Ενίσχυση της στεγαστικής πίστης τα επόμενα τρίμηνα αναμένουν οι διοικήσεις των τραπεζών, καθώς εκτιμάται ότι η βελτίωση του οικονομικού κλίματος σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά θα τονώσουν τη ζήτηση για αγορά κατοικίας. Ήδη ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας σε ομιλία του την περασμένη εβδομάδα στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών έκανε γνωστό ότι ο όμιλος έχει σχεδιάσει πρόγραμμα νέων στεγαστικών δανείων ύψους 500 εκατ. ευρώ για το επόμενο 15μηνο. Την ίδια στιγμή, όπως γράφει "Το Βήμα" online, τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι εάν δεν υπάρξει εκτροχιασμός της πορείας ανάκαμψης της οικονομίας οι νέες εκταμιεύσεις θα υπερδιπλασιαστούν το 2015 σε σχέση με φέτος, ξεπερνώντας τα 800 εκατ. ευρώ.
Οι ίδιοι κύκλοι σημειώνουν ότι πρόκειται για ένα πρώτο βήμα για να επέλθει εκ νέου ισορροπία στην κτηματαγορά, μετά από έξι συνεχή έτη πτώσης των τιμών και πολύ μεγάλης υποχώρησης των συναλλαγών. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων έχουν υποχωρήσει από το ιστορικό υψηλό των 80 δισ. ευρώ του 2010 στα 68,7 δισ. ευρώ σήμερα. Ενδεικτική της κατακρήμνισης της συγκεκριμένης αγοράς αποτελεί η μείωση των νέων χρηματοδοτήσεων από τα 15 δισ. ευρώ το 2007 στο χαμηλό των 200 εκατ. ευρώ το 2013. Εξίσου εντυπωσιακή είναι και η πτώση του ποσοστού των συναλλαγών που διενεργήθηκαν με τη συμμετοχή του τραπεζικού τομέα, από το 82% το 2009 στο 17% σήμερα.
Τραπεζικά στελέχη που επικαλείται το vima.gr σημειώνουν ότι καταγράφεται στροφή των νοικοκυριών προς παλαιότερα ακίνητα, μικρότερου εμβαδού και χαμηλότερης αξίας σε μεσαίου κόστους περιοχές. Επιπλέον, αυξανόμενο είναι το ενδιαφέρον για επισκευαστικά και "πράσινα" δάνεια ενεργειακής αναβάθμισης. Εξάλλου, παρατηρείται εντονότερη κινητικότητα των κατοίκων εξωτερικού και συνεπακόλουθα της αγοράς εξοχικής κατοικίας.
Χαμηλά επίπεδα
Πάντως παρά τη βελτίωση που σημειώνεται, τα μεγέθη σε σύγκριση με το παρελθόν κινούνται ακόμη σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα, το μέσο δάνειο από τις 125.000 ευρώ το 2007 έχει πέσει στις 68.000 ευρώ, ενώ το ποσοστό χρηματοδότησης έχει επίσης μειωθεί σημαντικά. Πριν από το ξέσπασμα της κρίσης σε περισσότερα από τα μισά δάνεια ξεπερνούσε το 75%, ενώ σήμερα το αντίστοιχο ποσοστό έχει πέσει στο 3%.
Θετικό είναι πάντως το γεγονός ότι, λόγω της διαμόρφωσης του βασικού επιτοκίου του ευρώ και των διατραπεζικών επιτοκίων euribor σε ιστορικό χαμηλό, έχει υποχωρήσει σημαντικά το ετήσιο κόστος των στεγαστικών δανείων. Πλέον το επιτόκιο ουσιαστικά είναι ίσο με το περιθώριο κέρδους των τραπεζών, δεδομένου ότι οι ευρωπαϊκοί δείκτες αναφοράς κινούνται λίγο πάνω από το 0%. Έτσι, στα νέα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο το ετήσιο κόστος διαμορφώνεται γύρω στο 4% κατά μέσο όρο. Από την άλλη πλευρά, τα προγράμματα σταθερού επιτοκίου δε συμφέρουν, καθώς τα επιτόκιά τους ξεπερνούν το 5%.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις που επικαλείται το vima.gr, οι τιμές των ακινήτων θα εισέλθουν σε τροχιά ανάπτυξης από το 2016, αφότου σταθεροποιηθούν το 2015, επιστρέφοντας σε θετικό έδαφος μετά την αθροιστική πτώση τους κατά 38%-40% από το 2007 μέχρι σήμερα.
Ωστόσο, oι ίδιοι κύκλοι επισημαίνουν ότι είναι αναγκαία η μείωση της υπέρμετρης φορολογίας, η θέσπιση κινήτρων για απόκτηση πρώτης κατοικίας, π.χ., για νέα ζευγάρια, η ενεργοποίηση της αγοράς εξοχικής κατοικίας και η περαιτέρω στήριξη προγραμμάτων, π.χ., ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών.
Η κυβέρνηση αυτή την περίοδο μελετά την επαναφορά κινήτρων για την απόκτηση πρώτης κατοικίας με χρηματοδότηση από το τραπεζικό σύστημα με στόχο την τόνωση της ζήτησης για ακίνητα και την ενίσχυση της οικοδομής, από την πορεία της οποίας εξαρτώνται περισσότερα από 150 επαγγέλματα.
Στόχος είναι να δοθεί κίνητρο κυρίως στα νέα ζευγάρια να αποκτήσουν καινούργιο σπίτι. Για παράδειγμα, σε ένα δάνειο ύψους 150.000 ευρώ με επιτόκιο 3% και διάρκεια αποπληρωμής τα 25 έτη, οι τόκοι τον πρώτο χρόνο εξόφλησης ανέρχονται σε 4.450 ευρώ και μειώνονται όσο περνά ο χρόνος.
Συνολικά στην 25ετία, αν το επιτόκιο διατηρηθεί σε αυτό το επίπεδο, οι τόκοι ανέρχονται σε 105.000 ευρώ. Το ποσό αυτό θα εκπίπτει σταδιακά κάθε χρόνο από το φορολογητέο εισόδημα του νοικοκυριού, περιορίζοντας σημαντικά τον ετήσιο φόρο.
Πειραιώς: Πακέτο 6 δράσεων για την τόνωση της οικονομίας
Πακέτο έξι δράσεων συνολικού ύψους 2,2 δισ., με στόχο την τόνωση της οικονομίας, ανακοίνωσε προ ημερών ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας. Οι δράσεις αυτές αφορούν παροχή ρευστότητας σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, μείωση κατά μία μονάδα του επιτοκίου των επιχειρηματικών δανείων, αλλά και τη δημιουργία Κέντρου Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας για εξωστρεφείς επιχειρήσεις.
«1. Για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, αλλά και την επιβράβευση 100.000 και πλέον πελατών, επαγγελματιών, μικρών επιχειρήσεων και αγροτών, με υπόλοιπα δανείων μέχρι 200 χιλ. ευρώ, που παρά τις δυσκολίες των τελευταίων χρόνων είναι ενήμεροι προς τις τραπεζικές τους υποχρεώσεις, η Πειραιώς προχωρά από την 1η Νοεμβρίου σε μείωση όλων των περιθωρίων επιτοκίου κατά 1 τοις εκατό (100 πόντους).
2. Η τράπεζα εξετάζει τη δημιουργία ενός Ιδιωτικού Επενδυτικού Ταμείου - το πρώτο του είδους του στη χώρα - με αντικείμενο τη μεσομακροπρόθεσμη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων και είμαστε για το σκοπό αυτό σε επαφή με διεθνείς επενδυτικούς οίκους και ξένους θεσμικούς επενδυτές. Το Ταμείο θα στοχεύσει αρχικά στην άντληση 500 εκατ. από τις διεθνείς αγορές με συμμετοχή της Τράπεζας Πειραιώς και, αν όλα πάνε καλά, η όλη διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί στη διάρκεια του α' τριμήνου του 2015. Το Ταμείο θα λειτουργεί ως ανεξάρτητη οντότητα και υπολογίζεται να καλύψει με δανειοδότηση μέχρι 7 χρόνια τα επενδυτικά και αναπτυξιακά σχέδια 200 περίπου μικρού και μεσαίου μεγέθους εταιρειών - από ένα σύνολο 2.000 περίπου - με τζίρο 5-75 εκατ. και με επικέντρωση στις δυναμικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, τις επιχειρήσεις προστιθέμενης εγχώριας αξίας και υποκατάστασης εισαγωγών, τις επιχειρήσεις με καινοτόμα προϊόντα, ικανή διοίκηση και, ασφαλώς, ενδιαφέρον επιχειρηματικό σχέδιο.
3. Η διοίκηση της Πειραιώς διαμορφώνει ένα δυναμικό πρόγραμμα χρηματοδοτήσεων ύψους 700 εκατ. για το επόμενο 12μηνο, για την υποστήριξη υγιών, συνεπών και δυναμικών επιχειρήσεων με προτεραιότητα στις μικρομεσαίες, εξαγωγικές και μεταποιητικές, με καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες.
Με το πρόγραμμα αυτό η ενισχυθεί η προχρηματοδότηση των εξαγωγικών επιχειρήσεων και με προεξόφληση παραγγελιών σε ενήμερους πελάτες της τράπεζας ή σε νέους πελάτες με επαρκή πιστοληπτική ικανότητα. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος τίθεται ως προτεραιότητα η ενίσχυση του εξαγωγικού factoring με πρόσθετη χρηματοδότηση.
4. Στον προϋπολογισμό της τράπεζας του 2015 προβλέπεται να εκταμιεύσουμε ποσό 500 εκατ. για συμμετοχή σε επίσημα προγράμματα χρηματοδότησης της οικονομίας, όπως του ΕΤΕΑΝ, της ΕΤΕπ, του EIF (Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο) και του ΕΣΠΑ.
5. Για την υποστήριξη του κατασκευαστικού κλάδου και την τόνωση της αγοράς ακινήτων, η τράπεζα έχει εγκρίνει πρόγραμμα στεγαστικών δανείων 500 εκατ. για το επόμενο δεκαπεντάμηνο, για δάνεια μέχρι 300 χιλ. με περιθώριο 3% και περίοδο χάριτος 1 χρόνο. Ιδιαίτερα για τα νέα ζευγάρια η περίοδος χάριτος θα είναι 2 χρόνια.
6. Η Πειραιώς δημιουργεί Κέντρο Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας, με γνώμονα τα διεθνή πρότυπα και με κύριο σκοπό την υποστήριξη επιχειρηματικών σχεδίων, των οποίων η αποδοτικότητα να βασίζεται στην εκτεταμένη εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών, την υλοποίηση νέων ιδεών και τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας».
