Σεισμοί στο Ηράκλειο: Ο γρίφος των ρίχτερ για γερούς λύτες - Τι εκτιμούν οι ειδικοί

Κρήτη
Σεισμοί στο Ηράκλειο: Ο γρίφος των ρίχτερ για γερούς λύτες - Τι εκτιμούν οι ειδικοί

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τοπική δραστηριότητα από άγνωστο ρήγμα; Μετασεισμοί του Αρκαλοχωρίου; Σμηνοσειρά; - Τα ερωτηματικά για τους απανωτούς σεισμούς ανατολικά του Ηρακλείου παραμένουν

Σε ένα παζλ από το οποίο λείπουν ακόμα βασικά στοιχεία εξελίσσεται η σεισμική δραστηριότητα «στην πόρτα» του Ηρακλείου, με κοντά 80 σεισμούς γύρω στα 3 ρίχτερ τις τελευταίες τρεις ημέρες. Μετά τα απανωτά ρίχτερ της Δευτέρας 17 Ιανουαρίου, όπου σε δύο ώρες καταγράφηκαν πάνω από 20 απανωτές δονήσεις, και τις σποραδικές στη διάρκεια της ημέρας, την Τρίτη 18 Ιανουαρίου σημειώθηκε άλλο ένα μεσημεριανό ξέσπασμα του Εγκέλαδου, πάλι από την ίδια περιοχή, με πιο αξιοσημείωτες δονήσεις τα 3,4 και 3,1 ρίχτερ, σύμφωνα με το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Ινστιτούτο.

Το ερώτημα που από το βράδυ της Κυριακής, όταν ξεκίνησε να σείεται η Γη, παραμένει αναπάντητο και, όπως όλα δείχνουν, θα απαιτηθούν μέρες έως ότου αποκαλυφθεί μια σαφής εικόνα είναι το αυτονόητο: Τι ακριβώς συμβαίνει στην περιοχή; Και η κρισιμότητά του γίνεται ακόμα πιο καίρια με δεδομένο ότι αυτή τη φορά μιλάμε για σεισμούς στην ευρύτερη περιοχή από Πρασά έως Γούρνες, στα ανατολικά του πολεοδομικού ιστού του Ηρακλείου, δηλαδή μια ανάσα από την πυκνοδομημένη και γεμάτη από “κρίσιμης κατάστασης” κτίσματα πόλη.

Οι επιστήμονες προς το παρόν συνεχίζουν να κάνουν λόγο για τοπική σεισμική δραστηριότητα από ένα άγνωστο ως τα τώρα ρήγμα, χωρίς ωστόσο να ομονοούν για το αν ο Εγκέλαδος δρα ανεξάρτητα από το ρήγμα του Αρκαλοχωρίου, που έδωσε το καταστροφικό και φονικό 6άρι τον Σεπτέμβρη, ή αν πρόκειται για το βόρειο παρακλάδι εκείνου του ρήγματος, με την όλη δραστηριότητα να εντάσσεται στη φυσιολογική μετασεισμική. Σε επίπεδο υποθέσεων, ως «ύποπτη» θεωρείται και μια σεισμοσειρά, μια ακολουθία πανομοιότυπων όσον αφορά στο - μικρό κατά κανόνα - μέγεθος σεισμών σε μια εστιασμένη περιοχή, κάτι που ωστόσο απαιτεί ακόμα περισσότερο χρόνο έως ότου επιβεβαιωθεί ή διαψευστεί.

Από τους υποστηρικτές της άποψης ότι οι σεισμοί αυτοί γίνονται έξω και βόρεια από τον μετασεισμικό χώρο του Αρκαλοχωρίου, άρα δεν είναι μετασεισμοί, ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, πρόεδρος του Συστήματος Προειδοποίησης για Τσουνάμι της UNESCO στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό και τη Μεσόγειο, δρ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος, εξηγεί σε ανάρτησή του στο διαδίκτυο ότι τα βάθη των σεισμών «είναι μεταξύ 15 και 30 χλμ., δηλαδή εκδηλώνονται βαθύτερα από τους μετασεισμούς του Αρκαλοχωρίου, οι οποίοι έχουν κατά κανόνα βάθη μέχρι τα 15 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με τον γνωστό καθηγητή, όλη η ακολουθία του Αρκαλοχωρίου είναι στα 5-15 χιλιόμετρα.

Ο κ. Παπαδόπουλος ανέφερε ότι δε γνωρίζει κάποιο ρήγμα στην περιοχή που δίνει τους απανωτούς σεισμούς και μάλιστα σε αυτά τα βάθη. Αν το εν λόγω ήταν χαρτογραφημένο, θα έπρεπε να εμφανίζεται στην επιφάνεια. Προφανώς, σύμφωνα με τον γνωστό καθηγητή, και υπάρχει σε βάθος κάποιο ρήγμα, αλλά «δεν έχω υπόψη μου να είναι γνωστό από πριν και δη χαρτογραφημένο». Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, πρόκειται για μια τοπική έξαρση σε ένα ορισμένο βάθος, μια εστία σεισμών που δεν τη γνωρίζαμε μέχρι τώρα. Σύμφωνα με τον ίδιο, δε συνδέεται με τον σεισμό στο Αρκαλοχώρι και τη μετασεισμική ακολουθία, καθώς «δεν μπορεί μετά από πέντε μήνες και σε τέτοια απόσταση και βάθη να μας δίνει σεισμούς».

Προς το παρόν δεν μπορούν να βγουν ασφαλή συμπεράσματα, καθώς είναι ακόμα πολύ νωρίς και υπάρχουν πολύ λίγα δεδομένα, και αυτό που απαιτείται είναι ψυχραιμία και υπομονή από τους πολίτες, καθώς επίσης παρατήρηση και δουλειά από τους σεισμολόγους.

Ο ίδιος δεν απέκλεισε την πιθανότητα να πρόκειται για ένα σμήνος σεισμών, ωστόσο αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί κανείς να το συμπεράνει ακόμα, καθώς είναι επίσης πολύ νωρίς. Πρέπει να παρέλθει περισσότερος χρόνος, να συγκεντρωθούν περισσότερα στοιχεία και φυσικά να αναλυθούν.

Πολλά είναι τα σενάρια που εξετάζονται, σύμφωνα με τον καθηγητή Γεωφυσικής-Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΕΚΠΑ και διευθυντή του Ινστιτούτου Φυσικής Εσωτερικού της Γης και Γεωκαταστροφών του Ερευνητικού Κέντρου του ΕΛΜΕΠΑ, Φίλιππο Βαλιανάτο, ο οποίος μας επισήμανε ότι η ομάδα του «τρέχει ξανά» τη μεθοδολογία που έχει ως πρόσφατο παράδειγμα τους σεισμούς στην περιοχή του Αρκαλοχωρίου.

«Διερευνάται κατά πόσον ο σεισμογόνος χώρος έχει περιέλθει σε κρίσιμη κατάσταση», μας ανέφερε χαρακτηριστικά, εξηγώντας: «Οι μεθοδολογίες αυτές απαιτούν ένα εύλογο χρονικό διάστημα συλλογής σεισμολογικών δεδομένων, έτσι ώστε να μειωθούν οι σχετικές αβεβαιότητες». Με απλά λόγια, πρέπει να φιλτραριστούν οι πρόσφατοι σεισμοί, να απορριφθούν οι μετασεισμοί του Αρκαλοχωρίου «στη βάση της απόστασης, του εστιακού βάθους και της διαμέτρου του σεισμογόνου όγκου», προκειμένου να προκύψει μια πιο σαφής εικόνα.

Πολλές οι υποθέσεις - Σμηνοσειρά ή ανακατανομή των τάσεων

Σύμφωνα με τον καθηγητή Γεωφυσικής-Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΕΚΠΑ και διευθυντή του Ινστιτούτου Φυσικής Εσωτερικού της Γης και Γεωκαταστροφών του Ερευνητικού Κέντρου του ΕΛΜΕΠΑ Φίλιππο Βαλιανάτο, είναι βάσιμη και η θεωρία της σμηνοσειράς, ωστόσο απαιτείται χρόνος έως ότου επιβεβαιωθεί ή διαψευστεί. Αυτό που πρέπει να φανεί σε βάθος χρόνου είναι το πώς επεκτείνονται τα επίκεντρα, αν εξελίσσονται χωρικά, ποιες είναι οι κατανομές των μεγεθών, δηλαδή πόσα τριάρια καταγράφονται, πόσα ακόμα μεγαλύτερα μεγέθη, πόσα δυάρια κ.ο.κ.

Ο ίδιος πάντως δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να πρόκειται για το «αποτέλεσμα της ανακατανομής των τάσεων σε όλη την περιοχή μετά το 6άρι του Αρκαλοχωρίου και να έχει ενεργοποιηθεί μικροσεισμική δραστηριότητα σε νέα ρήγματα». Σε αυτή την περίπτωση, αυτό που αναμένεται είναι να επέλθει η γενική ισορροπία του συστήματος σε μια νέα κατάσταση σε βάθος χρόνου. Με το μοτίβο να είναι το ίδιο: υπομονή και ψυχραιμία.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο γνωστός γεωλόγος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Δρ. Χαράλαμπος Φασουλάς, ο οποίος τονίζει την απουσία ως αυτή τη στιγμή επαρκώς στοιχείων που θα οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα. Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ακόμα πολύ νωρίς για την εξαγωγή συμπερασμάτων, ειδικά αν πρόκειται για σμηνοσειρά. Όσο για το ίδιο το φαινόμενο, αυτό ορίζεται ως μια ακολουθία πανομοιότυπων στο μέγεθος σεισμών μικρού κατά κανόνα μεγέθους, που διαρκεί για σημαντικό χρονικό διάστημα. Υπενθυμίζεται ότι το φαινόμενο είχε πρόσφατα, τον Δεκέμβριο του 2019, καταγραφεί στη Δυτική Κρήτη, νότια των Σφακίων, με πάνω από 90 μικρούς σεισμούς.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News