Η καλλιεργητική περίοδος των πρώιμων κηπευτικών υπό κάλυψη ξεκίνησε στην Ιεράπετρα, με ελάχιστους διαθέσιμους αλλοδαπούς εργάτες γης, καθώς οι περισσότεροι είχαν αρχίσει να εγκαταλείπουν την περιοχή κατά κύματα, μετά την επιβολή των capital controls, χωρίς να έχουν επιστρέψει ακόμη.
Στην Ελλάδα, όπου η ανεργία μαστίζει τη νεολαία, εδώ που ολόκληροι κλάδοι έχουν καταρρεύσει, όπως για παράδειγμα ο κατασκευαστικός, και χιλιάδες οικοδόμοι έχουν μείνει χωρίς δουλειά, υπάρχει μια μεγάλη αγροτική περιοχή, που τον περασμένο χειμώνα απασχολούσε 3-4 χιλιάδες αλλοδαπούς εργάτες γης. Φέτος αυτός ο ευλογημένος τόπος, κινδυνεύει, λόγω έλλειψης εργατικών χεριών, με συρρίκνωση του πρωτογενούς τομέα.
Αυτό το οξύμωρο σχήμα παρουσιάστηκε στην Ιεράπετρα από την αρχή του καλοκαιριού, όταν στην καθημερινή ειδησεογραφία κυριαρχούσε ο φόβος της επιστροφής στη δραχμή, για την οποία οι αλλοδαποί εργάτες δεν ήθελαν να ακούσουν κουβέντα.
Οι Πακιστανοί μετανάστες, οι Βούλγαροι, οι Αλβανοί και σε μικρότερο βαθμό οι Ρουμάνοι άρχισαν αμέσως να αναζητούν τρόπους να φτάσουν σε κάποια άλλη χώρα της Ευρώπης, όπου θα ένιωθαν πιο ασφαλείς. Ένα μικρό ποσοστό αλλοδαπών εργατών επέστρεψαν στην πατρίδα τους. Οι περισσότεροι όμως έφυγαν για την Ιταλία, την Ολλανδία και τη Γερμανία.
Από την πακιστανική κοινότητα της Βαϊνιάς, που αριθμούσε περισσότερα από 700 μέλη, για παράδειγμα, σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν απομείνει μόνο 100 άτομα, που όλα απασχολούνται στον αγροτικό τομέα.
«Έχουν ξεκινήσει οι φυτεύσεις των κηπευτικών στα θερμοκήπια και ενώ δεν έχουν επιστρέψει ακόμα οι αλλοδαποί εργάτες γης, που απασχολούνται κάθε χρόνο σε αυτές τις δουλειές από τους παραγωγούς, διαπιστώνεται ότι υπάρχει μεγάλη έλλειψη εργατικών χεριών. Η χρονιά δε θα ολοκληρωθεί κανονικά, αν δεν επιστρέψουν, και η παραγωγή θα συρρικνωθεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τοπική αγροτική οικονομία. Οι περισσότεροι Βαλκάνιοι εργάτες δεν έχουν επιστρέψει στις δουλειές τους. Μόνο κάποιοι λίγοι Πακιστανοί κυκλοφορούν ακόμη στα διάφορα στέκια τα πρωινά», μας είπε ο γεωπόνος κ. Γρηγόρης Δαμουλάκης.
Στο εργατικό στέκι της "Κληματαριάς", όπου κάθε πρωί οι εργάτες γης περιμένουν τους εργοδότες τους για να ξεκινήσουν την καθημερινή τους εργασία, τώρα πια βλέπεις ελάχιστους αλλοδαπούς.
«Οι περισσότεροι ξένοι εργάτες έχουν φύγει σε άλλες χώρες. Αναγκαστικά αυτή τη στιγμή, που η σεζόν είναι στο ξεκίνημά της, και οι δουλειές δεν είναι ακόμα πάρα πολλές, οι ντόπιοι αγρότες αναγκάζονται να τα κάνουν όλα μόνοι τους. Όταν μπουν όμως στο φόρτε της παραγωγής σε λίγες εβδομάδες και δε θα προλαβαίνουν τις καθημερινές δουλειές, τότε θα έχουν πραγματικά μεγάλο πρόβλημα. Ακόμη και εκείνοι που σκέφτονται να μειώσουν τα εργατικά έξοδα, γιατί δεν μπορούν να πληρώσουν τους αυξημένους φετινούς φόρους, σε λίγο καιρό θα υποχρεωθούν να αναζητήσουν τη βοήθεια των εργατών γης», μας είπε ο ξυλουργός κ. Αντρέας Καψούλιος.
Η ιδιοκτήτρια του μοναδικού βουλγάρικου παντοπωλείου της Ιεράπετρας κ. Σβέτα Ιβάνοβα δε δείχνει να ανησυχεί για την εξαφάνιση των συμπατριωτών της από την αγορά της Ιεράπετρας.
«Πιστεύω ότι μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου οι μόνιμοι εργάτες βουλγαρικής υπηκοότητας, που τόσα χρόνια δουλεύουν εδώ, θα επιστρέψουν όπου και αν έχουν πάει. Κάποιοι έφυγαν για να βρουν δουλειά το καλοκαίρι στα ξενοδοχεία, άλλοι πήγαν στη συλλογή των σταφυλιών και κάποιοι άλλοι γύρισαν και καλλιέργησαν ντομάτες και αγγούρια στη Βουλγαρία. Τις τελευταίες μέρες, όμως, έχουν αρχίσει να εμφανίζονται στην Ιεράπετρα σιγά-σιγά. Εγώ πιστεύω ότι οι περισσότεροι μετά τις εκλογές θα γυρίσουν και πάλι εδώ», μας είπε η κ. Σβέτα Ιβάνοβα.
Διαφορετική είναι η εντύπωση που έχει αποκομίσει μιλώντας με το παλιό του προσωπικό ο αγρότης κ. Κώστας Ηρειώτης. «Πιστεύω ότι οι περισσότεροι από εκείνους που έχουν φύγει δε θα επιστρέψουν για δουλειά.
Ο αρχηγός της πακιστανικής κοινότητας στην Ιεράπετρα λέει ότι, από τους 1.000 συμπατριώτες του, τώρα έχουν μείνει στην ευρύτερη Ιεράπετρα μόνο 125 εργάτες γης. Το 90% των Βούλγαρων και των Πακιστανών που έφυγαν πήγαν στην Ιταλία η στην Ολλανδία. Οι δε Αλβανοί που έφυγαν πήγαν στη Γερμανία. Αυτοί βρήκαν εκεί δουλειά και δε θα γυρίσουν στην περιοχή μας.
Αν δεν αφήσουν οι άνεργοι νέοι τις καφετέριες και αν δε βοηθήσει ο ΟΑΕΔ να βρεθούν Έλληνες εργάτες γης, η αγροτική παραγωγή θα συρρικνωθεί», μας είπε ο κ Κώστας Ηρειώτης.
Τι ζητά ο Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας
Δυο είναι οι προτάσεις που κάνει ο πρόεδρος του Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας κ. Μιχάλης Μαλλιωτάκης για να ομαλοποιηθεί η κατάσταση στην ύπαιθρο. «Ζητούμε από την Πολιτεία να βρει τρόπους να νομιμοποιήσει τους μετανάστες που έρχονται για να εργαστούν και δεν έχουν χαρτιά, προκειμένου να μπορούμε να τους απασχολούμε νόμιμα, και να τους πληρώνουμε με εργόσημο αφού θα είναι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ.
Με αυτόν τον τρόπο το κράτος θα εισπράττει την ασφαλιστική εισφορά, και εμείς θα μπορούμε να πληρώνουμε τους εργάτες μας μέσω τραπέζης, αφού δεν μπορούμε να τους πληρώνουμε με μετρητά, λόγω των περιορισμών στη ροή των κεφαλαίων. Ένας αγρότης δεν μπορεί να ζήσει την οικογένεια του με 420 ευρώ την εβδομάδα, πληρώνοντας με αυτά και τους εργάτες του.
Ζητούμε επίσης από τις Περιφερειακές Ενότητες και από τον ΟΑΕΔ να αποστείλουν στην περιοχή μας το διαθέσιμο εργατικό δυναμικό που έχει όρεξη να εργαστεί στην παραγωγή κηπευτικών», καταλήγει ο κ. Μιχάλης Μαλλιωτάκης.
Τα μεροκάματα που νόμιμα πληρώνουν στους εργάτες γης με εργόσημο οι αγρότες της Ιεράπετρας είναι 28 ευρώ, για καθημερινή μόνιμη εργασία. Από αυτά το 10% κρατεί η τράπεζα και το αποδίδει ως ασφαλιστική εισφορά στον ΟΓΑ. Το μεροκάματο στην περιστασιακή και όχι καθημερινή εργασία βρίσκεται γύρω στα 30 ευρώ το οκτάωρο.
Η φυγή των αλλοδαπών εργατών γης σε άλλες χώρες έχει δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα και στους ιδιοκτήτες μικρών διαμερισμάτων, που έχουν μείνει ξενοίκιαστα, ενώ την ίδια ώρα κλείνει το ΤΕΙ της Ιεράπετρας και το πρόβλημα των ιδιοκτητών ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων γίνεται ακόμα μεγαλύτερο, με τους φόρους ακίνητης περιουσίας να τρέχουν.
Νίκος Πετάσης
