Μα, είναι δυνατόν ο Δήμος Ηρακλείου, ο 4ος μεγαλύτερος δήμος της χώρας, που μόλις πριν από δύο-τρία χρόνια περηφανευόταν για το κραταιό του ταμείο των 55 εκατ. ευρώ, να έχει φτάσει να έχει πραγματικό ταμειακό διαθέσιμο μόλις 100.000 ευρώ, να βρίσκεται και με τη βούλα επίσημων εγγράφων στα πρόθυρα της οικονομικής κατάρρευσης και να “βλέπει” ανοιχτά πλέον στο άμεσο μέλλον την απειλή της κρατικής επιτήρησης από το υπουργείο Εσωτερικών;
Αυτό αναρωτιούνται πλέον όχι μόνο οι αυτοδιοικητικοί και οι πολίτες εδώ σε τοπικό επίπεδο, αλλά και οι αιρετοί στην υπόλοιπη χώρα, καθώς η είδηση της πλήρους οικονομικής καθίζησης του Δήμου Ηρακλείου, με “θρυαλλίδα” το αποκαλυπτικό εσωτερικό έγγραφο που βάζει “πάγο” σε όλα τα αιτήματα αναμορφώσεων του δημοτικού προϋπολογισμού από αντιδημαρχίες και υπηρεσίες, δεν άργησε να κάνει τον γύρο όλης της χώρας...
Όχι αδίκως, αν αναλογιστεί κανείς ότι η δημοτική Αρχή παρέλαβε ένα ισχυρό ταμείο 30 εκατ. ευρώ από την προηγούμενη δημοτική Αρχή Κουράκη, κατάφερε μάλιστα μετά από μερικά χρόνια να το αυξήσει (θυμίζουμε είχε φτάσει στα 55 εκατ. ευρώ όταν παρέδωσε το χαρτοφυλάκιο ο πρώην αντιδήμαρχος Οικονομικών και νυν αντιδήμαρχος Πολεοδομίας Γιώργος Καραντινός), για να “συρρικνωθεί” το 2021 στα 46 εκατ. ευρώ και στο τέλος του 2022 στα 25 εκατ. ευρώ, ενώ τη στιγμή αυτή (μετά τη διαμοίραση δαπανών που έγινε για το 2023 για έργα, προμήθειες και άλλες δαπάνες) να μη χωρά ουσιαστικά καμία νέα δαπάνη!
Αυτό ουσιαστικά προκύπτει μέσα από το εξόχως αποκαλυπτικό, προ ημερών, υπηρεσιακό έγγραφο της Αντιδημαρχίας Οικονομικών προς το σύνολο των αντιδημαρχιών, διευθύνσεων και υπηρεσιών του Δήμου, όπου αναφέρεται: «Είναι γνωστό ότι δεν μπορούν να ικανοποιηθούν αιτήματα αναμορφώσεων από το αποθεματικό του Δήμου, αφού αυτό είναι μόλις 100.000 ευρώ. Παρ’ όλα αυτά, οι υπηρεσίες του Δήμου στέλνουν συνεχώς αναμορφώσεις στην Οικονομική Υπηρεσία, απαιτώντας τη μεταφορά μεγάλων ποσών από το αποθεματικό, σε συγκεκριμένους κωδικούς. Υπάρχουν πιέσεις για να βρεθούν ποσά, τα οποία δεν υπάρχουν».
Τις πταίει;
Οι αιτιάσεις της πανδημίας, της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία, που επικαλείται η πλευρά της δημοτικής Αρχής, φαντάζουν... “αδύναμες” για να δικαιολογήσουν από μόνες τους την πρωτοφανή κατάρρευση των οικονομικών του μεγαλύτερου Δήμου της Κρήτης και του 4ου μεγαλύτερου Δήμου της χώρας! Πολλώ δε μάλλον όταν δεν καταγράφεται παρόμοια εικόνα στα οικονομικά άλλων μεγάλων δήμων της χώρας.
Μαζί με τον αντίκτυπο από παγκόσμιες καταστάσεις, τον δικό τους ρόλο έχουν παίξει, προφανώς, οι επιλογές, οι χειρισμοί και οι αποφάσεις της δημοτικής Αρχής Ηρακλείου. Επιλογές συνολικά της δημοτικής Αρχής, συμπεριλαμβανομένων και των συνεργαζόμενων παρατάξεων που συμμετέχουν στο εκτελεστικό σχήμα, που είτε δε “ζύγισαν” σωστά τα δεδομένα, είτε αναλώθηκαν σε αποσπασματικούς χειρισμούς και κινήσεις (άραγε και μέσα σε έναν ιδιότυπο εσωτερικό ανταγωνισμό αντιδημάρχων, όπως το έθεσαν ευθέως στη σχετική συζήτηση του προϋπολογισμού επικεφαλής παρατάξεων της αντιπολίτευσης;), είτε κινήθηκαν στη γνωστή λογική ας διοχετευτεί χρήμα, μιας και τελειώνει σιγά-σιγά η θητεία...
Από την πλευρά τους, οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης δείχνουν καθαρά πάντως τις αιτίες...
«Δεν είναι τυχαία η εξέλιξη των οικονομικών του Δήμου και το αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται. Δυστυχώς για όλους εμάς δεν αποτελεί “κεραυνό εν αιθρία”, καθώς αυτές οι προβλέψεις είχαν επισημανθεί απ’ όλους μας κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού και ήταν και ένας λόγος που δεν τον ψηφίσαμε.
Οι απευθείας αναθέσεις, η δημιουργία Οργανισμών με ροή χρηματοδοτήσεων που δαπανώνται χωρίς ελέγχους από το Δημοτικό Συμβούλιο, οι ατομικές πολιτικές χωρίς Ολοκληρωμένο Σχεδιασμό και Προγραμματισμό οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην κοινή ανακοίνωση των δημοτικών παρατάξεων (“Ηράκλειο 3.7.5”, “Ηράκλειο, Ενεργοί Πολίτες”, “Συνεργασία για το Ηράκλειο”, “Συν+Πράξη Δημοτών Ηρακλείου”, “Ηράκλειον Αξίζει”).
Αιχμές και “καρφιά” από επικεφαλής
Ενδιαφέρουσες ήταν κάποιες αναφορές, αιχμές και “καρφιά” που είχαν εκτοξεύσει κατά τη σχετική συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο του νέου προϋπολογισμού (που καταψηφίστηκε αλλά, βάσει της παράδοξης ελληνικής νομολογίας, ισχύει κανονικά) οι της αντιπολίτευσης...
«Τα λεφτά που λείπουν να τα ψάξετε και στις σπατάλες που έγιναν από ’δω και από ’κει. Π.χ. στις ατελείωτες εκδηλώσεις του ενός και του άλλου», είχε υπογραμμίσει χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της παράταξης “Συν-Εργασία για το Ηράκλειο” Ευριπίδης Κουκιαδάκης.
Συγκεκριμένες επιλογές και πρακτικές εκ μέρους της δημοτικής Αρχής είχε παραθέσει, ως αιτίες του κακού, ο επικεφαλής των “Ενεργών Πολιτών” Ηλίας Λυγερός, επισημαίνοντας ότι «ένα ποσό πάνω από 5 εκατ. ευρώ έχει κατοχυρωθεί με απευθείας αναθέσεις. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερο κόστος! Πόσο; Μπορεί ακόμα και 50% παραπάνω! Ο Δήμος επιβαρύνθηκε πάνω από 2 εκατ. ευρώ από περιπέτειες με εργολάβους. Βάλτε στην εξίσωση και ΔΕΠΑΝΑΛ, ΔΕΥΑΗ και τον νέο Αναπτυξιακό Οργανισμό, τρεις χώρους που θέλουν να πάρουν λεφτά από τον Δήμο, που πρέπει να τα δει ως παιδιά του με στοργή και να τα χρηματοδοτήσει. Τα λεφτά μάλιστα που πήγαν φέτος στον νέο Αναπτυξιακό Οργανισμό δεν ήταν λίγα. Μιλάμε για κεφάλαιο 800.000 ευρώ και συμβάσεις 500.000 ευρώ», είχε επισημάνει χαρακτηριστικά ο Ηλίας Λυγερός.
Εύλογα, κρίσιμα ερωτήματα
Με βάση όλα τα παραπάνω, σε ό,τι αφορά τα τεκταινόμενα στο οικονομικό πεδίο του Δήμου Ηρακλείου, ορθώνονται κρίσιμα ερωτήματα:
- Ευθύνεται μονάχα η πανδημία και η κρίση ακρίβειας για την “απώλεια” 21 εκατομμυρίων ευρώ από το ταμειακό υπόλοιπο μέσα σε διάστημα ενός μόλις χρόνου (μεταξύ δηλαδή αρχής και τέλους του 2022);
- Προς τι η βιάση για τη σύσταση ενός νέου αναπτυξιακού οργανισμού που έπρεπε να “αιμοδοτηθεί” με αρχικό κεφάλαιο και να παίρνει και συνεχώς οικονομικές “μεταγγίσεις” από τον Δήμο; Κι ενώ είχε προηγηθεί η μεγάλη ενίσχυση της ΔΕΠΑΝΑΛ με ένα ποσό κοντά στα 5 εκατ. ευρώ;
- Η εξήγηση που θα δοθεί για το άδειο ταμείο στην όποια επόμενη δημοτική Αρχή είναι ότι τα λεφτά πήγαν στα ασφαλτικά, ή όπως το είπε χαρακτηριστικά ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων Γιάννης Αναστασάκης σε συνέντευξή του στην “ΚΡΗΤΗ TV”, ότι έχουν πάει σε ασφαλτικά και τσιμεντοστρώσεις πάνω από 40 εκατ. ευρώ, όμως δε φαίνονται γιατί έχουν καλυφθεί 125 χιλιόμετρα από τα 400;
- Το “γαϊτανάκι” με τις συνεχείς έκτακτες προσλήψεις ολιγομηνιτών απασχολούμενων στο μέτωπο της καθαριότητας από την αρμόδια αντιδημαρχία δεν είχε, αλήθεια, κάποια επίδραση στα οικονομικά του Δήμου;
- Υπήρξαν λογικές και γραμμές εντός του εκτελεστικού σχήματος για διάθεση χρημάτων (για λόγους ακόμα και αλίευσης ψήφων), δεδομένου ότι οδεύει προς το τέλος της η δημαρχιακή θητεία;
- Υπήρξε κάποιο συνολικά συντεταγμένο σχέδιο επί της οικονομικής διαχείρισης ή ο καθείς αντιδήμαρχος λειτούργησε κατά το δοκούν, με σημείο αναφοράς το δικό του προφίλ-αποτύπωμα, αλλά και τις βλέψεις του για το μέλλον;
- Καταβλήθηκε μια συντονισμένη προσπάθεια από τον αποκαλούμενο στενό πυρήνα της δημοτικής Αρχής και τον άξονα Λαμπρινού-Βαρδαβά να κρατηθεί χαμηλά το όλο θέμα και να μην πάρει διαστάσεις, ενόψει και των ερχόμενων εκλογικών μαχών σε εθνική και δημοτική κάλπη;
- Η εκτίμηση, όπως ακούγεται στις τάξεις της δημοτικής Αρχής, ότι θα βγει η χρονιά με πολύ λιγότερες πληρωμές προς εργολάβους-προμηθευτές απ’ ό,τι έχει προβλεφθεί, πόθεν πηγάζει ακριβώς; Ιδίως μάλιστα όταν πέρυσι ανάλογη εκτίμηση αποδείχτηκε τελείως λανθασμένη;
- Με την ίδια τη δημοτική Αρχή να παραδέχεται μέσα στην επίσημη απόφαση του προϋπολογισμού ότι σε μια 2ετία ο Δήμος είτε θα αναγκαστεί να καταφύγει σε δανεισμό, είτε να μπει σε κάποιο είδος οικονομικής επιτήρησης, πόσο πιο κοντά αλήθεια πρέπει να είναι η απειλή της επιτήρησης για τον Δήμο Ηρακλείου;
- Σε πολιτικό επίπεδο, πώς θα αισθάνονται οι της δημοτικής Αρχής και προσωπικά ο δήμαρχος, αφήνοντας στους επόμενους ένα άδειο ή σχεδόν (στην καλύτερη) άδειο ταμείο, αλλά στην πραγματικότητα ελλειμματικό, μιας και υπάρχει διπλός οικονομικός βραχνάς πολλών εκατομμυρίων σε σχέση με το ευρωπαϊκό δάνειο και την απένταξη του Πολιτιστικού Κέντρου;
