Εντυπωσιακά είναι τα ευρήματα που έρχονται στο φως σε μια από τις μεγαλύτερες ανασκαφές στην Ελλάδα, στον Ανάβλοχο Βραχασίου. Από αγγεία μέχρι κιβωτιόσχημος τάφος αποκαλύφθηκαν μετά από χρόνια που παρέμειναν στη γη, με τους αρχαιολόγους να εμφανίζονται περήφανοι για τα ευρήματα από ήρθαν στο φως.
Μάλιστα όπως είχε επισημάνει σε ρεπορτάζ της η ΚΡΗΤΗ TV στις ανασκαφές συμμετέχουν αρχαιολόγοι από 120 χώρες του κόσμου.
Αναλυτικά σύμφωνα με την Γαλλική Σχολή Αθηνών υπήρξε ανακάλυψη τύμβου της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου, αφού όπως αναφέρεται:
«Το πλαίσιο του πενταετούς προγράμματος συστηματικής ανασκαφής στον Ανάβλοχο στην Κρήτη ανακαλύφθηκε τον Αύγουστο του 2018 τύμβος της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου, από μια ομάδα της Γαλλικής Σχολής Αθηνών, υπό τη διεύθυνση της Florence Gaignerot-Driessen. Εντός του κύκλου από ασβεστόλιθους, διαμέτρου 15μ., ανασκάφηκαν τρεις κυκλικοί λάκκοι, που περιείχαν τα κατάλοιπα ταφών και ταφικών πυρών.
(Aεροφωτογραφία του τύμβου)
Στο ανατολικό τμήμα του τύμβου, ένας τέταρτος λάκκος, από τον οποίο δεν ανακτήθηκαν καθόλου ανθρώπινα οστά, απέδωσε ένα σύνολο 15 αγγείων και πέντε αιχμών δοράτων, άριστα διατηρημένων. Κάτω από μία πλάκα ψαμμολίθου (αμμούδα), που σηματοδοτούσε το κέντρο του κυκλικού τύμβου επί της λίθινης επιφάνειας, εντοπίστηκε ένας ορθογώνιος λάκκος, κατά το ήμισυ κτιστός και κατά το ήμισυ λαξευμένος στο φυσικό βράχο.
Η θέση του λάκκου, το παχύ στρώμα άνθρακα εντός αυτού, καθώς και τα εμφανή ίχνη καύσης στις επιφάνειες των πλευρικών του τοίχων, στα ανθρώπινα κατάλοιπα και στα τεχνουργήματα που ανακτήθηκαν από εκεί, όλα υποδεικνύουν ότι πρόκειται για τη θέση της καύσης και της ταφής του πρώτου νεκρού του τύμβου.
(Ευρήματα από τον 4ο λάκκο)
Επίσης ανασκάφηκε ένας μικρός κιβωτιόσχημος τάφος, στο νοτιοανατολικό άκρο του τύμβου, που περιλαμβάνει τους προαναφερθέντες λακκοειδείς τάφους, και εφάπτεται στον περίβολό του.
