Απογοητευτική για το μέλλον της ελληνικής γεωργίας και κτηνοτροφίας είναι η εικόνα που παρουσιάζει η χαρτογράφηση της αγροτικής παραγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με επίσημα στοιχεία που έχουν δημοσιοποιηθεί το 2016, όπου η χώρα μας εμφανίζεται με μη ανανεώσιμο ηλικιακά δυναμικό αγροτοκτηνοτρόφων και με ανησυχητικά στοιχεία ως προς τα επίπεδα της μόρφωσης, σε σύγκριση πάντα με τα στοιχεία που αφορούν συνολικά την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στον ίδιο "χάρτη" εμφανίζονται, εξάλλου, και τα προϊόντα με το μεγαλύτερο μερίδιο στην αγροτική παραγωγή της Ε.Ε.
Σε ό,τι αφορά τις ηλικίες, αναφέρεται ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 28 χωρών-μελών (έτος 2016), κάτω των 40 ετών είναι το 31% των αγροτών και το 42,4% του συνολικού εργατικού δυναμικού. Στην Ελλάδα οι αγρότες κάτω των 40 ετών δεν ξεπερνούν το 24,8% και το 40,3% του συνολικού εργατικού δυναμικού της χώρας.
Από 41 έως 64 χρονών στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το 59,2% των αγροτών και το 55,2% του συνόλου του εργατικού δυναμικού. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην Ελλάδα είναι 68,4% και 57,9%. Άνω των 65 ετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μόλις το 9% των αγροτών και το 2,4% στο σύνολο του εργατικού δυναμικού. Στην Ελλάδα τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 6,8% και 1,7%.
Το επίπεδο εκπαίδευσης
Σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση, στην Ευρωπαϊκή Ένωση το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης χαρακτηρίζει το 40,7% των αγροτών και το 17,9% στο σύνολο του εργατικού δυναμικού της χώρας. Στην Ελλάδα, τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 62,4% (!) των αγροτών και 23,4% στο σύνολο του εργατικού δυναμικού!
Το μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκφράζει το 50,2% των αγροτών και το 48% στο σύνολο του εργατικού δυναμικού. Τα αντίστοιχα ποσοστά είναι για την Ελλάδα 31,2% για τους αγρότες και 41,5% για το σύνολο του εργατικού δυναμικού.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης έχουν αγρότες σε ποσοστό 8,9% και στο σύνολο του εργατικού δυναμικού σε ποσοστό 33,9%. Στην Ελλάδα, τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 4,5% στους αγρότες και 35,1% στο σύνολο του εργατικού δυναμικού.
Η αγροτική παραγωγή
Σύμφωνα με τον ίδιο "χάρτη", στην Ε.Ε. εργάζονται 10 εκατομμύρια άνθρωποι στον αγροτικό τομέα, που αντιστοιχούν στο 4,4% της συνολικής απασχόλησης. Η αγροτική βιομηχανία έχει κέρδη 450 δισεκατομμυρίων ευρώ. Καλλιεργούνται συνολικά 119 εκατομμύρια στρέμματα, ενώ παράγονται και 6,4 εκατομμύρια τόνοι αλιευτικών προϊόντων.
Το μεγαλύτερο μερίδιο
Το μεγαλύτερο μερίδιο στην αγροτική παραγωγή της Ε.Ε. το καταλαμβάνουν (πάντα με τα στοιχεία του 2016) τα προϊόντα: λουκάνικα και κηπευτικά 13,2%, γάλα 12,2%, σιτηρά 10,7%, χοίροι 8,5% και βοοειδή 8,2%.
Και βέβαια, με τέτοια στοιχεία, μπορεί ο κάθε λογικός άνθρωπος να αναρωτηθεί πόσο σωστά παράγονται και τα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα από έναν γηρασμένο πληθυσμό, που αντιμετωπίζει και το πρόβλημα της χαμηλής μορφωτικής κατάστασης και ως εκ τούτου δεν μπορεί να προσαρμόζεται με τις εξελίξεις που διαμορφώνονται, ως προς την τεχνολογία, την τεχνογνωσία και το περιβάλλον.
Την ίδια ώρα, πολλά μπορεί να πει κανείς για τις επιδοτήσεις που δίνονται μέχρι σήμερα, για τον τρόπο με τον οποίο δόθηκαν ή αν αξιοποιήθηκαν σωστά από τους παραγωγούς, ώστε να εκσυγχρονιστούν και να αναπτύξουν τις εκμεταλλεύσεις τους.
Το σίγουρο είναι, πάντως, ότι οι επιδοτήσεις για πολλούς και διάφορους λόγους είχαν τελικά τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτό της αύξησης της παραγωγής των προϊόντων.
Και αυτό που ήθελε η Ευρωπαϊκή Ένωση, να μειώσει δραστικά τον αγροτικό πληθυσμό στην Ελλάδα, θεωρώντας τον ως ιδιαίτερα υψηλό σε σχέση με τον αγροτικό πληθυσμό των άλλων χωρών-μελών της, μάλλον το πέτυχε και συνεχίζει να το επιτυγχάνει, αφού η εγκατάλειψη της υπαίθρου είναι ένα συνεχές φαινόμενο για τη χώρα μας, που προφανώς και μπορεί κανείς να το διαπιστώσει μέχρι και από την πορεία της παραγωγής των προϊόντων.
Κτηνοτρόφοι: «Εμείς τα λέγαμε χρόνια»
Η κατάσταση είναι ακόμα πιο δραματική για τη χώρα μας, αν αναφερθούμε αποκλειστικά στο χώρο των κτηνοτρόφων, όπως σχολιάζει προς την εφημερίδα "Νέα Κρήτη" ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας Παναγιώτης Πεβερέτος.
Συγκεκριμένα, ο παλαίμαχος συνδικαλιστής κρούει για άλλη μια φορά το καμπανάκι του κινδύνου, λέγοντας στην εφημερίδα μας: «Οι κτηνοτρόφοι κάτω των 30 ετών αποτελούν μόνο το 6% του συνόλου των κτηνοτρόφων. Δηλαδή από τους περίπου 120 χιλιάδες αιγοπροβατοτρόφους, βοοτρόφους, αγελαδοτρόφους, χοιροτρόφους και πτηνοτρόφους, μόνο οι 7 χιλιάδες είναι κάτω των 30 ετών. Και η μεγάλη πλειοψηφία, πάνω από το 50%, είναι κτηνοτρόφοι άνω των 55 χρονών. Μειώνεται ραγδαία η κτηνοτροφία στη χώρα λόγω του ότι φεύγει κόσμος»!
Μάλιστα, ο Παναγιώτης Πεβερέτος σχολιάζει την έκθεση της Ε.Ε. λέγοντας πως «έτσι είναι, και χειρότερα, αφού από το 2016 και μετά η κατάσταση έχει χειροτερεύσει για τη χώρα μας ακόμα περισσότερο. Γι' αυτό όταν εμείς μιλούσαμε για Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης Κτηνοτροφίας, το οποίο και έχουμε καταθέσει αλλά δεν ακούει κανένας, μέσα στα 14 σημεία που είχαμε θέσει, ένα από αυτά ήταν ότι οι νέοι κτηνοτρόφοι πρέπει να έχουν για πέντε χρόνια απαλλαγή και από φόρους αλλά και να πληρώνουν το κατώτερο του ΕΦΚΑ. Όμως εκεί που ήταν στα 83 ευρώ, το ανεβάσανε και το πήγανε στα 100 ευρώ. Αν δεν υπάρξουν, δηλαδή, τέτοια κίνητρα, δεν μπαίνει κανείς στην αγροτική παραγωγή. Και ειδικά στην κτηνοτροφία, που είναι μια πολύ δύσκολη δουλειά. Πρέπει να επενδύσεις. Θέλει δουλειά πολλή. Θέλει προσωπική δουλειά. Δεν μπορείς, δηλαδή, να πεις "θα βάλω τον αλλοδαπό να μου ξεγεννήσει τα πρόβατα κι εγώ θα γλεντάω". Δεν είναι πορτοκάλια που αφήνεις το νερό τη νύχτα να ποτίσεις και φεύγεις»...
Και καταλήγει λέγοντας πως «στην Ελλάδα, αν δε δοθούν ισχυρά κίνητρα στους νέους για να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία, σε πολύ λίγα χρόνια δε θα έχουμε καθόλου κτηνοτροφία»...
Όπως μάλιστα ξεκαθαρίζει ο κ. Πεβερέτος, αυτός ο προβληματισμός τίθεται γενικότερα για τον πρωτογενή τομέα, αλλά κυρίως για την κτηνοτροφία, λόγω των δυσκολιών που εμφανίζει σε μια χώρα που κάποτε χαρακτηριζόταν για τη γεωργία και την κτηνοτροφία της.
Ρεπορτάζ: Χριστόφορος Παπαδάκης
