default-image

Επιστολή στον υπουργό για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες

Κρήτη
Επιστολή στον υπουργό για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Την ένταξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών στο καθεστώς της ενιαίας συνδεδεμένης ενίσχυσης ζητά η ΕΑΣ Ιεράπετρας με επιστολή της προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και άλλους αρμοδίους φορείς. Η επιστολή αυτή, που κοινοποιείται επίσης στους Έλληνες ευρωβουλευτές, στους βουλευτές Κρήτης, στους γενικούς γραμματείς των κομμάτων, στους υπεύθυνους αγροτικού των κομμάτων και στην Περιφέρεια Κρήτης, έχει ως εξής:

«Θέμα: "Ένταξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών στο καθεστώς της ενιαίας συνδεδεμένης ενίσχυσης (cupled payments) στα πλαίσια της αναθεώρησης της ΚΑΠ για την περίοδο 2014-2020"

Το σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου στις 12/3/2013 για τις άμεσες ενισχύσεις της ΚΑΠ που αντικαθιστά τον κανονισμό 73/2009 προβλέπει στο άρθρο 38 τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να χορηγούν συνδεδεμένες ενισχύσεις "cupled payments" σε επιλεγμένους τομείς της γεωργικής παραγωγής.

Στην παράγραφο 1 του ως άνω άρθρου ορίζονται συγκεκριμένοι δικαιούχοι τομείς της συνδεδεμένης ενίσχυσης, στην παράγραφο 2 δεν ορίζονται τομείς, αλλά αναφέρονται ως βασικά κριτήρια επιλεξιμότητας η  οικονομική, κοινωνική, και περιβαλλοντική σημασία ειδικών αγροτικών τομέων και προτύπων καλλιεργειών ή εκτροφών ζώων σε ειδικές ζώνες, ενώ στη παράγραφο 4 τονίζεται η ανάγκη θέσπισης συνδεδεμένων ενισχύσεων σε ειδικούς γεωργικούς τομείς που παρουσιάζουν μεγάλη σημασία για τη στήριξη καθορισμένων μειονεκτικών περιοχών του κράτους-μέλους.

Στα πλαίσια των τρεχουσών εξελίξεων για την οριστικοποίηση των συνδεδεμένων ενισχύσεων, ο κατάλογος των δικαιούχων τομέων, πέραν αυτών του άρθρου 1 είναι ακόμη ανοιχτός και σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες προτείνονται διαρκώς νέες καλλιέργειες και εκτροφές που θεωρούνται σημαντικοί για την αγροτική παραγωγή σε κράτη-μέλη. Μάλιστα ανακοινώθηκε πρόσφατα από ίδιες πηγές ότι  προτάθηκαν ως δικαιούχοι τομείς συνδεδεμένων ενισχύσεων ο καπνός και το χοιρινό κρέας.

Εξάλλου με βάση τη διατύπωση των παραγράφων 2 και 4 θεωρείται ότι παραμένει ανοιχτή η προσθήκη τομέων που ανταποκρίνονται στα κριτήρια που ορίζονται στις ως άνω παραγράφους.

Σχετικά με την οριστική διαμόρφωση των κανόνων των συνδεδεμένων ενισχύσεων της νέας Κ.Α.Π. προτείνουμε:

- Nα προστεθούν στον κατάλογο των επιλέξιμων τομέων της συνδεδεμένης ενίσχυσης του άρθρου 38 οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες.

Στην Ελλάδα τα κυριότερα προϊόντα που καλλιεργούνται και παράγονται σε θερμοκήπια είναι: ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες, κολοκυθάκια, αγγούρια, καρπούζια, πεπόνια, φασολάκια, μαρούλια και φράουλες.

Με βάση τα στοιχεία που βρίσκονται στη διάθεσή μας το 2011 το σύνολο των θερμοκηπιακών καλλιεργειών στην Ελλάδα καλύπτουν έκταση 61.500 στρέμματα. Ειδικότερα στην περιοχή της Ιεράπετρας βρίσκονται 15.500 στρέμματα, περίπου το 25% επί του συνόλου, από τα οποία 7.200 στρέμματα είναι τομάτα και 4.700 είναι πιπεριές, 11.100 στρέμματα στην ευρύτερη περιοχή της Μεσσαράς και στην υπόλοιπη Κρήτη, 9.250 στρέμματα στην Πελοπόννησο και 25.650 στρέμματα διάσπαρτα σε όλη την Ελλάδα με ιδιαίτερη αναφορά την Πρέβεζα, Αθήνα και την Θεσσαλονίκη. Το 43% των θερμοκηπίων 26.600 στρέμματα βρίσκεται στην Κρήτη.

- Η Ελλάδα να επιλέξει καταρχήν ως δικαιούχους τομείς συνδεδεμένης ενίσχυσης και τον τομέα των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, ειδικότερα τις εκμεταλλεύσεις μεσαίου μεγέθους, πρωτογενούς παραγωγής σε παραδοσιακές περιοχές καλλιέργειας. Τα πρώτα θερμοκήπια στην Ελλάδα άρχισαν να δημιουργούνται από τους αγρότες στην Ιεράπετρα το 1956.

-  Από τα αρμόδια υπουργεία να ανακοινωθεί εγκαίρως η ως άνω επιλογή που προβλέπει ο κανονισμός (πριν την 1η Αυγούστου) και να δοθούν στην ΕΕ τα στοιχεία που τεκμηριώνουν τη σημασία  των επιλεγμένων μονάδων για την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική σημασία του κλάδου σε επιλεγμένες περιοχές της χώρας, καθώς και τη διασφάλιση ποιότητας που επιθυμεί ο καταναλωτής, σύμφωνα με τα κριτήρια των παραγράφων 2 και 4 του άρθρου 38.

Οι λόγοι του διαβήματός μας είναι οι ακόλουθοι:

1. Είναι εμφανές ότι σε επίπεδο ΕΕ γίνεται συνεχώς όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη ενίσχυσης της πραγματικής γεωργικής παραγωγής που διασφαλίζεται από ενεργούς παραγωγούς, όχι μόνο των τομέων που ιστορικά στηρίζονταν από τις Κοινές Οργανώσεις των Αγορών (ΚΟΑ) μέχρι το 2003 με βάση την περίοδο αναφοράς 2000 - 2003, αλλά και των τομέων που δεν λάμβαναν τέτοιες ενισχύσεις  και δεν εντάσσονταν στους κανονισμούς 1782/2003 και 73/2009.

Η βασική αιτία είναι ότι στα πλαίσια της διεθνούς κρίσης έχουν μεταβληθεί σήμερα ριζικά οι συνθήκες των γεωργικών αγορών που καθόριζαν την παραδοσιακή ΚΑΠ, ώστε δυναμικοί γεωργικοί τομείς που δεν χρειάζονταν κατά κανόνα στήριξη όπως είναι οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες, σήμερα κλυδωνίζονται ή λειτουργούν στα όρια της επιβίωσης, αφού από πλευράς εισοδήματος έχουν ισοπεδωθεί στο ίδιο επίπεδο ή ακόμη και δυσμενέστερο σε σχέση με τους τομείς που ιστορικά θεωρούνται ευπαθείς. 

Πρόσθετος λόγος είναι ότι η ανταγωνιστική θέση της ΕΕ στο εμπόριο με τις τρίτες χώρες υποβαθμίσθηκε ακόμα περισσότερο από τη διεθνή κρίση των γεωργικών αγορών, από την αύξηση των διεθνών τιμών των τροφίμων και των εισροών, κυρίως γεωργικών φαρμάκων και λιπασμάτων, το παραγωγικό δυναμικό στις περισσότερες χώρες και ιδιαίτερα στη χώρα μας λόγω και της κρίσης συρρικνώθηκε σημαντικά, με συνέπεια να συζητείται  το ενδεχόμενο επισιτιστικού προβλήματος μελλοντικά στα κράτη - μέλη και επισιτιστικής κρίσης για την Ελλάδα.

Οι πιο πάνω συνθήκες οδηγούν σε τάση ανασχεδιασμού της ΚΑΠ, ώστε το πρότυπο των ενισχύσεων αποσύνδεσης από την παραγωγή (decupled payments) να αποδυναμώνεται σταδιακά με παράλληλη στροφή στις συνδεδεμένες ενισχύσεις (decupled payments). Τη στροφή αυτή δείχνει το γενικό κλίμα στην ΕΕ για ενίσχυση της πραγματικής παραγωγής σε τομείς εκτός ιστορικού μοντέλου που αντιμετωπίζουν κρίση, αντί να επιδοτείται υπέρμετρα η αποχή από την πραγματική παραγωγή με μόνη ενασχόληση την διατήρηση των αγρών σε καλή κατάσταση μέσα από το σύστημα των κεκτημένων δικαιωμάτων μέχρι το 2003 (ιστορικό μοντέλο) που είχε επικρατήσει αρχικά.

2. Οι κλασικές θερμοκηπιακές καλλιέργειες είναι καλλιέργειες εντάσεως εργασίας (με αναρίθμητες εργατοώρες), με μεγάλες απαιτήσεις ως προς την ποσότητα και την ποιότητα του νερού αλλά και την επιστημονική και εμπειρική τεχνογνωσία που είναι απαραίτητες συνθήκες για να επιτευχθούν οι στόχοι της παραγωγής με αποτέλεσμα να αυξάνεται σημαντικά το κόστος παραγωγής.

3. Οι μεσαίες οικογενειακές εκμεταλλεύσεις αντιμετωπίζουν οξύτερο πρόβλημα κρίσης, μείωση ζήτησης, οριακό εισόδημα, υψηλά επιτόκια, και ανεπαρκή χρηματοδότηση, μεγάλο κόστος ενέργειας, αναλώσιμων κυρίως γεωργικών φαρμάκων και λιπασμάτων, ενώ ο ανταγωνισμός από τις χώρες της ΕΕ με χαμηλά επιτόκια, και μειωμένες τιμές εισροών εμφανίζεται αθέμιτος. 

4. Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες στην Ελλάδα εμφανίζουν από το 2006 αντί συγκυριακή, μόνιμη κρίση αγοράς και κόστους παραγωγής που συνεχώς εντείνεται. 

5. Στην Ελλάδα οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες κατά μεγάλο ποσοστό  ασκούνται από μεσαίες οικογενειακές εκμεταλλεύσεις πρωτογενούς παραγωγής αγροτικού κυρίως χαρακτήρα που απέχουν αισθητά από τις επιχειρηματικές καθετοποιημένες εκμεταλλεύσεις της αυτορυθμιζόμενης αγοράς που επικρατούν στην ΕΕ, ιδιαίτερα σε περιοχές με παράδοση σε αυτές τις καλλιέργειες, προσφέροντας στις περιοχές αυτές σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα. 

6. Ο κλάδος δεν ενισχύεται στα πλαίσια της ΚΑΠ ούτε με άμεσες ενισχύσεις ΚΟΑ, ούτε με μέτρα στήριξης αποθεμάτων.

7. Προσφέρει στην αγορά ποιοτικά ανταγωνιστικά προϊόντα, ειδικές ποικιλίες και ποιότητες και βιολογικά παραγωγή με τάση αύξησης.

Η Ελλάδα πλεονεκτεί έναντι άλλων ευρωπαϊκών χωρών στην καλλιέργεια και πρωιμότητα των κηπευτικών, λόγω της ηλιοφάνειας και του εύκρατου κλίµατος.

Η ελάχιστη θερμοκρασία τον χειμώνα φτάνει στους 10 °C στις παραδοσιακές περιοχές καλλιέργειας ενώ η ηλιοφάνεια είναι καθημερινή με άμεση συνέπεια, η παραγωγή των προϊόντων να γίνεται κατά φυσικό τρόπο επί του εδάφους, στις πλέον ιδανικές συνθήκες και με όλα τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά τους, σε αντίθεση με άλλες μεθόδους.

Οι τομάτες και οι πιπεριές (τύπου κέρατο), τα αγγούρια, τα καρπούζια, οι φράουλες είναι και καλλιέργειες που τα προϊόντα τους κατευθύνονται προς εξαγωγή.

- Για την παραγωγή των προϊόντων χρησιμοποιούνται  σύγχρονες, εξελιγμένες θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις στις οποίες ελέγχεται  απόλυτα το περιβάλλον ανάπτυξης των φυτών, με  τη συνεργασία παραγωγών - γεωπόνων.

- Τηρούνται αυστηρά οι κανόνες της Ορθής Γεωργικής Πρακτικής και ασφαλείας και γίνεται έλεγχος της φυτοϋγείας με βιολογικές μεθόδους IPM (η καταπολέμηση των ασθενειών των φυτών γίνεται με τη χρήση ωφέλιμων εντόμων). Η γονιμοποίηση γίνεται επίσης με έντομα που δουλεύουν μέσα στο θερμοκήπιο με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που δουλεύουν και στο ελεύθερο περιβάλλον.

- Η ποιότητα και η ασφάλεια των παραγόμενων προϊόντων διασφαλίζεται επίσης  με συχνές αναλύσεις υπολειμμάτων δραστικών ουσιών σε διαπιστευμένα εργαστήρια αναλύσεων καθώς και με την τήρηση της ιχνηλασιμότητας σε όλα τα στάδια παραγωγής των προϊόντων (από το κάθε αγροτεμάχιο μέχρι την τελική συσκευασία και για κάθε παρτίδα ξεχωριστά).

- Σύμφωνα με τις σύγχρονες απαιτήσεις της διεθνούς αγοράς για  Ποιότητα - Συνέπεια - Ασφάλεια , ανταποκρίνονται πλήρως με πρακτικές που χαρακτηρίζονται από ευθύνη και σεβασμό προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Μέσα στα  πλαίσια των διεθνών προτύπων, εφαρμόζονται συστήματα διασφάλισης ποιότητας και πιστοποίησης  βάση των προτύπων GLOBAL GAP,  AGRO 2.1 & 2.2,  ISO 22000,  ISO 9001, IFS και BRC

Όλα αυτά συνηγορούν ώστε οι καλλιέργειες αυτές να τύχουν ιδιαίτερης μεταχείρισης στην εθνική στρατηγική που πρόκειται να χαραχθεί για την νέα ΚΟΑ και να προβλεφθεί πρόσθετη συνδεδεμένη ενίσχυση ανά στρέμμα προκειμένου να καταστούν ανταγωνιστικά τα παραγόμενα προϊόντα.

Με την προσδοκία ότι το παρόν διάβημά μας θα τύχει από την πλευρά σας ευνοϊκή συνέχεια στα κοινοτικά και εθνικά όργανα άσκησης της αγροτικής πολιτικής».

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News