Μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να ενεργοποιηθούν τα πρόστιμα που προβλέπει η νομοθεσία για όσους δεν έχουν υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο εντός των καθορισμένων προθεσμιών (και των παρατάσεών τους). Κι αυτό καθώς φτάνουν μέχρι και τον Ιούνιο τα ραντεβού των πολιτών, οι οποίοι έχουν λάβει «βεβαίωση εμπρόθεσμης προσέλευσης», προκειμένου να ολοκληρώσουν την υποβολή της δήλωσής τους σε μεταγενέστερο χρόνο, μετά τη λήξη της τελικής προθεσμίας. Από εκεί και πέρα, όμως όπως τονίστηκε, δε θα υπάρξει άλλη περίοδος χάριτος.
Αυτό επιβεβαιώνεται και μετά τις ανακοινώσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που τονίζει πως μέσα στο α’ εξάμηνο του 2020 θα ενεργοποιηθούν τα πρόστιμα για τη μη υποβολή δηλώσεων ακίνητης περιουσίας στο Κτηματολόγιο, ενώ το ύψος τους θα εξαρτάται τόσο από την αντικειμενική αξία του ακινήτου όσο και από τον χρόνο καθυστέρησης της τακτοποίησης. Υπενθυμίζεται πάντως πως, απαντώντας στη Βουλή στον Βασίλη Κεγκέρογλου, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος ανακοίνωσε άτυπη παράταση στις διαδικασίες κτηματογράφησης μέχρι τέλους του έτους, χωρίς να επιβάλλονται πρόστιμα.
Ωστόσο, οι σαφείς δηλώσεις της Διοίκησης του Ελληνικού Κτηματολογίου και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠ.ΕΝ.), που δήλωναν ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να δοθούν άλλες παρατάσεις, φαίνεται ότι έπιασαν τόπο. Όπως και τα περίπου δύο εκατομμύρια μηνύματα που εστάλησαν μέσω του ΤΑΧΙS. Αυτό, άλλωστε, έδειξαν και οι τεράστιες ουρές που σημειώθηκαν στο Κτηματολογικό Ηρακλείου, όπως και στα κτηματολογικά γραφεία, στις περιοχές όπου έληγαν την περασμένη εβδομάδα οι προθεσμίες υποβολής δηλώσεων.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των μελετητών που έχουν αναλάβει τις κτηματογραφήσεις, «ο μηχανισμός των βεβαιώσεων εμπρόθεσμης προσέλευσης δούλεψε καλά και αναμένεται να οδηγήσει τελικά σε αύξηση των δηλώσεων έως και 25%». Σε πολλές περιοχές τα ραντεβού φτάνουν έως και το καλοκαίρι του 2020. Μάλιστα, τα δικαιώματα που θα διεκπεραιωθούν με ραντεβού ξεπερνούν αριθμητικά όσα έχουν υποβληθεί με τη συνήθη διαδικασία εντός των προθεσμιών, όπως π.χ. στην περίπτωση του Λασιθίου, όπου τα τελευταία ραντεβού έχουν κλειστεί για τον Φεβρουάριο, στον Άγιο Νικόλαο και τη Σητεία για τον Απρίλιο, ενώ στη Νεάπολη και την Ιεράπετρα για τον Μάιο.
Στο Οροπέδιο Λασιθίου, από τα 30.569 προεκτιμώμενα ιδιοκτησιακά δικαιώματα, τα 18.868 δηλώθηκαν εντός των προθεσμιών, ενώ για τη δήλωση άλλων 27.528 δικαιωμάτων κλείστηκαν ραντεβού. Αντιστοίχως, στον Άγιο Νικόλαο από σύνολο 127.233 δικαιωμάτων κλείστηκαν ραντεβού για τα 92.126, στην Ιεράπετρα από τα 171.598 δικαιώματα για τα 82.679 οι δηλώσεις ιδιοκτησίας θα κατατεθούν με ραντεβού και στη Σητεία από τα 214.526 δικαιώματα θα κατατεθούν με ραντεβού τα 47.849. Συνολικά σε όλες αυτές τις περιοχές της Κρήτης κλείστηκαν 23.400 ραντεβού για 250.182 δικαιώματα. Μέσω ραντεβού, θα κατατεθούν 270.000 δικαιώματα στο Ηράκλειο έως τα τέλη Απριλίου.
Στελέχη του Κτηματολογίου εκτιμούν ότι, με τη μέθοδο των ραντεβού, το ποσοστό δηλώσεων μπορεί να φτάσει ακόμη και το 80%. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η διαδικασία επιβολής προστίμων για όσους “ξεχάσουν” να δηλώσουν τις περιουσίες τους στο Κτηματολόγιο θα ξεκινήσει μετά τον ερχόμενο Ιούνιο.
Όπως πάντως σημείωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, «ουδείς εκπρόθεσμος πολίτης αντιμετωπίζει κίνδυνο να χάσει το ακίνητό του, αλλά θα υπήρχε μια ηθική αφερεγγυότητα απέναντι στους συνεπείς πολίτες αν δεν προβλεπόταν πρόστιμο για τον ασυνεπή, πρόβλεψη που έτσι κι αλλιώς επιβάλλει η νομοθεσία».
Όλα τα μέτρα για το Κτηματολόγιο
Την ίδια στιγμή, έγιναν ήδη γνωστά τα μέτρα που λαμβάνονται για την καλύτερη λειτουργία του Κτηματολογίου. Η πρώτη δέσμη μέτρων αφορά στις νομοθετικές και οργανωτικές παρεμβάσεις για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Κτηματολογίου. Η σημαντικότερη νομοθετική παρέμβαση αφορά στην παράταση της μετεξέλιξης των υποθηκοφυλακείων σε κτηματολογικά γραφεία.
Η μετεξέλιξη των 292 υποθηκοφυλακείων σε 17 κεντρικά κτηματολογικά γραφεία και 75 υποκαταστήματα, υπό τη διαχείριση του Κτηματολογίου, προβλέπεται ήδη από σχετικό νόμο που ψηφίστηκε το 2018 και προβλέπει ολοκλήρωση του μετασχηματισμού μέχρι τον Ιανουάριο του 2020. Όμως, επειδή αυτό είναι ανέφικτο, δίνεται παράταση έως το 2022!
Επίσης, δρομολογούνται ενέργειες για την άμεση στελέχωση του Κτηματολογίου. Στόχος είναι σύντομα να στελεχωθεί το εν λόγω τμήμα με τους 40 νομικούς επιστήμονες που απομακρύνθηκαν μέσω της αναβίωσης της έμμισθης εντολής που είχαν.
Παράλληλα, μέσω ΑΣΕΠ και σε συνεννόηση με τα υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών, δρομολογείται η πρόσληψη υπαλλήλων για τη στελέχωση των κατά τόπους κτηματολογικών γραφείων του φορέα. Επίσης, δρομολογείται η πρόσληψη 50 ατόμων που θα υλοποιήσουν το σημαντικό αυτό έργο.
Η δεύτερη δέσμη μέτρων αφορά στις νέες ψηφιακές υπηρεσίες που πρόκειται να εισαχθούν στη καθημερινότητα του Κτηματολογίου, προκειμένου να εξυπηρετεί πρωτίστως τον πολίτη, χωρίς ταλαιπωρία και περιττά έξοδα. Παράλληλα στόχος είναι χρονοβόρες και κοστοβόρες διαδικασίες για τον πολίτη, σήμερα, να αντικατασταθούν από το πάτημα ενός κουμπιού.
Ενδεικτικά, οι νέες ψηφιακές υπηρεσίες που εισάγονται είναι:
* Πρώτον, η παραγγελία, η πληρωμή και η χορήγηση πιστοποιητικών από τα κτηματολογικά γραφεία του φορέα θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά.
* Δεύτερον, η υποβολή συμβολαίων στα γραφεία του φορέα από τον συμβολαιογράφο θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά και χωρίς εμπλοκή του πολίτη.
* Τρίτον, η ηλεκτρονική υποβολή λοιπών πράξεων (δικαστικών αποφάσεων, κ.ά.) στα γραφεία του φορέα από τον δικηγόρο ή δικαστικό επιμελητή, χωρίς εμπλοκή του πολίτη. Ο χρόνος υλοποίησης προσδιορίζεται για το πρώτο τετράμηνο 2020.
* Τέταρτον, η ηλεκτρονική-εξ αποστάσεως έρευνα στα κτηματολογικά στοιχεία για όλες τις περιοχές που έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση. Ως χρόνος υλοποίησης ορίζεται το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους.
* Πέμπτον, ο προδικαστικός έλεγχος που θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά, καθώς θα δίνει τη δυνατότητα απευθείας σύνδεσης της εργασίας του μηχανικού με τη λειτουργούσα βάση του Κτηματολογίου και αποτελεί ουσιαστικά ένα σημαντικό βήμα στον δρόμο προς την υλοποίηση του ενιαίου ψηφιακού χάρτη. Για όλες τις παραπάνω ψηφιακές υπηρεσίες πρόκειται να εκδοθούν άμεσα Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα.
Η τρίτη δέσμη μέτρων αφορά στην ενίσχυση της συνεργασίας του Ελληνικού Κτηματολογίου με επαγγελματίες που είναι απαραίτητοι για την επιτυχή ολοκλήρωσή του.
