Στην Ελλάδα ισχύει απόλυτα η ρήση “ουδέν μονιμότερο του προσωρινού” και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από την υπόθεση της “έκτακτης” εισφοράς αλληλεγγύης, που επιβλήθηκε υποτίθεται “προσωρινά” το 2010μ αλλά σήμερα, οκτώ χρόνια αργότερα, συνεχίζει να αδειάζει περισσότερο το πορτοφόλι των φορολογουμένων.
Ωστόσο, μια γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους δίνει ελπίδες - αν και η... τελική απόφαση ανήκει και γι’ αυτό το θέμα στους δανειστές - ότι μπορεί η εισφορά να καταργηθεί, τουλάχιστον για τα κλιμάκια εισοδημάτων έως τις 30.000 ευρώ.
Το Συμβούλιο, καλούμενο να απαντήσει επί του θέματος, έκρινε ομόφωνα ότι η εισφορά αλληλεγγύης δεν αποτελεί φόρο εισοδήματος, παρά το γεγονός ότι ενσωματώθηκε στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και η ενσωμάτωσή της αυτή περιλαμβανόταν στις μνημονιακές δεσμεύσεις της χώρας.
Στο σκεπτικό της σχετικής γνωμοδότησης τονίζεται ότι η εισφορά επιβλήθηκε μόνο και μόνο ως μέτρο για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας στη χώρα τα τελευταία χρόνια και την αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους. Για το λόγο αυτό, όπως εξηγείται, δεν αποτελεί φόρο εισοδήματος, καθώς οι φόροι έχουν το χαρακτηριστικό ότι χρηματοδοτούν πάγιες λειτουργικές ανάγκες του κράτους. Έτσι, η εισφορά αλληλεγγύης είναι ουσιαστικά και μη ανταποδοτική για τους φορολογούμενους.
Στο κείμενο της γνωμοδότησης αναφέρεται επί λέξει ότι «η ειδική εισφορά αλληλεγγύης επιβλήθηκε... στο πλαίσιο μνημονιακής δεσμεύσεως, ως μέτρο αναγκαίο κατά την εκτίμηση του νομοθέτη, προς αποκατάσταση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, με στόχο την επίτευξη δημοσιονομικού πλεονάσματος ύψους 3,5% του ΑΕΠ, μέσω δημοσιονομικών και φορολογικών μεταρρυθμίσεων, τη διασφάλιση του βιώσιμου χαρακτήρα των δημόσιων οικονομικών και την επίτευξη σημαντικών και βιώσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων, τα οποία θα μειώνουν σταθερά το λόγο του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ.
Αντιθέτως, ο φόρος επί του εισοδήματος επιβάλλεται με σκοπό την εξυπηρέτηση πάγιων λειτουργικών αναγκών του κράτους (υγεία, παιδεία, άμυνα κ.λπ.), ανεξαρτήτως της συνδρομής ή μη ειδικών συνθηκών, οι οποίες μπορούν και μόνο να διαφοροποιήσουν το ύψος του φόρου. Συνεπώς, η εν λόγω εισφορά παρέχεται χωρίς ειδικό αντάλλαγμα, προς εξυπηρέτηση γενικότερου κρατικού σκοπού».
Η εισφορά αλληλεγγύης επιβλήθηκε για πρώτη φορά στα εισοδήματα του 2010 με την εξής κλίμακα:
α) Για συνολικό καθαρό εισόδημα από 12.001 ευρώ έως 20.000 ευρώ, υπολογιζόταν με συντελεστή ένα τοις εκατό (1%) επί ολόκληρου του ποσού.
β) Για συνολικό καθαρό εισόδημα από 20.001 ευρώ έως και 50.000 ευρώ, υπολογιζόταν με συντελεστή δύο τοις εκατό (2%) επί ολόκληρου του ποσού.
γ) Για συνολικό καθαρό εισόδημα από 50.001 έως και 100.000 ευρώ, υπολογιζόταν με συντελεστή τρία τοις εκατό (3%) επί ολόκληρου του ποσού.
δ) Για συνολικό καθαρό εισόδημα από 100.001 ευρώ και άνω, η ειδική εισφορά υπολογιζόταν με συντελεστή τέσσερα τοις εκατό (4%) επί ολόκληρου του ποσού.
Από τα εισοδήματα του 2016 και μετά η εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται με βάση την εξής κλίμακα:
Εισόδημα σε ευρώ Εισφορά αλληλεγγύης
0-12.000 0%
12.001-20.000 2,20%
20.001-30.000 5,00%
30.001-40.000 6,50%
40.001-65.000 7,50%
65.001-220.000 9,00%
>220.000 10,00%
Στο πλαίσιο των αντίμετρων που έχουν συμφωνηθεί για εφαρμογή από το 2020 και μετά - εφόσον δοθεί η σχετική έγκριση για εφαρμογή από τους Θεσμούς - η εισφορά πρόκειται να καταργηθεί για εισοδήματα έως 30.000 ευρώ και να μειωθεί για εισοδήματα από 30.000 έως 65.000 ευρώ.
Συγκεκριμένα για το τμήμα του εισοδήματος από 30.000 έως 40.000 ευρώ θα μειωθεί στο 5% και για το τμήμα του εισοδήματος από 40.000 έως 65.000 ευρώ θα μειωθεί στο 7%.