Το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου χορτάσαμε καθαρό αέρα από το όρος «Αφέντη» και τα γειτονικά Λασιθιώτικα όρη. Ανηφορίσαμε από το Καστέλλι για την όμορφη Κασταμονίτσα και την «Γιορτή του Εφτάζυμου» που γίνεται όλο και πιο γνωστή και πετυχημένη!
Όντως όπως υπόσχονταν οι διοργανωτές εικόνες και γεύσεις παράδοσης πλαισίωναν από το απόγευμά τους δρόμους του χωριού. Εθελόντριες ετοίμαζαν παραδοσιακά εδέσματα στα γραφικά στενά και μας κερνούσαν όταν ακόμα ήταν αχνιστά ενώ τα ενθύμια της λαϊκής παράδοσης κοσμούσαν τους δρόμους.
Ο επισκέπτης είχε την δυνατότητα να γευτεί και να παρακολουθήσει πως παρασκευάζονται τα σκιουφιχτά μακαρόνια, οι τηγανίτες, τα καλιτσούνια, οι αγνόπιτες και άλλα πολλά παραδοσιακά εδέσματα. Στα σοκάκια επικρατούσαν αναπαραστάσεις από παλαιά επαγγέλματα. Αλλά η... απογείωση για τον ουρανίσκο ήρθε όταν γευτήκαμε ζεστό το παραδοσιακό εφτάζυμο ψωμί με ώριμο κεφαλοτύρι αλλά και φρέσκο τυρί σαν... αλοιφή!
Βέβαια υπήρχαν εκεί κοντά και οι μικροί καλλιτέχνες που έφτιαξαν εφτάζυμο... από πλαστελίνη άλλα και οι νεαροί μουσικοί που έπαιζαν στην πλατεία με το μεγάλο κρητικό γλέντι στη συνέχεια να κρατάει μέχρι πρωίας...
Μικρασιάτες οι πρώτοι κάτοικοι
Το χωριό κατοικήθηκε αρχικα από Χριστιανούς αποίκους από τη Μ. Ασία, αμέσως μετά από τη νίκη του Νικηφόρου Φωκά, το 961 μ.Χ., κατά των Αράβων και την απελευθέρωση της Κρήτης. Και αναφορικά με το όνομα του δεν είναι τυχαίο ότι στην ελληνική απο αρχαιοτατων χρονων γη της Ιωνίας υπάρχει περιοχη με το ονομα "Κασταμονη" με το ονομα αυτο να έχει δοθεί σε οδο της προσφυγικης Νεας Ιωνιας στην Αθηνα. Οι πρώτοι αυτοί κάτοικοι καλλιέργησαν, για πρώτη φορά, σε αγροτική έκταση του χωριού καστανιές, οι οποίες διατηρούνταν πριν εξήντα περίπου χρόνια. Εξαιτίας της θέσης της, η Κασταμονίτσα υπήρξε πεδίο μαχών.
Όταν οι Ενετοί κατέκτησαν την Κρήτη, οι κάτοικοι του νησιού, κατά τη διάρκεια των 450 χρόνων της υποδούλωσής τους, έκαναν αλλεπάλληλες επαναστάσεις για να αποτινάξουν τον ενετικό ζυγό, αλλά αποτύγχαναν. Μετά από κάθε αποτυχημένη επανάσταση, τα ζωτικότερα στοιχεία των Κρητικών σχημάτιζαν επαναστατικές ομάδες, οι οποίες υποστηρίζονταν από τους κατοίκους της ορεινής Κρήτης.
Η Κασταμονή ή Κασταμών ή Κασταμόνα και τουρκικά Καστάμονου (Kastamonu), είναι ιστορική πόλη της Παφλαγονίας στην βορειοδυτική Μικρά Ασία και η πρωτεύουσα στην Επαρχία Κασταμονής που αποτελεί "Βιλαέτι". Συνδετικός κρίκος με την Κασταμονίτσα, το γραφικό χωριό του Δήμου Μινώα Πεδιάδος, η Αγία Κυριακή...
Το χωριό του Μανόλη Μακράκη
Η Κασταμονίτσα ήταν το χωριό του Μανόλη Μακράκη του σπουδαίου αυτοδημιούργητου επιχειρηματία που με τα καταστήματα «Ράδιο» και «Έπιπλο Μακράκη» έγραψε μια ιστορία για μισό αιώνα στον εμπορικό κόσμο της Κρήτης.
Με την ευκαιρία ευχαριστούμε για τη βοήθεια και τις πληροφορίες που μας έδωσαν τον καλό μας φίλο Δημήτρη Μακράκη, ανιψιό του αειμνήστου Μανόλη άλλα και τις αδελφές Κλεάνθη και Ανδριανή Ανδριανάκη. Επίσης ευχαριστούμε την οικογένεια Σηφάκη για τη φιλοξενία και την κυρία Καντηφεδάκη - Ψυλλάκη για τη ξενάγηση...
Κασταμονίτσα: Ένα χωριό που μάθαμε να αγαπάμε από μικροί! Δεν ήταν δικό μας αλλά είχε...μια μικρή Μικρά Ασία μέσα του!
