“Ασπίδα προστασίας” πάνω από τον Παλίγκρεμνο υψώνει το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης, που ενέκρινε ομόφωνα χθες Τρίτη 31 Ιανουαρίου, σχετική ειδική περιβαλλοντική μελέτη του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, δείχνοντας στο υπουργείο Περιβάλλοντος τον δρόμο της προστασίας της περιοχής ως προστατευόμενου τοπίου ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ως ιδιαίτερου φυσικού σχηματισμού.
Με την απόφαση αυτή, που προφανώς αλλάζει άρδην τα δεδομένα ως προς την προωθούμενη τουριστική επένδυση στο σημείο, το Περιφερειακό Συμβούλιο ζητά από το κεντρικό κράτος να χαρακτηριστεί ο Παλίγκρεμνος μνημείο της φύσης και να τεθεί σε ειδικό καθεστώς προστασίας.
Βεβαίως, τον τελευταίο λόγο για την κήρυξη μιας περιοχής ως προστατευόμενη και άρα “απαγορευτική” για επενδύσεις, όπως αυτή της υπόσκαφης τουριστικής μονάδας που επιχειρείται στον Παλίγκρεμνο, έχει το υπουργείο Περιβάλλοντος, στο οποίο και μεταφέρεται πλέον η μπάλα για τις τελικές αποφάσεις...
Μάλιστα, με έναυσμα τη χθεσινή απόφαση, ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος Νίκος Ξυλούρης απηύθυνε κάλεσμα σε όλους τους Δήμους του νησιού που έχουν αντίστοιχες περιπτώσεις περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους να προχωρήσουν και αυτοί (όπως το έκανε ο Δήμος Αγίου Βασιλείου με τη βοήθεια του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας) στην εκπόνηση αντίστοιχων ειδικών περιβαλλοντικών μελετών, ώστε να δρομολογηθεί ο χαρακτηρισμός τους σε μνημεία της φύσης...
Αναλυτικότερα, σημαντικές αποφάσεις και εγκρίσεις με σημείο αναφοράς την έγκριση της ειδικής έκθεσης - περιβαλλοντικής μελέτης - αξιολόγησης και χαρακτηρισμού της περιοχής Παλίγκρεμνου Πλακιά Δήμου Αγίου Βασιλείου, Π.Ε. Ρεθύμνου ως Προστατευόμενο Τοπίο ή Προστατευόμενο Φυσικό Σχηματισμό, ψηφίστηκαν στο χθεσινό Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης, που συνεδρίασε υπό την προεδρία του Παύλου Μπαριτάκη.
Κατά τη συζήτηση του θέματος ήταν παρόντες ο δήμαρχος Αγίου Βασιλείου Γιάννης Ταταράκης, φορείς και κάτοικοι της περιοχής, που συντάχθηκαν με την εισήγηση του αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος Νίκου Ξυλούρη.
Σκηνικό έντασης
Σκηνικό έντασης ξετυλίχθηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης γύρω από τη γνωμοδότηση επί της μελέτης τεκμηρίωσης για την προστασία του βράχου του Παλίγκρεμνου, όταν η αρχιτέκτονας Μαρία Φραντζή, εκπροσωπώντας την πλευρά της επενδύτριας, ζήτησε και έλαβε τον λόγο.
Η ίδια σημείωσε ότι τα σχεδιαζόμενα δωμάτια θα είναι υπόσκαφα και σχεδιάστηκαν με ιδιαίτερη σπουδή και μελέτη, ώστε να μη δημιουργήσουν όχληση. Η ίδια ξεκίνησε να παρουσιάζει το προφίλ της επένδυσης, λέγοντας πως «αν ήταν παράνομη η επένδυση, θα είχε βγει παράνομη από τα δικαστήρια τόσα χρόνια. Και επί της ουσίας έχουμε προσπαθήσει να δημιουργήσουμε ένα αντιπαράδειγμα με απόλυτο σεβασμό σε αυτό που είχαμε μπροστά μας».
Οι συγκεντρωμένοι από το κίνημα για τη σωτηρία του Παλίγκρεμνου ξέσπασαν, ζητώντας να της αφαιρεθεί ο λόγος, τονίζοντας ότι δε θα έπρεπε να βρίσκεται εκεί, καθώς άλλο είναι το θέμα συζήτησης και όχι η παρουσίαση της επένδυσης με το υπόσκαφο ξενοδοχείο στη ράχη του βράχου. Μάλιστα, στην ένταση αυτή ενεπλάκη και ο πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης Παύλος Μπαριτάκης, ενώ ο δήμαρχος Αγίου Βασιλείου Γιάννης Ταταράκης είπε ότι, αν είναι να μιλήσει για την επένδυση και όχι για τη μελέτη, δεν πρέπει να της δοθεί ο λόγος. Η αναφορά του αυτή προκάλεσε το χειροκρότημα των συγκεντρωμένων.
Η μελέτη- “όπλο”
Εκ μέρους του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, που εκπόνησε την ειδική περιβαλλοντική μελέτη για λογαριασμό του Δήμου Αγίου Βασιλείου, ο γνωστός γεωλόγος-ερευνητής Χαράλαμπος Φασουλάς περιέγραψε τις πτυχές της μελέτης και της ερευνητικής δουλειάς που έγινε.
«Στόχος της μελέτης είναι να χαρακτηριστεί ο Παλίγκρεμνος μνημείο. Κάναμε χαρτογράφηση και καταγράψαμε τα στοιχεία της περιοχής. Χαρακτηρίζεται ως τεκτονικός βιότοπος. Εντοπίστηκαν τρία μεγάλα ρήγματα. Μελετήσαμε τα χαρακτηριστικά τους και είναι πιθανά ενεργά ρήγματα που συνδέονται με τα τρία μικρότερα ρήγματα. Δηλαδή, πάει να κατασκευαστεί ένα έργο πάνω σε ενεργά ρήγματα, το οποίο απαγορεύεται. Είναι η μεγαλύτερη επιφάνεια ρήγματος στη χώρα, το μεγαλύτερο φυσικό μνημείο αυτού του είδους στη χώρα μας.
Οι επενδυτές πληροφορήθηκαν τα ιδιαίτερα αυτά χαρακτηριστικά, αλλά δεν επικαιροποίησαν τις τεχνικές μελέτες και γνωρίζουμε από την περίπτωση της Αγιάς Φωτιάς ποια είναι τα αποτελέσματα», ανέφερε, μεταξύ άλλων, επισημαίνοντας πως δε “δαιμονοποιούνται” γενικώς οι επενδύσεις, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή μια αλλοίωση σε μια τέτοια περιοχή- “τοπόσημο”.
Αυτοκριτική Ταταράκη
«Σίγουρα έγιναν πολλά λάθη. Να κάνουμε κι εμείς την αυτοκριτική μας, και η Πολεοδομία και όλες οι υπηρεσίες. Είχαμε προβλήματα, έγιναν λάθη. Όλα αυτά που έγιναν, αν θέλετε, αποτελούν και ένα καλό μάθημα, ώστε να μην έχουμε ανάλογες καταστάσεις στο μέλλον. Τώρα όμως προχωράμε μπροστά και ήρθε η ώρα να αναδείξουμε την περιοχή μας. Τα 200 στρέμματα που λέει η ειδική περιβαλλοντική μελέτη θα προστατευθούν. Θα υπάρχουν κάποιες χρήσεις για κολύμπι, ψάρεμα, περιπατητικές διαδρομές και παρεμφερείς φιλικές προς το περιβάλλον δραστηριότητες», ανέφερε, μεταξύ άλλων, σε δηλώσεις του ο δήμαρχος Αγίου Βασιλείου Γιάννης Ταταράκης.
«Αποκαθίσταται η τάξη»
«Το Περιφερειακό Συμβούλιο σήμερα ψήφισε την πρόταση του Δήμου Αγίου Βασιλείου και τη μελέτη του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, με την οποία χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερο, προστατευόμενο τοπίο η περιοχή του Παλίγκρεμνου. Με τον τρόπο αυτό προστατεύεται μια περιοχή, η οποία θα έπρεπε βέβαια να είχε χαρακτηριστεί έτσι παλαιότερα, μέσω του ΣΧΟΟΑΠ.
Σήμερα λοιπόν ερχόμαστε να αποκαταστήσουμε τη σωστή τάξη αν θέλετε...
Στην περιοχή υπάρχει και μια τουριστική επένδυση, η οποία διαθέτει - θα πρέπει να το σημειώσουμε - νόμιμη οικοδομική άδεια, και η οποία επένδυση θα έχει προφανώς να αντιμετωπίσει άλλα πλέον δεδομένα, μετά τη σημερινή (σ.σ. χθεσινή) απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου», ανέφερε ο αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος Νίκος Ξυλούρης, προσθέτοντας: «Ως Περιφέρεια έχουμε κάνει πρόταση στους Δήμους, στις οικολογικές οργανώσεις και σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς περιοχών που έχουν ειδικό ενδιαφέρον, όπως ο Παλίγκρεμνος, να εκπονήσουν ανάλογες περιβαλλοντικές μελέτες, ώστε οι τόποι τους να χαρακτηριστούν ως τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, ως μνημεία δηλαδή της φύσης και ως εκ τούτου να τεθούν υπό ειδικό καθεστώς προστασίας».
Ειρηνική διαμαρτυρία - “Απόβαση” και για το Αρχαιολογικό Μουσείο
Πέραν των φορέων, συλλογικοτήτων και πολιτών που βρέθηκαν στη συνεδρίαση για το θέμα του Παλίγκρεμνου, στο χθεσινό Περιφερειακό Συμβούλιο έκανα να ειρηνική απόβαση διαμαρτυρίας και εργαζόμενοι στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου και στο υπουργείο Πολιτισμού, εκφράζοντας την αντίθεσή τους με το προωθούμενο νομοσχέδιο, βάσει του οποίου πέντε εμβληματικά μουσεία της χώρας - μεταξύ αυτών και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου - μετατρέπονται σε ΝΠΔΔ, αποκοπτόμενα από το υπουργείο.
Το σχέδιο νόμου που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από το ΥΠΠΟΑ αφορά τη μετατροπή 5 μεγάλων μουσείων της χώρας σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Πρόκειται για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αθήνα), το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο (Αθήνα) και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού (Θεσσαλονίκη).
Το ΥΠΠΟΑ μετατρέπει τα 5 μουσεία σε αυτοδιοικούμενους δημόσιους οργανισμούς, επικαλούμενο τον εκσυγχρονισμό της μουσειακής πολιτικής... Οι διαμαρτυρόμενοι κατέθεσαν ψήφισμα στο Προεδρείο, ζητώντας από το Περιφερειακό Συμβούλιο να το υπερψηφίσει, εκφράζοντας έτσι τη στήριξή του στον αγώνα τους κατά της “αυτονόμησης” του Μουσείου του Ηρακλείου. Οι περιφερειακοί σύμβουλοι συμφώνησαν να συζητηθεί το θέμα, και τελικά το Συμβούλιο ενέκρινε, κατά πλειοψηφία, το ψήφισμα στήριξης του αγώνα των εργαζομένων κατά της μετατροπής του Μουσείου σε ΝΠΔΔ.
