντι δανειστών (συνήθως τραπεζών), καθώς και τη διαπραγμάτευση του χρόνου, του τρόπου και των λοιπών όρων αποπληρωμής των οφειλών, κατ’ εντολή και για λογαριασμό των δανειστών (συνήθως τραπεζών).
Οι εν λόγω εταιρείες συμβάλλονται με τους δανειστές (τράπεζες) με σκοπό (μόνο) να ενημερώνουν τους δανειολήπτες-οφειλέτες για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους (και όχι να ασκούν πίεση για να εξοφληθούν οι οφειλές αυτές!).
Δεν επιτρέπεται στις τράπεζες η ανάθεση εντολής ενημέρωσης για την ίδια ληξιπρόθεσμη οφειλή σε περισσότερες πλην μίας εισπρακτικής εταιρείας.
Τι προβλέπει ο νόμος για τη λειτουργία τους:
- Η επικοινωνία της εισπρακτικής με τον οφειλέτη πρέπει να γίνεται εντός εύλογου χρόνου και με συχνότητα τηλεφωνικών κλήσεων όχι παραπάνω από μία φορά ανά δύο μέρες.
- Η τηλεφωνική επικοινωνία από την εισπρακτική εταιρεία για την ενημέρωση του οφειλέτη για οφειλή επιτρέπεται να πραγματοποιείται μετά την πάροδο 10 τουλάχιστον ημερών από την ημέρα που αυτή κατέστη ληξιπρόθεσμη και μόνο από τις 9 π.μ. έως τις 8 μ.μ., και μόνο τις εργάσιμες ημέρες.
- Κατά την επικοινωνία του εκπροσώπου της εισπρακτικής εταιρείας με τον οφειλέτη, ο πρώτος θα πρέπει να κάνει γνωστή στον οφειλέτη την ιδιότητά του (εν προκειμένω υπάλληλος/εργαζόμενος της εταιρείας) και να μην αντιποιείται ιδιότητες που δε φέρει, δηλαδή να μη δίνει άμεσα ή έμμεσα στον οφειλέτη την εντύπωση ότι είναι υπάλληλος ή εκπρόσωπος της τράπεζας, δικηγόρος ή δικαστικός επιμελητής.
- Απαγορεύεται στον εκπρόσωπο της εισπρακτικής εταιρείας οποιαδήποτε άσκηση σωματικής βίας, ψυχολογικής πίεσης και γενικά οποιαδήποτε ενέργεια ικανή να προκαλέσει (ή έστω με σκοπό να προκαλέσει) στον οφειλέτη αίσθημα φόβου ως προς την τύχη του επαγγέλματός του, της περιουσίας του ή τη ζωής και την υγείας του, καθώς φυσικά και των οικείων του.
- Απαγορεύεται, επίσης, στον εκπρόσωπο της εταιρείας οποιαδήποτε προσβλητική συμπεριφορά με αποδέκτη τον οφειλέτη. Πέρα από αυτές καθαυτές τις προσβλητικές ή υβριστικές εκφράσεις, που φυσικά δε δικαιολογούνται για κανένα λόγο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι στην απαγόρευση αυτή εντάσσεται και η ειρωνεία που πιθανώς επιδεικνύει ο πρώτος απέναντι στον οφειλέτη.
- Επίσης, δεν επιτρέπεται και δε δικαιολογείται για κανέναν λόγο στους εκπροσώπους της εισπρακτικής εταιρείας η δυσφήμηση (ή και η απειλή δυσφήμησης) του οφειλέτη στο οικογενειακό ή εργασιακό περιβάλλον του. Δηλαδή, η ενημέρωση του εκάστοτε οφειλέτη για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του αφορά αυτόν και μόνο!
- Απαγορευμένη, επίσης, είναι κάθε παραπλανητική πληροφόρηση του οφειλέτη, καθώς και οι κατ’ οίκον ή στον χώρο εργασίας τού οφειλέτη επισκέψεις, όπως επίσης και οι επισκέψεις σε άλλους χώρους αυστηρώς προσωπικούς (ενδεικτικά αναφέρονται τα νοσοκομεία).
- Σε κάθε τηλεφωνική επικοινωνία με τον οφειλέτη, οι εταιρείες έχουν υποχρέωση να διαθέτουν εμφανή τον αριθμό προέλευσης κλήσης, να παρέχουν πλήρη και σαφή ενημέρωση στους οφειλέτες, τόσο για το ονοματεπώνυμο του καλούντος υπαλλήλου και την ιδιότητά του, όσο και για τον Αριθμό Μητρώου της εταιρείας.
- Απαγορεύεται στις εισπρακτικές εταιρείες να αντιποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο, κατά την επικοινωνία τους με τους οφειλέτες, την επωνυμία ή το διακριτικό τίτλο των δανειστών-εντολέων τους. Όπως προαναφέρθηκε, οι εισπρακτικές εταιρείες είναι διαφορετικές νομικές οντότητες από τις τράπεζες και υπόκεινται σε άλλο νομικό καθεστώς.
Σε περίπτωση παραβίασης των ανωτέρω υποχρεώσεων/απαγορεύσεων από τις ενημερωτικές εταιρείες, επιβάλλονται και διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Η τράπεζα με την οποία κάθε οφειλέτης-δανειολήπτης έχει συμβληθεί θα πρέπει να τον έχει εκ των προτέρων ενημερώσει σχετικά με τη δυνατότητα και την πρόθεση της τελευταίας να μεταβιβάσει τα προσωπικά του στοιχεία σε εισπρακτική εταιρεία, στην οποία και θα της αναθέσει να προβεί στις περαιτέρω ενέργειες ενημέρωσης.
Για να μπορέσει να διεκδικήσει τα νόμιμα δικαιώματά του, ο δανειολήπτης θα πρέπει να σημειώνει: Πότε έγινε η κάθε κλήση, με ποιον υπάλληλο μίλησε, ποια εταιρεία τον κάλεσε, ποιος είναι ο αριθμός της εταιρείας στο αντίστοιχο μητρώο των εταιρειών αυτών, ποιος ήταν ο τηλεφωνικός αριθμός από τον οποίο έγινε η κλήση, για ποια οφειλή τού έγινε η κλήση, αν ενημερώθηκε από τον υπάλληλο ότι η κλήση τους καταγράφεται, αν ο υπάλληλος κατά την αρχή της τηλεφωνικής συνομιλίας έκανε ταυτοποίηση των στοιχείων του οφειλέτη, για να επαληθεύσει ότι μιλάει με τον ίδιο, πώς του μίλησε ο υπάλληλος, τι ακριβώς ήταν αυτό που του είπε, τι εκφράσεις χρησιμοποίησε και πόσο διήρκεσε η κάθε κλήση.
* Επίσης, καλό θα ήταν όταν η συνομιλία γίνεται στο κινητό, ο κάθε οφειλέτης να αποθηκεύει ως εικόνα, όπως με τη μέθοδο “print-screen” (ούτως ώστε να μπορούν να προσκομισθούν εάν χρειαστεί στο δικαστήριο) ή με κάθε άλλο πρόσφορο τρόπο, τα στοιχεία των κλήσεων που αποθηκεύονται αυτόματα στο κινητό (δηλ. ο αριθμός που τον κάλεσε, η ημερομηνία που έγινε η κλήση και πόσο διήρκεσε αυτή).
* Αντίθετα, αν ο αριθμός ο οποίος καλεί τον οφειλέτη είναι μη εμφανής στον τελευταίο (δηλ. με απόκρυψη), δεν υπάρχει κανένας λόγος να απαντηθεί η κλήση, ενώ αν οι πολίτες διαπιστώσουν ότι τέτοιες κλήσεις με απόκρυψη επαναλαμβάνονται, καλό θα ήταν να απευθυνθούν στον οικείο πάροχο τηλεφωνίας που έχουν, ζητώντας να μάθουν ποιος τους καλεί και εν συνεχεία να απευθυνθούν στον εισαγγελέα.
* Ένα άλλο, επίσης, ζήτημα που θα πρέπει να γνωρίζουν οι οφειλέτες είναι ότι έχουν δικαίωμα, εφόσον όμως απαραίτητα ενημερώσουν πρώτα τον συνομιλητή τους και αυτός συμφωνήσει, να ηχογραφούν επίσης τις τηλεφωνικές αυτές κλήσεις.
* Επιπλέον, όπως αναφέρθηκε και ανωτέρω, καλό θα ήταν ο εκάστοτε οφειλέτης να κάνει χρήση του δικαιώματός όπως αιτηθεί να παραλάβει γραπτά αναλυτική κατάσταση για την οφειλή για την οποία δέχεται την τηλεφωνική κλήση.
