Έφτασε η ώρα για τη δεύτερη δοκιμασία της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας της κυβέρνησης, αν και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, αυτή τη φορά το "πακέτο" δεν περιλαμβάνει ούτε κατά διάνοια τόσα πολλά μέτρα ώστε να χαρακτηριστεί "απεχθές" και να δικαιολογήσει την καταψήφισή του από μεγάλο αριθμό "διαφωνούντων".
Αρχικά γνωρίζαμε ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, το δεύτερο κατά σειρά με προαπαιτούμενα για τη νέα συμφωνία με τους δανειστές, θα περιλάμβανε τέσσερις κύριους άξονες:
- Τις αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, που είχαν συνταχθεί από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή με πρόεδρο τον αρεοπαγίτη Ιωάννη Χαμηλοθώρη και είχαν προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των Δικηγορικών Συλλόγων.
- Την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας που προστατεύει τις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ, αλλά και προβλέπει την εξυγίανση τυχόν προβληματικών τραπεζών με ίδια μέσα (το λεγόμενο bail in).
- Τις αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς των αγροτών (αλλαγή συντελεστή από το 13% στο 26%, αντιμετώπιση των αγροτών ως επιχειρηματιών, κατάργηση προνομίων όπως η ειδική φορολόγηση στο αγροτικό πετρέλαιο κ.λπ.).
- Το νέο καθεστώς για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και γενικά τα ζητήματα της μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού (με γερές μειώσεις).
Ωστόσο, ήδη από το σαββατοκύριακο είχαν αρχίσει οι "ψίθυροι" ότι το συγκεκριμένο πακέτο δε θα περιλάμβανε όλα αυτά τα μέτρα αλλά... πολύ λιγότερα.
Έξω αγρότες
Τη Δευτέρα το μεσημέρι κυκλοφόρησε ένα non paper, που έλεγε ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να συμπεριλάβει στο νομοσχέδιο μόνο δύο από τα τέσσερα αυτά "πακέτα". Και μάλιστα... τα δύο πλέον ανώδυνα. Όχι... εντελώς ανώδυνα, φυσικά. Αλλά σίγουρα λιγότερο επώδυνα από τα άλλα δύο. Συγκεκριμένα, αγρότες και συνταξιοδοτικό έμεναν απ' έξω.
Το θέμα των αγροτών είχε ξεσηκώσει αντιδράσεις και στα άλλα κόμματα. Λ.χ. στη Νέα Δημοκρατία, η οποία μπορεί να έχει χάσει τους μισθωτούς και να βρίσκεται πίσω ακόμη και στους ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά συνεχίζει να είναι πρώτη δύναμη μεταξύ των αγροτών πανελλαδικά!
Το "αντάρτικο" των βουλευτών της Ν.Δ. (39 είχαν απειλήσει ότι θα καταψηφίσουν το νομοσχέδιο εφόσον περιλαμβάνει τα μέτρα των αγροτών) δεν ξέρουμε αν ήταν... πραγματική κίνηση ή απλώς για τις εντυπώσεις (όπως είναι... πολλές από τις κινήσεις των τελευταίων 10 ημερών), αλλά σίγουρα κινητοποίησε την ηγεσία της Ν.Δ.
Ούτε τον Αύγουστο
Φαίνεται ότι υπήρξε παρέμβαση από πολλές πλευρές, κάτι που οδήγησε στην παράλειψη των συγκεκριμένων διατάξεων από αυτό το πακέτο. Και όχι μόνο από αυτό, αν πιστέψουμε στα λόγια της κυβερνητικής εκπροσώπου: «Η κυβέρνηση επιθυμεί να καταστήσει σαφές ότι κανένα από τα παραπάνω προαπαιτούμενα δεν αφορά την αλλαγή του φορολογικού καθεστώτος για τους αγρότες.
Συνεπώς η παραφιλολογία των τελευταίων ημερών για υποτιθέμενη ψήφιση τέτοιων μέτρων στις αρχές Αυγούστου είναι εντελώς ανυπόστατη».
Βεβαίως, τα "παραπάνω προαπαιτούμενα" είναι ακριβώς αυτά που δήλωσε η κυβέρνηση ότι θα φέρει σήμερα στη Βουλή, οπότε η διάψευση είναι μάλλον... διφορούμενη. Και το ότι δε θα έλθουν προς ψήφιση τα μέτρα για τους αγρότες μέχρι τις αρχές Αυγούστου, επίσης δε λέει πολλά πράγματα: η κυβέρνηση (η παρούσα ή όποια θα προκύψει στη συνέχεια, με ή χωρίς εκλογές) θα ψηφίζει προαπαιτούμενα μέχρι το Νοέμβρη, χώρια τους εφαρμοστικούς νόμους.
Οπότε... μπορεί να μιλάμε απλώς για "αναβολή" και όχι "ματαίωση", αφού η αναφορά περί αγροτών στη συμφωνία μεταξύ δανειστών και ελληνικής κυβέρνησης, που συνομολογήθηκε στη Σύνοδο Κορυφής, είναι σαφέστατη, ακριβέστατη και δεν επιδέχεται καμίας παρερμηνείας: η ελληνική πλευρά οφείλει να υιοθετήσει και το νέο πλαίσιο των αγροτών, προκειμένου να επιτευχθεί η συμφωνία.
Και τα συνταξιοδοτικά;
Το έτερο θέμα είναι τα συνταξιοδοτικά/ασφαλιστικά. Γράφαμε χθες ότι η κυβέρνηση, προφανώς για να κάνει τέτοιου είδους κινήσεις (να βγάζει από το κάδρο της αποψινής ψηφοφορίας δύο από τα τέσσερα προαπαιτούμενα), θα έχει κάποιου είδους "ΟΚ" από τους δανειστές. Για τα αγροτικά σημειώσαμε ήδη τη μάλλον σιβυλλική δήλωση της κυβερνητικής εκπροσώπου.
Να δούμε τι είπε όμως και για το θέμα των συνταξιοδοτικών. Σημειώνει λοιπόν ποια είναι τα προαπαιτούμενα για τη συμφωνία: «Οι αλλαγές στο ΦΠΑ και το συνταξιοδοτικό, η διασφάλιση της πλήρους ανεξαρτησίας της ΕΛΣΤΑΤ και η πλήρης εφαρμογή των διατάξεων της Συνθήκης για τη Σταθερότητα, το Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στο πλαίσιο της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.
Με εξαίρεση το συνταξιοδοτικό, η ψήφιση του οποίου, κατόπιν συμφωνίας με τους θεσμούς, μετατέθηκε για αργότερα, τα μέτρα αυτά ψηφίστηκαν από τη Βουλή στις 15 Ιουλίου».
Υπάρχει λοιπόν συμφωνία με την τρόικα για τη μετάθεση "εν ευθέτω χρόνω" (μένει να δούμε το πότε) του "αγκαθιού" του ασφαλιστικού.
Φοβού τις κάλπες
Προφανώς οι εταίροι κατανόησαν το απλό και προφανές: αν χαθεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία της κυβέρνησης, τότε πιθανότατα θα χρειαστεί να πάμε πολύ γρήγορα σε εκλογές, στη χειρότερη περίπτωση πριν συνομολογηθεί συμφωνία για το νέο δάνειο, στην καλύτερη αμέσως μετά και δίχως να έχει ψηφιστεί ούτε... μία παράγραφος από τους εφαρμοστικούς νόμους.
Και τα δύο αυτά ενδεχόμενα για τους δανειστές είναι εξαιρετικά δυσάρεστα και θα προτιμούσαν να μη χρειαστεί να τα αντιμετωπίσουν. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, οι δανειστές έχουν διαμηνύσει στην κυβέρνηση ότι εκλογές πριν από το Νοέμβρη μπορεί να αποδειχτούν "καταστροφικές".
Αυτό σημαίνει ότι θα αποδοκίμαζαν έντονα κάθε τέτοια κίνηση και πιθανότατα θα εξέφραζαν και εμπράκτως αυτήν τους την αποδοκιμασία: με προσθήκη επιπλέον μέτρων για να καλύψουν "τη ζημιά στην ελληνική οικονομία λόγω των εκλογών".
Η αποψινή ψηφοφορία
Ο Αλέξης Τσίπρας λοιπόν θα έχει ξανά ως βασικό αντίπαλο (τα "όχι" από ΚΚΕ και Χ.Α. - για εντελώς διαφορετικούς λόγους, φυσικά - είναι δεδομένα) στην αποψινή ψηφοφορία το κόμμα του, αφού μετά και την "έξοδο" του θέματος των αγροτών από το πακέτο, και τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης που είχαν στηρίξει την κυβέρνηση την περασμένη Τετάρτη (Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι) θα ψηφίσουν ξανά "ναι" στο νομοσχέδιο.
Ωστόσο, αυτό το "ναι" καθόλου δεδομένο δε θα πρέπει να θεωρείται από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρχουν διαρροές (ψιθυρίζεται έντονα το όνομα της Χ. Ξουλίδου) από τους ΑΝ.ΕΛ.
Οι βουλευτές που είπαν "όχι" την προηγούμενη βδομάδα στο "βαρύ" (και ασήκωτο...) νομοσχέδιο με τα κυριότερα προαπαιτούμενα, έχουν και αυτήν τη βδομάδα "πάτημα" για να επαναλάβουν την αρνητική τους ψήφο (ή να αρνηθούν εκ νέου να δώσουν θετική, ψηφίζοντας "παρών"): το θέμα των πλειστηριασμών ακινήτων.
Πρώτη κατοικία
Με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου που έρχεται σήμερα στη Βουλή, ανοίγει ο δρόμος για την άρση των περιορισμών στους πλειστηριασμούς της Α' κατοικίας.
Στην εισηγητική έκθεση γίνεται ειδική αναφορά στις αλλαγές που έρχονται στο καθεστώς των πλειστηριασμών, καθώς αναφέρεται ότι «η κυβέρνηση θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή πριν την ισχύ του νέου κώδικα το σύνολο των ρυθμίσεων για τα καθυστερούμενα δάνεια, μεταξύ των οποίων και τις ρυθμίσεις για την προστασία της πρώτης ή της μοναδικής κατοικίας από πλειστηριασμούς για οφειλές προς τις τράπεζες.
Εντωμεταξύ, μέχρι να έρθουν οι διατάξεις αυτές προς ψήφιση, η κυβέρνηση σε συνεργασία με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών θα παράσχει de facto προστασία στους πολίτες οι οποίοι θα υπάγονται στις διατάξεις αυτές».
Πρακτικά και σε πολιτικούς όρους αυτό σημαίνει ότι κάποιοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, που έχουν κάνει "σημαία" τους το συγκεκριμένο θέμα, μπορούν να επιλέξουν να καταψηφίσουν, παρότι η... ασάφεια της συγκεκριμένης διάταξης επί του παρόντος (θα εξειδικευθεί και θα ψηφιστεί στη συνέχεια, βεβαίως) δίνει άλλοθι και σε όσους επιλέξουν να ψηφίσουν "ναι".
Η ψηφοφορία: Το όριο των 120 βουλευτών θα κρίνει τις εξελίξεις
Σε κάθε περίπτωση, αυτή τη στιγμή ο Αλέξης Τσίπρας γνωρίζει πολύ καλά ότι επανάληψη του φαινομένου της προηγούμενης Τετάρτης - όπου 39 από τους βουλευτές του αρνήθηκαν να παράσχουν θετική ψήφο στο νομοσχέδιο που εισηγήθηκε η κυβέρνηση - πιθανότατα είναι κάτι που πολιτικά θα δυσκολευτεί πολύ να αντέξει.
Και ακόμη χειρότερα, αν βρεθούν ακόμη 3 ή 4 που δε θα δώσουν θετική ψήφο, ο αριθμός των βουλευτών θα περάσει κάτω από το όριο των 120, ωθώντας στον Αλέξη Τσίπρα σε ένα δρόμο που θέλει να αποφύγει σε αυτή τη φάση: να παραδώσει την εντολή διακυβέρνησης στον πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Γιατί αυτός ο δρόμος θα ανοίξει μια σειρά από εξαιρετικά δυσάρεστες για το μέλλον της χώρας πιθανότητες.
Γιώργος Ψαρουλάκης
