«Έσβησε» η Άλκη Ζέη

Life
«Έσβησε» η Άλκη Ζέη

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το 2010 είχε βραβευτεί για το σύνολο του έργου της από την Ακαδημία Αθηνών.

Μια από τις σπουδαιότερες συγγραφείς που γνώρισε η Ελλάδα, η Άλκη Ζέη, άφησε την τελευταία της πνοή σε ηλικία 97 ετών.

Ήταν αργά το βράδυ της Πέμπτης όταν έγινε γνωστό πως η Άλκη Ζέη έφυγε από τη ζωή, κάνοντας την Ελλάδα φτωχότερη.

 Το 2010 είχε βραβευτεί για το σύνολο του έργου της από την Ακαδημία Αθηνών. Τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε 20 γλώσσες.

Η Άλκη Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα. Ο πατέρας της, Ζήνων Ζέης, ήταν τραπεζικός υπάλληλος, μεγαλωμένος στην Κρήτη αλλά με καταγωγή από την Άνδρο και η μητέρα της, Έλλη Σωτηρίου, ήταν από τη Σάμο και είχε περάσει τα παιδικά της χρόνια στη Σμύρνη.

Ως παιδί, η Άλκη Ζέη έζησε στη Σάμο, μαζί με τη μεγαλύτερή της αδελφή, ενώ η μητέρα της ανάρρωνε από φυματίωση σε σανατόριο στην Πάρνηθα. Επιστρέφοντας στην Αθήνα οικογενειακώς το 1937, φοίτησε αρχικά στην ιδιωτική Ιόνιο Σχολή, όπου γνώρισε τη φίλη της Ζωρζ Σαρή, αλλά τα τελευταία τρία χρόνια του γυμνασίου πήγε στην επίσης ιδιωτική Σχολή Αηδονοπούλου. Εκείνη την περίοδο ο θείος της, Πλάτων Σωτηρίου (αδελφός της μητέρας της), παντρεύτηκε τη γνωστή συγγραφέα Διδώ Σωτηρίου, η οποία βοήθησε την Άλκη Ζέη να ασχοληθεί με τη συγγραφή.

Ενώ ήταν μαθήτρια στη Σχολή Αηδονοπούλου, η Άλκη Ζέη συμμετείχε στον όμιλο κουκλοθεάτρου της σχολής της που διεύθυνε η καθηγήτρια τέχνης Ελένη Περράκη-Θεοχάρη. Τότε ξεκίνησε να γράφει έργα για κουκλοθέατρο και ένας από τους χαρακτήρες που δημιούργησε, ο Κλούβιος, έγινε μετέπειτα ένας από τους κυριότερους ήρωες του κουκλοθεάτρου Αθηνών “Μπάρμπα Μυτούσης” που ίδρυσε η Περράκη-Θεοχάρη.

Η κατοχή και η ζωή στην ΕΣΣΔ

Κατά την περίοδο της κατοχής είχε ενταχθεί στην ΕΠΟΝ, παρακινούμενη από τη Διδώ Σωτηρίου. Σπούδασε φιλοσοφία του θεάτρου στην Φιλοσοφική του πανεπιστημίου των Αθηνών και υποκριτική στη δραματική σχολή του Εθνικού Ωδείου Αθηνών. Το 1943, ενώ φοιτούσε στη δραματική σχολή γνώρισε τον τον θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου με τον οποίο παντρεύτηκε το 1945. Το 1948, ύστερα από την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού στον εμφύλιο, ο σύζυγός της διέφυγε στην Τασκένδη.

Η Ζέη προσπάθησε να τον ακολουθήσει αλλά την συνέλαβαν και την εξόρισαν στη Χίο λόγω των πολιτικών της πεποιθήσεων. Ύστερα από προσπάθειες έξι ετών, και αφού έμεινε για καιρό στην Ιταλία, το 1954 επανασυνδέθηκε με τον σύζυγο της στην Τασκένδη. Απέκτησαν δυο παιδιά, την Ειρήνη και τον Πέτρο. Το 1957 μετακόμισαν στη Μόσχα, όπου σπούδασε και στο τμήμα σεναριογραφίας του Ινστιτούτου Κινηματογράφου της Μόσχας. Το 1964 επέστρεψε στην Ελλάδα για να ξαναφύγει πάλι το 1967, με τον ερχομό της Χούντας, αυτή τη φορά για το Παρίσι, και να επιστρέψει οριστικά όταν έπεσε η δικτατορία.

Η Άλκη Ζέη μέσα από τα γραπτά της

Ενώ ζούσε στη Σοβιετική Ένωση συνέχισε να γράφει και μια σειρά παιδικών διηγημάτων της δημοσιεύτηκε στο περιοδικό για τους νέους Νεανική Φωνή, που είχε ως συντακτική επιτροπή τον Μάριο Πλωρίτη, τον Τάσο Λιγνάδη και τον Κωστή Σκαλιώρα. Το πρώτο της μυθιστόρημα, το αυτοβιογραφικό “Το καπλάνι της βιτρίνας”, γράφτηκε το 1963 ενώ ήταν στη Μόσχα. Αποτελεί έργο-σταθμό στην ελληνική παιδική λογοτεχνία, αφού ήταν το πρώτο παιδικό βιβλίο με πολιτικές αναφορές (σ.σ. στη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά).

Το 1971 και ενώ ήταν εξόριστη στο Παρίσι, έγραψε τον «Μεγάλο περίπατο του Πέτρου», αυτή τη φορά με θέμα την κατοχή και την απελευθέρωση. Το σημαντικό στα ιστορικά της μυθιστορήματα είναι ότι δεν αποτελούν μια απλή καταγραφή ιστορικών γεγονότων αλλά είναι ζυμωμένα με τα αυτοβιογραφικά βιώματα των ηρώων της.

Το εφηβικό μυθιστόρημα «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της» κέρδισε το 2003 το βραβείο εφηβικού μυθιστορήματος του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, ενώ το 2004 η Άλκη Ζέη ήταν υποψήφια για το βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και το βραβείο Άστριντ Λίντγκρεν λογοτεχνίας. Το Βραβείο Mildred L. Batchelder της απονεμήθηκε για τις εκδόσεις στις ΗΠΑ των έργων της “Το καπλάνι της βιτρίνας”, “Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου” και “Κοντά στις ράγες”.

Το 2010 τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της και το 2014 αναγορεύτηκε σε επίτιμη διδάκτορα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, για να τιμηθεί με τον τρόπο αυτό η προσφορά και το έργο της στην παιδική λογοτεχνία. Το 2015 αναγορεύτηκε επίτιμη διδάκτωρ Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Πατρών.

newsit

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News