Ως «αδιαπέραστα από το νερό», άρα δεν παρεμποδίζουν καθόλου την ορμή του, χαρακτηρίζει στο neakriti.gr, τα πετρώματα της ευρύτερης περιοχής πάνω από την Αγία Πελαγία του δήμου Μαλεβιζίου ο συνταξιούχος σήμερα γεωλόγος και πρώην στέλεχος της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (πρώην ΙΓΜΕ) Γιάννης Κοϊνάκης, ξεκαθαρίζοντας πως, αν δε γίνουν μελέτες για να δρομολογηθούν λύσεις που θα λαμβάνουν υπόψη τους όλες τις προϋποθέσεις, ο κίνδυνος για μια νέα πλημμύρα θα είναι πάντα ορατός.
Ο Γιάννης Κοϊνάκης επισημαίνει ότι χρειάζεται άμεσα να γίνουν οι μελέτες αυτές για κάθε μία από τις περίπου 3 υδρολογικές λεκάνες που υπάρχουν πάνω από την Αγία Πελαγία, ενώ όπου χρειαστούν παρεμβάσεις διανοίξεων για την κατεδάφιση κτηρίων που έχουν μπαζώσει ρέματα απαιτούνται ταχύτατες διαδικασίες, χωρίς να χαθεί καθόλου άλλος χρόνος!
Η τραγωδία της Αγίας Πελαγίας με τους δύο νεκρούς και τις τεράστιες καταστροφές στις περιουσίες των κατοίκων δεν αφήνει κανένα περιθώριο εφησυχασμού, όπως τονίζει κατηγορηματικά ο γεωλόγος Γιάννης Κοϊνάκης, λέγοντας πως από τη μια τα πετρώματα της περιοχής και από την άλλη τα μπαζώματα, η άναρχη δόμηση και όλα αυτά τα προβλήματα, που συμβάλλουν στην πρόκληση πλημμυρικών φαινομένων, πρέπει να μπουν τάχιστα στο μικροσκόπιο των ειδικών. Και στην κατεύθυνση αυτή, απαιτείται η συνεργασία της Πολιτείας, της Περιφέρειας Κρήτης και της δημοτικής Αρχής, με διαδικασίες όσο γίνεται πιο γρήγορες.
Γρήγορο και καταστροφικό
Γιατί όμως, σύμφωνα με τον Γιάννη Κοϊνάκη, τα πετρώματα της Αγίας Πελαγίας ευνοούν από τη φύση τους το γρήγορο και καταστροφικό τελικά πέρασμα του νερού; «Χρειάζεται μία γεωλογική μελέτη ανά υδρολογική λεκάνη, που θα λάβει υπόψη της όλα τα δεδομένα που υπάρχουν. Δηλαδή τις κλίσεις, τη φύση των πετρωμάτων, βροχομετρικά δεδομένα κ.λπ., και θα καταλήξουμε ποια είναι τα ενδεδειγμένα μέτρα και για την προστασία της περιοχής. Η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Η κάθε περιοχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, άλλα μεγέθη, άλλες παραμέτρους και επομένως για κάθε υδρολογική λεκάνη θα καταλήξουμε σε διαφορετικές παρεμβάσεις που πιθανά να χρειάζονται. Δε γίνεται να λαμβάνονται για όλες τις περιπτώσεις τα ίδια μέτρα. Άλλα πετρώματα μπορεί να είναι υδροπερατά. Κάποια μπορεί να είναι αδιαπέραστα. Οι κλίσεις είναι διαφορετικές. Οι παρεμβάσεις που έχει κάνει ο άνθρωπος μπορεί να είναι διαφορετικές. Επομένως, θα πρέπει για κάθε υδρολογική λεκάνη να γίνει μια ξεχωριστή προσέγγιση ώστε να καταλήξουμε στα κατάλληλα μέτρα».
Στο σημείο αυτό, αναφερόμενος στην Αγία Πελαγία, ο γεωλόγος Γιάννης Κοϊνάκης είναι κατηγορηματικός: «Εκεί οι κλίσεις είναι μεγάλες. Τα πετρώματα τα περισσότερα είναι αδιαπέραστα. Και επομένως, ό,τι νερό πέφτει, κατεβαίνει με μεγάλη ορμή προς τα κάτω και χρειάζεται να γίνει η σωστή έρευνα για να δούμε πώς μπορούν να αντισταθμιστούν οι ανθρώπινες παρεμβάσεις στην περιοχή, σε σχέση πάντα με τα πετρώματα και τις κλίσεις».
Πάντως, ο ίδιος δεν αμφισβητεί το ενδεχόμενο να είναι εφικτή η κατασκευή κάποιων φραγμάτων ανάσχεσης του νερού - δηλαδή φραγμάτων με τα οποία προσωρινά το νερό να σταματάει και να ανακόπτεται η ροή του και να ελαττώνεται η ταχύτητά του, πάνω από την Αγία Πελαγία, συνδυαστικά με διανοίξεις και κατεδαφίσεις κτηρίων που έχουν μπαζώσει τα ρέματα - επιμένοντας ωστόσο ότι κανείς δεν μπορεί χωρίς μελέτες να προτείνει οποιαδήποτε λύση. Εξάλλου, με τα φράγματα ανάσχεσης μπορεί να επιτευχθεί και ο εμπλουτισμός του υδροφόρου ορίζοντα, όχι όμως σε πετρώματα όπως αυτά που υπάρχουν πάνω από την Αγία Πελαγία. «Αν έχουμε πετρώματα αδιαπέραστα, δεν έχει νόημα να συζητάμε για εμπλουτισμό υδροφορέων. Αν έχουμε όμως ασβεστόλιθους, μπορεί να ενδείκνυται», σύμφωνα με τον γνωστό επιστήμονα.
Φυτεύσεις δέντρων
Τι σημαίνει όμως υδρολογική λεκάνη; «Υδρολογική λεκάνη είναι μια περιοχή που το νερό που πέφτει μέσα σε αυτή καταλήγει στο ίδιο σημείο. Είναι δηλαδή η λεκάνη που αντιπροσωπεύει έναν ποταμό συγκεκριμένο, μικρό ή μεγάλο».
Στο ερώτημά μας για την ανάγκη δενδροφυτεύσεων, σε συνδυασμό με άλλες παρεμβάσεις, ο Γιάννης Κοϊνάκης εξηγεί ότι σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζονται φυτεύσεις βαθύρριζων δέντρων, όπως είναι οι χαρουπιές, τα κυπαρίσσια και άλλα ενδεδειγμένα είδη.
Μάλιστα, ο Γιάννης Κοϊνάκης καταλήγει λέγοντας πως στην Αγία Πελαγία αυτά τα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα εμφανίζονται κάθε 20 με 30 χρόνια. Και γι’ αυτό, αυτή τη φορά, ο κρατικός μηχανισμός με τις τοπικές Αρχές και τους φορείς δε θα πρέπει να μείνουν απαθείς απέναντι στα ξεσπάσματα της φύσης, που είναι βέβαια απρόβλεπτα στα βάθη των αιώνων.
Σχόλια