Πλήθος κτηρίων στην επικράτεια που έχουν κριθεί επικίνδυνα θέτουν σε κίνδυνο διερχόμενους πολίτες, ενώ οι ιδιοκτήτες τους αδιαφορούν να αναλάβουν το κόστος επισκευής τους.
Ο άδικος θάνατος του Χανιώτη φοιτητή, Νίκου... στην Λάρισα από κατάρρευση τοίχου ετοιμόρροπης οικίας έφερε ξανά στην επικαιρότητα το θέμα των εγκαταλελειμμένων και επικίνδυνων κτιρίων στο Ηράκλειο, που βρίσκονται στο στάδιο της αποδρομής και είναι στην αρμοδιότητα της εκάστοτε τοπικής αυτοδιοίκησης. Ένα πρόβλημα που έφερε στην επικαιρότητα το προηγούμενο διάστημα και η αυξημένη σεισμική δραστηριότητα, αλλά και τα έντονα καιρικά φαινόμενα που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα στο νησί.
Ειδικά, περιοχές όπως... στο ιστορικό κέντρο της πόλης, κάθε άλλο παρά ασφαλής τόπος για τους διερχόμενους πολίτες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν. Και αυτό γιατί εκατοντάδες ερειπωμένα κτίρια, με μισογκρεμισμένους τοίχους, επικίνδυνες ρωγμές, στέγες υπό κατάρρευση και μπαλκόνια που κρέμονται στον αέρα, αποτελούν πέτρινες «νάρκες» έτοιμες να εκραγούν και να προκαλέσουν τραυματισμούς ή ακόμη και ανθρώπινες απώλειες.
Για το θέμα μίλησε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΚΡΗΤΗ TV ο πρώην πρόεδρος ΤΕΕ/ΤΑΚ επικεφαλής της παράταξης «Σύμπραξη Δημοτών», Πέτρος Ινιωτάκης, ο οποίος αφού εξέφρασε την συμπαράστασή του και την οδύνη του στους γονείς του αδικοχαμένου Νίκου, ανέφερε μεταξύ άλλων πως πριν από δύο χρόνια είχαμε την επανάληψη του ίδιου φαινομένου, καθώς τον Οκτώβριο του 2020 έχασαν τη ζωή τους καταπλακωμένοι από έναν τοίχο δύο νέα παιδιά και αυτή η επανάληψη φαινομένου θα πρέπει να οδηγήσει όλους όσους εμπλεκόμαστε στην Δημόσια Διοίκηση, στα τεχνικά έργα, στην τοπική αυτοδιοίκηση να πούμε ότι το ελάχιστο το οποίο μπορούμε να κάνουμε στην μνήμη του Νίκου και κάθε Νίκου ότι θα παλέψουμε και θα προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε, αυτά τα προβλήματα, τα οποία στην σημερινή κοινωνία, του 2022, αυτά τα προβλήματα να επαναλαμβάνονται».
Παράλληλα τόνισε πως «το σημαντικότερο από το να αποδώσουμε ευθύνες είναι να αναλογιστούμε και να σκεφτούμε πώς δεν θα επιτρέψουμε να ξανασυμβεί αυτό το περιστατικό. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάνουμε νέα παιδιά στην Ελλάδα το 2022 και επιπλέον ειδικά στην περιοχή της Κρήτης με την σεισμική ακολουθία να είναι πιο ενεργή από οποιαδήποτε άλλη στιγμή τα τελευταία χρόνια καταλαβαίνουμε ότι το φαινόμενο αυτό και η Πολιτική Προστασία και το πρόβλημα των ετοιμόρροπων θα αποκτήσουν δραματικές διαστάσεις».
Συνεχίζοντας επεσήμανε πως «αυτή τη στιγμή θα πρέπει να δούμε ποιος έχει ευθύνες και την διαδικασία που πρέπει να έχουμε μπροστά μας σε σχέση με τα επικίνδυνα ετοιμόρροπα κτήρια, τα οποία έχουμε παντού σε ολόκληρη την Ελλάδα και από το 2022 που έγινε η απογραφή παρουσιάζονται 10 χιλιάδες ετοιμόρροπα κτήρια, όπου για μένα αν θέλετε είναι ένας μικρός αριθμός. Εκτιμώ ότι είναι πολύ περισσότερα από 10 χιλιάδες κτήρια. Συγκεκριμένα να αναφέρω μόνο για το Ηράκλειο είναι 109 είναι τα κτήρια τα οποία η Πολεοδομία Ηρακλείου έστειλε έκθεση στους ιδιοκτήτες και τους καλούσε να προχωρήσουν στην αποκατάσταση του προβλήματος ή αν θέλετε να γκρεμίσουν τα ετοιμόρροπα, προκειμένου να μην θρηνήσουμε ζωές».
Διαβάστε επίσης
⇒ Ηράκλειο: «Λαβωμένα» από το χρόνο τρία εμβληματικά κτίρια της πόλης
⇒ Τρανταλλίδειο: Υποστυλώνουν το κτήριο με βαριά, περίκλειστη κατασκευή, πριν καταρρεύσει
Κτήρια παγίδες στην καρδιά της πόλης του Ηρακλείου
Μέγαρο Κοθρή – Λιοπυράκη
Το κτήριο χρονολογείται στα τέλη της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα και φέρει τη σφραγίδα του αρχιτέκτονα Δημήτρη Κυριακού. Πρόκειται για ένα από τα πιο μεγαλοπρεπή μέγαρα που κατασκευάστηκαν την εποχή εκείνη, στον σημαντικότερο οδικό άξονα της πόλης, τη λεωφόρο Μαρτύρων 25ης Αυγούστου, η οποία συνέδεε το λιμάνι με το κέντρο της πόλης.
Το Μέγαρο Κοθρή-Λιοπυράκη που, σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού αποτελεί ένα από τα λαμπρότερα διατηρητέα κτίσματα του Ηρακλείου, συνιστά αναμφισβήτητα το κορυφαίο δείγμα κτίσματος του αρχιτεκτονικού ρεύματος του εκλεκτικισμού, με πλήθος στοιχείων του ρομαντικού νεοκλασικισμού της Κρήτης.
Το Μέγαρο ήταν στην κυριότητα του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο τον Σεπτέμβριο του 2017 ενέκρινε την παραχώρησή του για 30 χρόνια προς τον Δήμο Ηρακλείου, προκειμένου να αποκατασταθεί και να λειτουργήσει ως Δημοτική Πινακοθήκη.
Επιπλέον θα περιλαμβάνει τη διοργάνωση περιοδικών θεματικών και ατομικών εκθέσεων, τη συντήρηση έργων τέχνης και τη λειτουργία πωλητηρίου και art-cafe με αξιοποίηση της αυλής του κτηρίου.
Ξενοδοχείο Μίνως
Το «Μίνως», το ξενοδοχείο- «φάντασμα» που είχε στοιχειώσει για χρόνια σε έναν από τους ιστορικότερους δρόμους του Ηρακλείου, την 25ης Αυγούστου, με τη σφραγίδα του αρχιτέκτονα Δημήτρη Κυριακού, βρίσκεται στην πιο σημαντική πύλη της πόλης από την πλευρά της θάλασσας, από τις αρχές του 20ού αιώνα.
Το σπουδαίο αυτό αρχιτεκτόνημα των αρχών του προηγούμενου αιώνα βρίσκεται στη βορεινή πλευρά της 25ης Αυγούστου, στον αριθμό 3, και αποτελείται από τρία ισόγεια καταστήματα 57 τ.μ., 54,5 τ.μ. και 58 τ.μ., από τον πρώτο όροφο με εμβαδόν 169,5 τ.μ. και ακάλυπτο οικοπεδικό χώρο έκτασης 230 τ.μ., ενώ το συνολικό εμβαδό του οικοπέδου είναι 400 τ.μ. Το "Μίνως" βρίσκεται από το 1987 στην ιδιοκτησία του Δήμου Ηρακλείου, ύστερα από παραχώρηση του Βενιζελείου, και αποτελεί ακίνητο της περιουσίας που κληροδότησε ο Πανανός. Στο ισόγειο του κτηρίου είχε στεγαστεί για ένα μικρό διάστημα στο παρελθόν το Γραφείο Αλλοδαπών του Δήμου Ηρακλείου.
Φάμπρικα Ανωγειανάκη
Η φάμπρικα του Ανδρέα Ανωγειανάκη αποτελείται από ένα συγκρότημα δύο διώροφων, λιθόκτιστων, κεραμοσκεπών κτηρίων, που συνοδεύονται από μικρότερα, βοηθητικά κτίσματα.
Τα δύο διώροφα κτήρια και οι προσθήκες, που εναρμονίζονται με αυτά, έχουν κηρυχθεί διατηρητέα από το ΥΠΕΚΑ (ΦΕΚ 174/27.6.2011). Στο οικόπεδο υπήρχαν, εκτός από το ελαιοτριβείο, δύο βυρσοδεψεία και τέσσερα πηγάδια.
Η φάμπρικα Ανωγειανάκη έχει περάσει στην κατοχή του Δήμου Ηρακλείου από το φθινόπωρο του 2019.
Πρόκειται για ένα ιστορικό κτήριο, το οποίο βρίσκεται στην καρδιά της πόλης του Ηρακλείου και πιο συγκεκριμένα στην συμβολή των οδών Αγίου Τίτου και Μιλάτου και το οποίο είναι αφημένο στην τύχη του.
Στο παρελθόν έχουν δημιουργηθεί προβλήματα από κατάρρευση τμημάτων του ιστορικού οικήματος, όπως την άνοιξη του 2016, όταν ένα σταθμευμένο όχημα υπέστη ζημιές, τότε πολύς κόσμος, ιδίως περίοικοι αισθάνθηκαν ανακούφιση στο άκουσμα της κατεδάφισης του α’ ορόφου του κτηρίου, αλλά και απογοήτευση για το ότι κατεδαφίζεται, έστω εν μέρει, ένα σπουδαίο και σημαντικό ιστορικό κτήριο της πόλης.
Ο «Ευαγγελισμός»
Το κτήριο του «Ευαγγελισμού», που δεσπόζει αγέρωχο στην οδό Θεοτοκοπούλου 18, δύο βήματα από το κέντρο της πόλης κι άλλα τόσα από τη θάλασσα, χτίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα. Έχει τρεις ορόφους και αποτελεί ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής της πόλης του Ηρακλείου.
Για πολλές δεκαετίες, στεγάστηκε εκεί το εκπαιδευτήριο ονόματι «Γαλλική Σχολή Καλογραιών». Τα χρόνια της ναζιστικής κατοχής μετατράπηκε σε γερμανικό στρατιωτικό νοσοκομείο. Μετά την απελευθέρωση και μέχρι το 1985, για τέσσερις ολόκληρες δεκαετίες, το κτήριο λειτούργησε ως κλινική: Τη Γενική Κλινική «Ευαγγελισμός». Μετά τη διακοπή της λειτουργίας της, ο «Ευαγγελισμός» πέρασε μέσα σε λίγα χρόνια στην κυριότητα του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Για περίπου 18 χρόνια, το κτήριο παρέμενε ανεκμετάλλευτο. Από το Μάιο του 2002 μέχρι και σήμερα τελεί υπό κατάληψη από ντόπιους - και μη - αναρχικούς. Στο χώρο κατάληψης του «Ευαγγελισμού» πραγματοποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα γενικές συνελεύσεις, ανοικτές συζητήσεις, προβολές ταινιών, πάρτι, συναυλίες και άλλες πολιτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Κτήριο Καληωράκη
Από στολίδι της αστικής αρχιτεκτονικής των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα και αξιόλογο δείγμα όψιμου Νεοκλασικισμού, παραδομένο στην φθορά και την εγκατάλειψη και μάλιστα στην «βιτρίνα» του παραλιακού μετώπου του Ηρακλείου.
Προστατευτικό συρματόπλεγμα τοποθετήθηκε στο κτήριο Καληωράκη τον περασμένο Νοέμβριο, καθώς αποτελεί κίνδυνο για πεζούς και οχήματα. Πρόκειται για ένα μεγαλοπρεπές κτίριο, επί της Παραλιακής Λεωφόρου στο Ηράκλειο, το οποίο βρίσκεται στην πιο κρίσιμη φάση του, με την πορεία του ωστόσο να είναι προδιαγεγραμμένη εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες.
Το επιβλητικό αυτό κτήριο μπορεί μεν να ανήκει στα χαρακτηρισμένα νεότερα μνημεία του Ηρακλείου είναι ωστόσο ιδιωτικής ιδιοκτησίας με αποτέλεσμα, το μέλλον του να κινείται σε αχαρτογράφητα νερά.
Την ίδια ώρα κλειστό περιφραγμένο παραμένει και μεγάλο τμήμα στα Νεώρια μετά και την αποκόλληση τμημάτων του ενετικού μνημείου από την σεισμική δραστηριότητα του τελευταίου μήνα. Η διαχείριση των εργασιών πλέον έχουν περάσει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Πολιτισμού και ο δρόμος φαίνεται πως είναι μακρύς.
Το κτήριο αποτελεί αξιόλογο δείγμα του όψιμου Νεοκλασικισμού και χαρακτηριστικό παράδειγμα αστικής αρχιτεκτονικής των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα. Η πρόσοψή του είναι ιδιαίτερα επιμελημένη.
Πρώην κτήριο της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ηρακλείου - Ξεχασμένο ακίνητο στην καρδιά της πόλης
Ανεκμετάλλευτο, παραδομένο στη φθορά του χρόνου και στην εγκατάλειψη παραμένει ακόμη και σήμερα το πρώην κτήριο της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ηρακλείου, στη λεωφόρο Δικαιοσύνης. Αν και είχε αποτελέσει «μήλον της Έριδος» για δημόσιες υπηρεσίες, οργανισμούς και ιδιώτες, σήμερα, σχεδόν 7 ολόκληρα χρόνια μετά, παραμένει σφραγισμένο.
Κτήριο… ετών 164 στην Αγίου Μηνά
Άλλο ένα διατηρητέο ετοιμόρροπο ιστορικό κτήριο βρίσκεται επί της Αγίου Μηνά στο Ηράκλειο.
Το neakriti.gr είχε αναδείξει το θέμα του, κατά τα άλλα ξεχωριστού κτηρίου, καθώς ο κ. Γιώργος Κολυβάκης κληρονόμησε το ακίνητο από τον πεθερό του και όπως επισήμανε «στο παρελθόν το κτήριο είχε κηρυχθεί διατηρητέο και από εκεί και μετά το υπουργείο αναθέτει στους ιδιώτες να το συντηρήσουν. Κάθε φορά στα δικαστήρια απολογούμαστε και μάλιστα την προηγούμενη φορά το κόστος συντήρησης προσδιορίστηκε στο 1 εκατ. ευρώ που μας είπαν ότι πρέπει να πληρώσουμε από την τσέπη μας!»…
Μπλεγμένο ανάμεσα σε δικαστικές αποφάσεις και τα γρανάζια της γραφειοκρατίας το κτήριο παρέμεινε τελικά στην ίδια κατάσταση, ωστόσο συνεχίζει να θεωρείται κίνδυνος από τους περαστικούς.
Το τελευταίο διάστημα μάλιστα, έγινε μερική κατεδάφιση του ετοιμόρροπου κτηρίου επί της Αγίου Μηνά και πιο συγκεκριμένα κατεδαφίστηκε η κεραμοσκεπή και κάποια τμήματα του πρώτου ορόφου.
Καινούργια Πόρτα
Σημειώνεται επίσης ότι ένα άκρως επικίνδυνο περιστατικό σημειώθηκε αρχές Φεβρουαρίου και πιο συγκεκριμένα την, Τρίτη 8 Φεβρουαρίου, στην Καινούργια Πόρτα στο κέντρο του Ηρακλείου, όταν έπεσε τμήμα της.
Το περιστατικό σημειώθηκε στις 18:10 σε ένα πολυσύχναστο σημείο, με τα καταστήματα ανοιχτά και... απο θαύμα δεν υπήρξαν σοβαροί τραυματισμοί, υλικές ζημιές και φθορές στα διερχόμενα αυτοκίνητα.
Οι πέτρες έπεσαν στο ύψος της συμβολής της οδού Εβανς με τη λεωφόρο Νικολάου Πλαστήρα. 
Συγκεκριμένα όπως διακρίνεται και στη φωτογραφία, σωροί απο πέτρες έπεσαν στη μέση του δρόμου ενω ευτυχώς εκείνη την ώρα δεν τραυματίστηκε κανένας πεζός ούτε οδηγός. 
Στο σημείο έσπευσαν άμεσα άνδρες της αστυνομίας, κλιμάκιο της Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Ηρακλείου και η κυκλοφορία αποκλείστηκε στο συγκεκριμένο σημείο. 
Όπως ήταν φυσικό, επικράτησε ανησυχία, με διερχόμενους οδηγούς και περαστικούς να μην μπορούν να πιστέψουν αυτό που είχε συμβεί.
Κτήριο που στέγαζε τα γραφεία του Α’ και Β’ Αστυνομικού Τμήματος
Την ίδια ώρα άλλο ένα περαστικό σημειώθηκε στην Πλατεία των Λιονταριών στο Ηράκλειο, τον περασμένο μήνα, το οποίο προκάλεσε μεγάλη ανησυχία. Πιο συγκεκριμένα κατέρρευσε τμήμα από το εγκαταλελειμμένο εδώ χρόνια κτίριο, το οποίο στέγαζε γραφεία του Α’ και Β΄ Αστυνομικού Τμήματος Ηρακλείου.
«Από τύχη δεν θρηνήσαμε θύματα», σχολιάζει ο εμπορικός κόσμος, καλώντας τους υπευθύνους να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, ώστε να μην κινδυνέψουν ξανά τόσο οι ίδιοι όσο και οι διερχόμενοι από το σημείο πολίτες.
Στην απευκταία περίπτωση τραυματισμού διερχόμενου πολίτη, ποιος φέρει την ευθύνη;
Την ευθυνη την φέρουν, κατά μείζον λόγο, ο/οι ιδιοκτήτης/τες. Η πρόσφατη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 157/ 2020), σύμφωνα με την οποία: «Ελλείψει πληροφόρησης των αρμοδίων υπηρεσιών περί του ενδεχόμενου κινδύνου λόγω στατικής ή δομικής ανεπάρκειας κτιρίου, δεν ιδρύεται υποχρέωση διενέργειας αυτεπάγγελτου ελέγχου προς διαπίστωση της επικινδυνότητας του κτιρίου, ελλείψει δε διαπίστωσης της επικινδυνότητας δεν ιδρύεται νόμιμη υποχρέωση των ίδιων οργάνων να διατάξουν τα κατάλληλα μέτρα άρσης του κινδύνου». Επομένως, η παράλειψη άσκησης από τη Διοίκηση των προβλεπόμενων στα άρθρα 424 και 425 του ΚΒΠΝ αρμοδιοτήτων δεν μπορεί να στοιχειοθετήσει ευθύνη προς αποζημίωση».
Συνεπώς, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να προβληματιστούν πολύ σοβαρά πλέον για το θέμα αυτό.
