Στην Ευρώπη “στήνεται”, με κύρια πρωτοβουλία του ESM, το σχέδιο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, με στόχο την περαιτέρω απομείωσή του σε ποσοστό 25% περίπου του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου όσο και με το βραχυπρόθεσμο πακέτο που ήδη εφαρμόστηκε το 2017.
Με τις αγορές να προσαρμόζονται σιγά-σιγά στην προοπτική της νέας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, ο ESM και η Κομισιόν “τρέχουν” τα εναλλακτικά σενάρια αναδιάρθρωσής του στο πλαίσιο του πακέτου των μέτρων μακροπρόθεσμης παρέμβασης.
Το σχέδιο της νέας παρέμβασης στοχεύει καταρχήν στο πέρασμα από το 2022 στο 2023, όταν οι υποχρεώσεις εξυπηρέτησης του χρέους αυξάνονται κατακόρυφα στα 9,2 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Επιδίωξη της αναδιάρθρωσης είναι η μετακύλιση αυτής της επιβάρυνσης μακροπρόθεσμα.
Το 2023 είναι η χρονιά που δρομολογούνται ταυτόχρονα δύο εξελίξεις αντίθετης κατεύθυνσης όσον αφορά το χρέος.
Από τη μια πλευρά ξεκινά η περίοδος στην οποία μακροπρόθεσμα η Ελλάδα είναι δεσμευμένη με την υποχρέωση επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 2% του ΑΕΠ (από 3,5% μέχρι το 2022).
Από την άλλη ξεκινούν οι πληρωμές των υποχρεώσεων του δανείου του EFSF (2,5 δισ. ευρώ), ενώ παράλληλα αρχίζει η αποπληρωμή ομολόγων ετήσιου ύψους 1,8 δισ. ευρώ και “τρέχουν” οι πληρωμές του πρώτου δανείου 2,6 δισ. ευρώ και άλλα 2 περίπου δισ. ευρώ για το δάνειο του ΔΝΤ.
Συνολικά δηλαδή αυξάνεται η υποχρέωση εξυπηρέτησης του χρέους στα 9,2 δισ. ευρώ το έτος, στο οποίο ο προϋπολογισμός είναι υποχρεωμένος να εξασφαλίσει μεσομακροπρόθεσμα ένα πρωτογενές πλεόνασμα χαμηλότερο (2%).
Οι υπολογισμοί αυτοί βέβαια - όπως έχει αποδείξει η πραγματική εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας - μπορούν να ανατραπούν πολύ εύκολα από τις διεθνείς εξελίξεις.
Παρ' όλα αυτά, όμως, σ' αυτούς έχει βασιστεί η συμφωνία του Ιουνίου στο Eurogroup και με αυτή θα κλείσει η συμφωνία για το νέο πακέτο που θα στηρίζεται στο περιβόητο “ολιστικό πρόγραμμα ανάπτυξης” που θα καταθέσει (το σχέδιό του) μέχρι τα τέλη Απριλίου η ελληνική κυβέρνηση στο EWG.
Η “τέως” γαλλική πρόταση (έχει αρχίσει πλέον να αποδίδεται στους πραγματικούς εμπνευστές της, δηλαδή στον ESM και στον... ΟΔΔΗΧ) πρέπει στην τελική της μορφή να συνδέει με έναν αλγόριθμο τη σταθερά του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2% επί του ΑΕΠ, με τις μεταβλητές του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας και του ύψους της ετήσιας εξυπηρέτησης του χρέους.
Τα σενάρια διασύνδεσης των δύο μεταβλητών χρέους και ποσού εξυπηρέτησης του χρέους με το ελάχιστο ποσοστό 2% (επί του ΑΕΠ) του πρωτογενούς πλεονάσματος είναι περισσότερα από δύο, αλλά το ΔΝΤ επιμένει - τουλάχιστον μέχρι στιγμής - στην αποτύπωση σταθερών μεγεθών και όχι μιας μεταβλητής αυξομειούμενης σχέσης.
Αν αυτό διατηρηθεί, τότε η πλέον πιθανή “αποτύπωση” θα περιλαμβάνει ένα κανονικό σενάριο και ένα δυσμενές με σταθερά μεγέθη.
Όλα όμως φαίνεται πως θα κριθούν ως προς την τελική απόφαση στη συνάντηση της Εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ αυτό το μήνα στην Ουάσινγκτον (20-22 Απριλίου).
Στο μεταξύ, πάντως, οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων με αρκετά σκαμπανεβάσματα κινούνται πτωτικά και τα τελευταία 24ωρα έδειξαν δυνατότητες να σταθεροποιηθούν κάτω από το 4% (στο δεκαετές).
Η αλήθεια είναι ότι η συνεχιζόμενη γεωπολιτική αναταραχή στην Ανατολική Μεσόγειο και η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις επηρεάζουν αρνητικά τις αγορές με επιπτώσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε νέες αναβολές εκδόσεων στα ελληνικά ομόλογα.
Να σημειωθεί εδώ ότι μέρος της διαδικασίας που έχει συμφωνηθεί προβλέπει την έκδοση ενός δεκαετούς και ενός τριετούς ομολόγου, πριν από τα τέλη Ιουνίου, με στόχο την ενίσχυση του αποθεματικού που πρέπει να συγκεντρωθεί σαν μέρος του πακέτου ομαλής ολοκλήρωσης του τρίτου προγράμματος.
