Γράφει η Κική Τζωρτζακάκη
Ενώ εμείς οι γονείς θεωρούμε ότι τα παιδιά μας, κάθε ηλικίας, ζουν μέσα σε μια μακαριότητα και ανεμελιά, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Τα παιδιά ζουν τους δικούς τους προβληματισμούς, τους δικούς τους φόβους και τις δικές τους αγωνίες, απλώς δεν ξέρουν, πώς να τις εκφράσουν άμεσα. Εκφράζονται λοιπόν με διαφορετικούς, έμμεσους τρόπους, οι οποίοι πολύ συχνά δεν γίνονται αντιληπτοί από τον ανυποψίαστο γονιό. Το τρυφερό ενδιαφέρον και η συναισθηματική προσέγγιση που θα καλλιεργήσουν οι γονείς, θα τους βοηθήσουν να αντιληφθούν τι εκφράζουν τα παιδιά τους πίσω από τα λόγια και τη συμπεριφορά τους, ώστε να μπορέσουν να τους συμπαρασταθούν, για να αντιμετωπίσουν τη δυσκολία.
Όλοι οι γονείς ισχυρίζονται ότι θέλουν να έχουν καλή επικοινωνία με τα παιδιά τους. Τι είναι όμως επικοινωνία; Είναι η προσπάθεια να αντιληφθώ τα συναισθήματα που κρύβονται πίσω από τα λόγια, τις πράξεις και την εν γένει συμπεριφορά του παιδιού μου. Πόσοι από εμάς στοχεύουν πράγματι στην προσέγγιση των συναισθημάτων;
Για να μπορέσει το παιδάκι που ξεκινά την πρώτη Δημοτικού να διατηρήσει την καλή συναισθηματική επικοινωνία με τους γονείς του, πρέπει εμείς οι γονείς να προστατέψουμε το γονεϊκό μας ρόλο. Να μην τον αλλοιώσουμε με το ρόλο του γονέα – ελεγκτή και το ρόλο του γονέα – απογευματινού δασκάλου. Υπάρχει τρόπος να βοηθήσουμε το παιδί μας στη σχολική του ζωή, χωρίς να χαλάσουμε τη συναισθηματική μας σχέση. Αρκεί να πείσουμε τον εαυτό μας να ξεκινήσει με αφετηρία την εμπιστοσύνη.
Αν κάνουμε έναν εσωτερικό διάλογο με τον εαυτό μας, στο ερώτημα: εμπιστεύομαι το παιδί μου; Τι θα απαντήσουμε; Στην καταφατική απάντηση έχουμε ήδη έτοιμο το υπόβαθρο για ένα ουσιαστικό και αποδοτικό ξεκίνημα. Γιατί το παιδί που το περιβάλλει η εκτίμηση και η εμπιστοσύνη των γονέων του, βγάζει φτερά και πετά. Κινητοποιεί τις δυνάμεις του, ενδιαφέρεται, αποδίδει, γιατί θέλει να φανεί αντάξιο της εμπιστοσύνης του.
Πιθανόν, όσο το παιδί μας φοιτούσε στο Νηπιαγωγείο, να το θεωρούσαμε μικρό και ανώριμο και να μην του είχαμε εμπιστοσύνη. Τώρα όμως που ξεκινά την Πρώτη Δημοτικού, είναι ευκαιρία και γι΄αυτό και για εμάς να αλλάξουμε άποψη. Να το διδάξουμε όλα εκείνα που έως τώρα από βιασύνη και ανυπομονησία κάναμε εμείς γι αυτό, και να το εμπιστευθούμε σε όσα μαθαίνει και εφαρμόζει. Αν δεν ξέρουμε από πού να ξεκινήσουμε, υπάρχει ένας απλός τρόπος. Παίρνουμε ένα φύλλο χαρτί και στη μια πλευρά γράφουμε τα προτερήματα του παιδιού μας και στην άλλη τα ελαττώματα. Σίγουρα τα προτερήματα υπερτερούν.
Πάνω σε αυτά θα δουλέψουμε αρχικά. Είναι πιο εύκολο να καλλιεργήσεις τα προτερήματα παρά να καταπολεμήσεις τα ελαττώματα. Με την καλλιέργεια των προτερημάτων, των θετικών χαρακτηριστικών, των χαρισμάτων του παιδιού μας, θα δούμε με έκπληξη ότι μερικά ελαττώματα και μειονεκτήματα υποχωρούν ή εξαφανίζονται μόνα τους. Αυτό γίνεται γιατί η ενθάρρυνση, η εκτίμηση, ο σεβασμός που δείχνουμε σε ένα παιδί έχουν πάνω του μια μαγική επίδραση. Φέρνουν στην επιφάνεια όλα τα καλά του στοιχεία, κινητοποιούν τον ψυχισμό του, το κάνουν να θέλει να είναι σωστό και άξιο και στο σπίτι και στο σχολείο.
Η εμπιστοσύνη που δείχνουμε προς το παιδί μας, το ωριμάζει, βελτιώνει την ικανότητα του για μάθηση και το οδηγεί προς την υπευθυνότητα και την ανεξαρτησία. Ένα σημαντικό προτέρημα που υπάρχει σε όλα τα Ελληνόπουλα, γιατί βρίσκεται μέσα στα γονίδια μας είναι το φιλότιμο. Ξέρουμε την ύπαρξη του , πολύ συχνά έχουμε εντυπωσιαστεί με την αποτελεσματικότητα του, την ευρηματικότητα και την αμεσότητα με την οποία δρα, και όμως όταν πρόκειται για τα δικά μας παιδιά, ξεχνάμε εντελώς την ύπαρξη του.
Όλοι μας ξέρουμε από ένστικτο πώς να απευθυνθούμε στο φιλότιμο του άλλου για να κινητοποιήσουμε αυτές τις κρυφές δυνάμεις της καλής αι αποδοτικής προσπάθειας. Αντί να υποτιμώ, να ταπεινώνω, να περιφρονώ, να φέρομαι αυταρχικά και υβριστικά στο παιδί μου, πόσο πιο εύκολο και ωραίο θα ήταν να απευθυνθώ στο φιλότιμο του! Δηλαδή στην ευαίσθητη και συναισθηματική πλευρά του παιδιού μας, που για να έρθει στην επιφάνεια και να εκδηλωθεί θετικά, πρέπει να βοηθήσουμε και εμείς, με τον τρόπο μας. Απευθυνόμαστε στο παιδί μας με ήπιο τρόπο, με χαμόγελο, με ευγένεια, όπως ακριβώς θα μιλούσαμε στον πιο αγαπημένο μας φίλο αν θέλαμε να κάνει κάτι ή να διορθώσει κάποια παράλειψη.
Θα εξηγήσουμε στο παιδί μας ότι τα μαθήματα και το σχολείο είναι δική του δουλειά. Το παιδί είναι ένας εργαζόμενος, σεβαστός από όλους όταν είναι ευσυνείδητος και υπεύθυνος. Όπως εγώ έχω την ευθύνη της δουλειάς μου, έτσι και το παιδί θα είναι απόλυτα υπεύθυνο για το σχολείο, τα μαθήματα του και την απόδοση του. Θα του πούμε επίσης και θα του επαναλαμβάνουμε κάθε τόσο και στο μέλλον, ότι εμείς οι γονείς είμαστε δίπλα του σε ότι χρειαστεί, θα το στηρίζουμε, θα το ενθαρρύνουμε, θα το βοηθάμε να λύσει τις απορίες του, θα ψάχνουμε μαζί στο λεξικό και την εγκυκλοπαίδεια, αλλά δεν θα διαβάζουμε μαζί. Αυτό το θεωρητικό μήνυμα είναι το σημαντικότερο κομμάτι της προσπάθειας να γίνει το παιδί μας ευσυνείδητος και υπεύθυνος μαθητής, γιατί μόνο έτσι έχει την πιθανότητα να γνωρίσει τη χαρά της μάθησης και να εξελιχθεί σε καλό μαθητή.
Ότι λέμε στο παιδί μας θα είναι πάντα θετικό και ενθαρρυντικό για να μπορέσει να φέρει στην επιφάνεια τις δυνάμεις του και να τις αξιοποιήσει.
- Ξέρω ότι μπορείς να τα καταφέρεις
- προσπάθησε και θα δεις πόσο ωραία θα το γράψεις
- σου έχω απόλυτη εμπιστοσύνη
- ξέρω πόσο προσεχτικός είσαι
- βλέπεις πόσο καλά γράφεις
- αμέσως κατάλαβες αυτό που σου είπα
Και άλλες παρόμοιες φράσεις που δείχνουν αποδοχή και εκτίμηση του παιδιού μας.
Τις πρώτες μέρες επίσης θα εξηγήσουμε πολύ απλά και κατανοητά τους κανόνες της καλαισθησίας. Θα του πούμε ότι είναι πολύ πιο ωραίο ένα καθαρό τετράδιο με ωραία και στρογγυλά γράμματα, παρά ένα σκισμένο, μουτζουρωμένο και κακογραμμένο. Αν σας πει ότι τη δασκάλα μου δεν την νοιάζει, αφού δε μου λέει τίποτα, ζητήστε τη συνδρομή της δασκάλας. Ότι πει η δασκάλα στα παιδιά, το θεωρούν σεβαστό και σωστό, επομένως με συχνή επικοινωνία και καλή συνεργασία με τους δασκάλους των παιδιών μας μπορούμε να τους περάσουμε θετικά μηνύματα και να επιδράσουμε σε αυτά πολύ πιο εύκολα και άμεσα.
Από το βιβλίο «Μαμά κόψε το κήρυγμα(κι εσύ μπαμπά επίσης)» Α΄τόμος, Εκδ. Καλέντης
