Σημαντικές αλλαγές στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ετοιμάζει το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης τον ερχόμενο Φεβρουάριο.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Αλέξη Χαρίτση, οι αλλαγές στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου, το οποίο είναι θεσπισμένο από το 1955.
Ο ίδιος ο υπουργός τόνισε πως το ισχύον πλαίσιο δεν έχει επαφή με τη σημερινή πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να προκύπτουν σημαντικές αγκυλώσεις στην εκτέλεση του προγράμματος. Με τις παρεμβάσεις αυτές, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας στοχεύει σ' έναν ακόμη αποτελεσματικότερο έλεγχο, αλλά και βελτίωση της αποδοτικότητας των κεφαλαίων που διατίθενται.
Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του 2017, που "έκλεισε" χθες, καταγράφει απορρόφηση περίπου 6,2 δισ. ευρώ, επί προβλεπόμενου προϋπολογισμού 6,750 δισ. ευρώ. Οι σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις που προωθούνται μέσω του νέου νομοθετικού πλαισίου είναι:
* Η πρώτη αλλαγή αφορά στη διάρκεια του ΠΔΕ. Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, το ΠΔΕ δε θα κλείνει οριστικά στο τέλος κάθε έτους, αλλά θα μπορεί να επεκτείνεται σε βάθος τριετίας, ακριβώς κατά τα πρότυπα του ΕΣΠΑ. Η παρέμβαση αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα όχι μόνο τον αποδοτικότερο σχεδιασμό των επενδύσεων, αλλά και τη διασφάλιση ότι στο τέλος του έτους δε θα "χάνονται" πόροι από έργα που για διάφορους λόγους καθυστέρησαν να υλοποιηθούν.
* Η δεύτερη αλλαγή αφορά στον τρόπο χρηματοδότησης των Δήμων μέσω του ΠΔΕ. Η χρηματοδότηση των έργων των Δήμων γίνεται σήμερα μέσω των Περιφερειών, οι οποίες παρεμβαίνουν ως αρχικοί δικαιούχοι.
Με την αναμενόμενη αλλαγή, οι Δήμοι θα χρηματοδοτούνται απευθείας και θα παρακάμπτεται ο ρόλος των Περιφερειών σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως εκείνες των φυσικών καταστροφών ή των τοπικών έργων.
Με αυτόν τον τρόπο, όπως δήλωσε ο κ. Χαρίτσης, η γραφειοκρατία θα περιοριστεί σημαντικά, όπως και οι καθυστερήσεις. Επιπλέον, θα πάψει η εξάρτηση των Δήμων από τις Περιφέρειες.
* Η τρίτη αλλαγή στοχεύει στη δημιουργία ενός μηχανισμός ελέγχου από το υπουργείο. Το υπουργείο Οικονομικών, όπως έχει διαμορφωθεί η σημερινή κατάσταση, δεν μπορεί να ελέγξει αν τα έργα που χρηματοδοτεί έχουν ολοκληρωθεί και πληρώνει με βάση τα παραστατικά που στέλνουν οι Δήμοι και οι Περιφέρειες.
Πολλές είναι οι περιπτώσεις εκείνων των έργων που, ενώ έχουν χρηματοδοτηθεί, δεν έχουν ολοκληρωθεί, πράγμα που προσκρούει σε χρόνιες παθογένειες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Με την υιοθέτηση του Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου επιτυγχάνεται η δυνατότητα παρακολούθησης της διαδρομής των κονδυλίων σε σχέση με την εκτέλεση των έργων.
4. Θα υπάρξει διεύρυνση του ορισμού "δημόσια επένδυση", προκειμένου να περιλαμβάνει και την επιχειρηματικότητα.
5. Άμεση μεταφορά κονδυλίων από το συγχρηματοδοτούμενο ΠΔΕ στο εθνικό ΠΔΕ.
Το τρέχον ΠΔΕ
Σε ό,τι αφορά το ΠΔΕ του 2017, σύμφωνα με το γενικό γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Παναγιώτη Κορκολή, οι πόροι που θα απορροφηθούν ανέρχονται στα περίπου 6,2 δισ. ευρώ, από 6,750 αρχικού προϋπολογισμού. Δηλαδή, μεταξύ του προϋπολογισμού και των στοιχείων από την εκτέλεση αναμένεται ότι θα υπάρξει απόκλιση περίπου μισού δισ. ευρώ.
Το κενό αυτό αποδίδεται κατά κύριο λόγο στην αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής του τρόπου υλοποίησης των δημοσίων συμβάσεων, στην εμπλοκή έργων λόγω προσφυγών στη Δικαιοσύνη, στις εκπτώσεις επί του αρχικού τιμήματος και στις καθυστερήσεις στην εκτέλεση-υλοποίηση έργων.
Ο προγραμματισμός του νέου έτους
Σε νομοθετικό επίπεδο, το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου θα κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο που αφορά στον έλεγχο και την εποπτεία των επιχειρήσεων και της αγοράς, ενώ αμέσως μετά θα υπάρξει νομοσχέδιο για την απλοποίηση των διαδικασιών λειτουργίας των βιομηχανικών μονάδων.
Μια fast track διαδικασία στα πρότυπα των στρατηγικών επενδύσεων, όπως είπε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας.
Για το υφιστάμενο έτος, στο σκέλος των χρηματοδοτήσεων το υπουργείο σχεδιάζει την προκήρυξη 10 δράσεων στο πλαίσιο του ΕΠΑνΕΚ (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα-Καινοτομία), προϋπολογισμού σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ. Παράλληλα, στις πρώτες εβδομάδες του 2018 θα ξεκινήσει το έργο "Εξ' οικονομώ κατ' οίκον" για φυσικά πρόσωπα και το πρόγραμμα "Επιχειρούμε έξω".
Ο κ. Χαρίτσης επισήμανε χθες πως ξεκίνησαν τη λειτουργία τους τα επενδυτικά σχήματα που έχουν υπογράψει ήδη συμφωνία με το Ταμείο Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Equifund) και ήδη ανιχνεύουν επιχειρήσεις, ενώ στα 872 εκατ. ευρώ ανέρχεται το ποσό που έχει διαθέσει η ΕΤΕπ στις ελληνικές τράπεζες, με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, για να χρηματοδοτηθούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ 440 εκατ. ευρώ έχουν δοθεί για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις.
Όσον αφορά στην Αναπτυξιακή Τράπεζα, ο κ. Χαρίτσης υποστήριξε: «Έχουμε δρόμο ακόμη» μέχρι την ίδρυσή της, δείχνοντας πως αποτελεί άμεσο στόχο της κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
