Η ελάφρυνση του χρέους συνιστά άμεσο στόχο της κυβέρνησης, και οι προσπάθειες των δανειστών και του ΥΠ.ΟΙΚ. έγκεινται αυτή η ελάφρυνση να προσεγγιστεί μέσω χωρισμού του σχετικού πακέτου σε δύο τμήματα, ένα βραχυπρόθεσμο και ένα μακροπρόθεσμο. Η διαίρεση αυτή έχει να κάνει με το πώς θα χρησιμοποιηθεί το μεγάλο υπόλοιπο του δανείου των 86 δισ. ευρώ, το οποίο θα είναι διαθέσιμο μέχρι και την 20ή Αυγούστου.
Σύμφωνα με το σχεδιασμό που προς το παρόν έχει διαμορφωθεί από το αρμόδιο επιτελείο του ESM, η πρόταση στην οποία φαίνεται να συμφωνούν όλες οι πλευρές είναι να χρησιμοποιηθεί όλο το διαθέσιμο ποσό: δηλαδή τα 27 δισ. ευρώ από το υπόλοιπο του δανείου, συν τα “κέρδη” από τα ελληνικά ομόλογα που είχαν αγοράσει από τις τράπεζές τους οι κεντρικές τράπεζες των χωρών-μελών, αφενός για να αντικατασταθεί το “ακριβό” δάνειο του ΔΝΤ (με επιτόκιο που αγγίζει το 3,8%) και αφετέρου μέρος του διακρατικού δανείου (GLF).
Καθώς το διαθέσιμο ποσό των 27 δισ. ευρώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος στις 20 Αυγούστου, αυτό θα πρέπει να έχει ήδη χρησιμοποιηθεί μέχρι τότε, ήτοι από τα μέσα Ιουλίου μέχρι τις 20 Αυγούστου.
Το δάνειο του ΔΝΤ αρχίζει να βαραίνει στις πληρωμές του προϋπολογισμού από φέτος, καθώς το 2018 υπάρχουν πληρωμές περί το 1,8 δισ. ευρώ και το 2019 κάτι περισσότερο από 2,1 δισ. ευρώ. Το δάνειο αυτό εξοφλείται μέχρι το 2023 (μένει μόνο ένα ποσό της τάξης των 300 εκατ. ευρώ για το 2024).
Στις προθέσεις των δανειστών είναι να αποπληρωθεί αφενός ένα μέρος των διακρατικών υποχρεώσεων (GLF) που αφορούν σε δάνειο 52 δισ. ευρώ και το οποίο αρχίζει να αποπληρώνεται το 2020 με 700 εκατ. ευρώ τον πρώτο χρόνο, 2 δισ. ευρώ το 2021 και 2,6 δισ. ευρώ στη συνέχεια από το 2022, και αφετέρου το δάνειο του ΔΝΤ, που σχεδόν ταυτόχρονα από φέτος και μέχρι το 2023 δημιουργεί μια αυξημένη υποχρέωση παράλληλα με τις αποπληρωμές του διακρατικού δανείου. Για παράδειγμα, στο διάστημα από το 2020 μέχρι και το 2022 οι σωρευτικές υποχρεώσεις από τα δύο δάνεια ξεκινούν από 3 περίπου δισ. μέχρι και 5 περίπου δισ. ευρώ ετησίως. Η αντικατάστασή τους από τα 27 δισ. ευρώ του υπολοίπου του δανείου θα μεταφέρει τις υποχρεώσεις αυτές μερικές δεκαετίες αργότερα και με πολύ χαμηλότερο επιτόκιο.
Στο μετά την 20ή Αυγούστου κομμάτι του πακέτου σχεδιάζεται να ενταχθούν οι “επιστροφές” των κερδών από τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, που θα συνδυαστούν όμως με την “εφαρμογή” των εκκρεμοτήτων από το μεταρρυθμιστικό πλαίσιο του τρίτου προγράμματος - και τις προβλέψεις της περιβόητης γαλλικής πρότασης - που έτσι κι αλλιώς συνεχίζονται πέραν της 20ής Αυγούστου...
Προϋπόθεση όμως για να τρέξει μια τέτοια ρύθμιση για το χρέος, που - κατά τους υπολογισμούς του ESM - οδηγεί σε μια περαιτέρω ελάφρυνση της τάξης του 25% του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα, είναι να ενσωματωθούν στο “ολιστικό αναπτυξιακό πρόγραμμα” οι δεσμεύσεις τήρησης των μεταρρυθμίσεων του τρίτου προγράμματος, οι οποίες θα ελέγχονται από το ενισχυμένο πλαίσιο εποπτείας του αναθεωρημένου Συμφώνου Σταθερότητας.
Στη διαδικασία σύνθεσης των τριών πλευρών της σύνθετης αυτής συμφωνίας θα προηγηθεί η κατάθεση και συμφωνία του “ολιστικού προγράμματος” και η ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης, θα ακολουθήσει η διαμόρφωση και συμφωνία στο πλαίσιο εποπτείας και εν συνεχεία η συμφωνία για το μεσομακροπρόθεσμης παρέμβασης πακέτο ελάφρυνσης του χρέους.
Όσον αφορά, τέλος, την τέταρτη αξιολόγηση, δε θα αποτελέσει πρόβλημα, όσο δύσκολη και αν είναι. Δύο ομάδες εργάζονται ήδη παράλληλα: η πρώτη με επικεφαλής τον Ντέκλαν Κοστέλο, επικεφαλής της Κομισιόν στην τρόικα, που εργάζεται για τα προαπαιτούμενα και τροφοδοτεί το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών με πληροφορίες για το ελληνικό αναπτυξιακό πρόγραμμα, και μια δεύτερη υπό τον πρόεδρο του EWG, Χανς Φάιλμπριφ.
