Ικανοποιητική αλλά όχι και η... επιθυμητή ήταν η εργολαβική συμμετοχή στον διαγωνισμό του έργου εξωραϊσμού της πλατείας Ελευθερίας. Το έργο, ύψους 4,1 εκατομμυρίων ευρώ, που έχει μικτή χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και από ιδίους πόρους του Δήμου Ηρακλείου διεκδικούν 4 εταιρείες, ενώ η αποσφράγιση των 4 προσφορών, που κατατέθηκαν στις 28 Απριλίου, θα γίνει από την αρμόδια επιτροπή διαγωνισμού μεθαύριο Παρασκευή 5 Μαΐου.
Ερωτηθείς από το neakriti.gr για το αποτέλεσμα της δημοπράτησης, ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων Γιάννης Αναστασάκης σχολίασε πως ο αριθμός των 4 προσφορών κρίνεται σχετικά και όχι απόλυτα ικανοποιητικός, καθώς στον Δήμο περίμεναν - όπως εξήγησε - περισσότερες προσφορές για 2 κυρίως λόγους: Αφενός λόγω του μεγάλου οικονομικού μεγέθους του έργου, μιας και μιλάμε για μια εργολαβία της τάξης των 4,1 εκατομμυρίων ευρώ. Και αφετέρου λόγω των σχετικά όχι ιδιαίτερα πολύπλοκων χαρακτηριστικών και τεχνικών προδιαγραφών του έργου, μιας και αποτελεί ουσιαστικά ένα “λίφτινγκ” ως ενδιάμεση λύση, ενόψει της κανονικής ανάπλασης που προωθείται από τον Δήμο Ηρακλείου σε βάθος βεβαίως αρκετών χρόνων από σήμερα.
Αντίστοιχο την ίδια ώρα, όπως ανέφερε ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, ήταν το αποτέλεσμα και στη δημοπράτηση για το έργο “Άρση επικινδυνότητας και αποκατάσταση νεωτερικού ανοίγματος στη Χανιώπορτα”.
Όπως μας γνωστοποίησε, την Παρασκευή, που ήταν επίσης η καταληκτική ημερομηνία για την παρέμβαση στη Χανιώπορτα, κατατέθηκαν ομοίως 4 προσφορές.
Όπως τόνισε ο Γιάννης Αναστασάκης, «και τα δύο έργα έχουν ενταχθεί προς χρηματοδότηση στο Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο θέτει ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, και ως εκ τούτου θέλουμε να “τρέξουν” γρήγορα οι σχετικές διαδικασίες, ώστε μέσα στο καλοκαίρι να έχει προκύψει ανάδοχος και να ξεκινήσουν εργασίες και για τον εξωραϊσμό στην πλατεία Ελευθερίας, που είναι μεγαλύτερο έργο, αλλά και για την παρέμβαση αποκατάστασης στη Χανιώπορτα».
Το ενδιάμεσο “λίφτινγκ”
Πρόκειται για μια παρέμβαση συντήρησης-αποκατάστασης, η οποία θα προηγηθεί της κανονικής ανάπλασης, με στόχο να αποκατασταθούν επείγουσες αστοχίες, φθορές και “παγίδες” και να ομορφύνει η σημερινή μη αρεστή στον περισσότερο κόσμο “ψυχρή” πλατεία, μέχρι τουλάχιστον να προχωρήσει σε βάθος ετών (αν προχωρήσει) η κανονική, πλήρης ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής στο ανατολικό άκρο εισόδου της παλιάς πόλης.
Στο βασικό αντικείμενο της προωθούμενης εργολαβίας εξωραϊσμού της πλατείας Ελευθερίας προβλέπεται ένα εκτεταμένο ξήλωμα των πλακών και η αλλαγή της επίστρωσης της πλατείας που έχει υποστεί μεγάλες φθορές. Θα τοποθετηθούν νέα, σύγχρονα φωτιστικά, τύπου LED, ενώ θα ξηλωθούν τα σημερινά, βανδαλισμένα χαμηλά φωτιστικά, αλλά και τα παγκάκια από μπετόν. Παράλληλα, θα γίνουν οι αναγκαίες βελτιωτικές παρεμβάσεις περιμετρικά της πλατείας, για την καλύτερη πρόσβαση των πολιτών και βεβαίως και των ΑμεΑ, καθώς επίσης και παρεμβάσεις για μια πιο λειτουργική συνένωση της πλατείας Ελευθερίας με την “Αστόρια” και την πλατεία Δασκαλογιάννη.
Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας “Ελλάδα 2.0” με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης “Next Generation E.U.”. Χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στο πρόγραμμα “Παρεμβάσεις σε αστικές περιοχές και στο κτηριακό απόθεμα” - ID 16873 - που έχει σαν στόχο τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος και του δημόσιου χώρου. Το πρόγραμμα είναι ενταγμένο στον πυλώνα 1 της “πράσινης” μετάβασης στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, Άξονα 1.2 - “Ενεργειακή αναβάθμιση του κτηριακού αποθέματος της χώρας και χωροταξική μεταρρύθμιση” και χρηματοδοτείται από τη ΣΑΤΑ 075 του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (κωδικός έργου στο ΠΔΕ 2022ΤΑ07500003), σε ποσοστό 64,748% (2.641.732,33 €) και από ίδιους πόρους του Δήμου Ηρακλείου σε ποσοστό 35,252% (1.438.267,67 €).
Αποκατάσταση της Χανιώπορτας - Τι προβλέπει το έργο για την Πύλη Παντοκράτορα
Το έργο “Άρση επικινδυνότητας και αποκατάσταση νεωτερικού ανοίγματος στη Χανιώπορτα”, για το οποίο κατατέθηκαν 4 προσφορές, είναι μια παρέμβαση που εντάσσεται ως υποέργο στο γενικότερο έργο “Βελτίωση οδικής ασφάλειας αστικού δικτύου Δήμου Ηρακλείου”, που έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και στοχεύει στην επούλωση των “πληγών” που μετρά το μνημείο από το πέρασμα του χρόνου.
Στόχος της εργολαβίας, ύψους 395.000 ευρώ, είναι να επιδιορθωθούν οι σοβαρές βλάβες που έχει υποστεί το μνημείο, να αποτραπούν περαιτέρω ζημιές στη λίθινη επένδυση του τόξου και έτσι να αποτραπεί ο κίνδυνος αποκλεισμού της χρήσης της ως ανοίγματος για πολίτες και οχήματα.
Οι εργασίες θα επικεντρωθούν στην αποκατάσταση των βλαβών που εντοπίζονται εσωτερικά του τόξου του γεφυρώματος (εσωράχιο), όπου παρατηρούνται πολύ έντονη υγρασία, διαρροή νερού, εγκάρσιες ρωγμές και αποσάθρωση του συνδετικού κονιάματος.
«Η Πύλη Παντοκράτορα, γνωστή περισσότερο ως Χανιώπορτα (ονομάστηκε έτσι επειδή τη χρησιμοποιούσαν κυρίως όσοι έρχονταν από την άλλη μεγάλη πόλη της Κρήτης, τα Χανιά), βρίσκεται σε ένα από τα κεντρικότερα σημεία του Ηρακλείου και αποτελούσε την έξοδο προς τη δυτική Κρήτη. Από έναν ενιαίο χώρο εσωτερικά της πύλης ξεκινούν δύο αψιδωτές στοές με διαφορετικές εισόδους, η μία που οδηγούσε στα δυτικά και η άλλη (στρατιωτική στοά) στη νότια χαμηλή πλατεία του Προμαχώνα του Παντοκράτορα. Στις αρχές του 20ού αι. με την εμφάνιση του αυτοκινήτου δημιουργήθηκαν ρήγματα σε διάφορα σημεία του τείχους, δίπλα στις υπάρχουσες ενετικές πύλες. Έτσι κι εδώ, ακριβώς δίπλα στην Πύλη του Παντοκράτορα δημιουργήθηκε το άνοιγμα της Χανιώπορτας που γεφυρώθηκε το 1913.
Το νεωτερικό άνοιγμα της Χανιώπορτας στα ενετικά τείχη της πόλης του Ηρακλείου, πέραν του πολιτιστικού και ιστορικού χαρακτήρα που διαθέτει, αποτελεί ως τοξωτή γέφυρα κάτω διάβασης σημαντικό τεχνικό έργο, του οποίου η ακεραιότητα και ασφάλεια είναι αναγκαία για την εύρυθμη λειτουργία της πόλης, καθώς βρίσκεται σε βασική αστική οδική αρτηρία, που συνδέει το ιστορικό κέντρο με τα δυτικά προάστια, τους γειτονικούς οικισμούς των δήμων Ηρακλείου και Μαλεβιζίου και την εθνική οδό Ηρακλείου-Χανίων», αναφέρεται στην προκήρυξη του διαγωνισμού και επισημαίνεται ως προς τους λόγους που επιτάσσουν αναγκαία την παρέμβαση: «Οι εργασίες αφορούν στην αποκατάσταση των βλαβών που εντοπίζονται εσωτερικά του τόξου του γεφυρώματος (εσωράχιο), όπου παρατηρούνται πολύ έντονη υγρασία, διαρροή νερού, εγκάρσιες ρωγμές και αποσάθρωση του συνδετικού κονιάματος.
Η ιστορία του, το αξιόλογο μέγεθος του μνημείου και η εξέχουσα θέση του επιβάλλουν την αποκατάσταση των βλαβών και την άρση των αιτιών της δημιουργίας τους, έτσι ώστε να μην προκληθεί περαιτέρω βλάβη στη λίθινη επένδυση του τόξου, να εξαλειφθεί κάθε κίνδυνος για την ευστάθεια μεμονωμένων δομικών υλικών, αλλά και πιο σημαντικό να εξασφαλιστεί η ασφάλεια των διερχόμενων πεζών και οχημάτων και παράλληλα να μην αποτραπεί η χρήση του ανοίγματος από πολίτες και οχήματα».
